Po narodzeniu dziecka również zasługujesz na godne traktowanie. Znając swoje prawa, zwiększasz szansę na dobre samopoczucie i miłe wspomnienia okołoporodowe.
1. Kontakt fizyczny z noworodkiem
Według najnowszego rozporządzenia Ministra Zdrowia masz prawo do kontaktu ze swoim dzieckiem „skóra do skóry” przez minimum dwie godziny po porodzie. Jedynym wyjątkiem są komplikacje okołoporodowe oraz zły stan dziecka, które musi zostać poddane inkubacji i dodatkowym badaniom . Jeśli jednak z noworodkiem wszystko jest w porządku, personel ma obowiązek położyć go na twoim brzuchu tuż po oczyszczeniu go i osuszeniu. Nie ma też żadnych przeciwwskazań, by ocena w skali Apgar odbyła się w takiej pozycji. Podczas poporodowego kontaktu z dzieckiem możesz też nakarmić maluszka.
2. Odpoczynek
Poród jest ogromnym wysiłkiem, ale początkowo – dzięki wydzielającej się oksytocynie i endorfinom (hormon szczęścia) – nie odczuwasz tego. Jesteś podekscytowana, szczęśliwa i zaabsorbowana maleństwem. Kiedy jednak dziecko zasypia i oboje jesteście już w sali poporodowej, emocje opadają i dopada cię znużenie. To czas, gdy powinnaś odpocząć i nic nie może cię od tego planu odwieść.
3. Pierwsza kąpiel malucha
Opieka nad maluszkiem w pierwszych dniach jego życia to twój obowiązek. Zarówno w szpitalu, jak i w domu masz jednak prawo do korzystania z pomocy doświadczonych w tym osób. Z medycznego punktu widzenia nie ma przeszkód, byś sama wykąpała po raz pierwszy dziecko. W praktyce często zajmują się tym pielęgniarki, bo ty w tym czasie śpisz lub odpoczywasz. Dowiedz się przed porodem, jak to wygląda w placówce, w której zamierzasz rodzić, a podczas porodu poinformuj personel, że chcesz pielęgnować dziecko samodzielnie. Możesz też wymagać zwrócenia się do ciebie o zgodę za każdym razem, gdy dziecko zostanie zabrane do badania lub czynności higienicznych.
4. Intymność
To bardzo ważne, by po porodzie mieć poczucie, że godność nie została nadszarpnięta. Kwestia intymności w szpitalu publicznym to temat-rzeka, ale musisz pamiętać, że wszystko jest możliwe, o ile tylko wiesz, czego możesz oczekiwać, czego potrzebujesz i co możesz mieć. Po narodzeniu dziecka trafisz zapewne do kilkuosobowej sali poporodowej, gdzie o pełną regenerację będzie trudno, a intymność pozostawia wiele do życzenia. W każdym szpitalu są także sale jedno- i dwuosobowe, dostępne zwykle bez dodatkowych opłat, zależne od ilości miejsc i aktualnej frekwencji na oddziale. Dowiedz się, jak to wygląda w twojej placówce i jeżeli zależy ci na tym, by pobyć z dzieckiem i/lub partnerem sam na sam, skorzystaj z tego udogodnienia.
5. Porady dot. karmienia piersią
To, że masz obawy co do swojej umiejętności karmienia piersią, jest zupełnie naturalne. Pierwszy poród niesie za sobą nowe doświadczenia i nowe wyzwania, ale nie jest to nic, czemu nie byłabyś w stanie stawić czoła. Położna ma obowiązek poinstruować cię, jak prawidłowo przystawiać dziecko do piersi i jak karmić, by zaspokoić apetyt maluszka i ochronić swoje delikatne piersi. Korzystaj z tych porad i nie bój się wołać o pomoc, gdy sobie nie radzisz.
6. Wizyty położnej
O ile w szpitalu możesz w każdej chwili wezwać pielęgniarkę, która pomoże ci przy dziecku, odpowie na pytania i rozwieje wszelkie wątpliwości, o tyle po powrocie do domu pozostajesz z pytaniami i problemami sama. Na szczęście – nie na długo. Położna ustawowo ma obowiązek odwiedzić was po porodzie, by upewnić się, że wszystko jest w porządku, a ty i dziecko czujecie się dobrze, o ile tylko wyrazisz taką chęć (sama wizyta patronażowa ) nie jest obowiązkowa, ale masz do niej prawo, gdy tylko czujesz potrzebę skonsultowania się z położną). Takich bezpłatnych wizyt możesz po porodzie zamówić nawet 6 razy.
7. Spokoju
Standardowo pobyt w szpitalu po porodzie trwa dwa dni. Po tym czasie świeżo upieczona mama i niemowlę opuszczają placówkę i odpoczywają w domu. Te pierwsze kilkadziesiąt godzin powinny upłynąć na bliskim kontakcie z dzieckiem, uczeniu się opieki nad nim i regenerowaniu organizmu. To zły czas na odwiedziny i przyjmowanie gości. Poproś bliskich, by odłożyli wizytę na czas, gdy będziecie już w domu – na pewno zrozumieją, że potrzebujecie chwili spokoju.
8. Karmienie butelką
W ciąży nasłuchałaś się na temat pierwszeństwa naturalnego mleka przed mlekiem modyfikowanym i drżysz, czy aby na pewno twoje piersi będą „współpracowały” przy tej czynności. A może nie możesz lub po prostu nie chcesz karmić piersią? Masz do tego pełne prawo. Jeśli karmienie piersią z różnych przyczyn jest w twoim w przypadku niemożliwe (lub niewskazane), sięgnij po butelkę i nie przejmuj się żadnymi komentarzami.
9. Pomoc i wsparcie
Szczególnie w wydaniu współodpowiedzialnego za to radosne zamieszanie, czyli partnera. Nie miej litości i angażuj ojca dziecka w pomoc przy maluszku – to także jego obowiązek. Pamiętaj też, że nikt nie wie wszystkiego i jako świeżo upieczona mama masz prawo korzystać z wiedzy i doświadczenia innych. Dzwoń do mamy, teściowej, cioci, siostry i koleżanek, które mają już dzieci. Na pewno chętnie cię wesprą w tym szczególnym czasie.
10. Być sobą
Poradniki radzą, jak być idealną mamą, a ty czujesz, że daleko ci do wzoru z książki? Nie przejmuj się tym. Twoim świętym prawem jest bycie sobą – tylko wtedy twoje macierzyństwo będzie świadome, satysfakcjonujące i radosne. Nie ograniczaj się i nie oglądaj na innych – to twój czas, twoje dziecko i twoje wyzwanie.