Co zrobić, jeśli ojciec dziecka (niebędący jednocześnie mężem), nie poczuwa się do odpowiedzialności i nie chce wspierać finansowo przyszłej mamy?
Ciąża powinna być radosnym czasem oczekiwania. Bo przecież, mimo wszystko, wieńczy ją w końcu cudowny moment narodzin. Niestety, trzeba także zwrócić uwagę na przyziemne sprawy, a cóż może być bardziej przyziemnego niż… pieniądze. Te dziewięć miesięcy wymaga od przyszłych rodziców sporych nakładów finansowych. Co jednak zrobić, jeśli ojciec dziecka (niebędący jednocześnie mężem), nie poczuwa się do odpowiedzialności i nie chce wspierać finansowo przyszłej mamy?
Alimenty w trakcie ciąży – co mówi prawo?
Ciąża to okres, w którym przyszła mama powinna być otoczona opieką, dbać o siebie i nie martwić się o nic. Tymczasem zdarzają się przypadki, w których ojciec dziecka nie wykazuje chęci pomocy finansowej. To bardzo kłopotliwa sytuacja, ale na szczęście prawo staje po stronie kobiet. W sytuacji, kiedy rodzice nienarodzonego dziecka nie są małżeństwem, a mężczyzna nie chce z własnej woli pomóc finansowo przyszłej mamie, może ona zwrócić się o przyznanie alimentów na swoje utrzymanie. Niewiele kobiet zdaje sobie sprawę z takiej możliwości.
Tymczasem art.142 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, iż:
Jeżeli ojcostwo mężczyzny nie będącego mężem matki zostało uwiarygodnione, matka może żądać, ażeby mężczyzna ten jeszcze przed urodzeniem się dziecka wyłożył odpowiednią sumę pieniężną na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu oraz na koszty utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu. Termin i sposób zapłaty tej sumy określa sąd.
Okazuje się więc, że kobieta może wystąpić przeciwko ojcu dziecka do sądu o środki na swoje utrzymanie w okresie porodu, a także, dodatkowo, na utrzymanie dziecka przez pierwsze trzy miesiące jego życia. To, jak wysokie będą alimenty zależy od okoliczności, przede wszystkim od tego, czy matka pracuje.
Roszczenia są ważne nawet gdy dziecko narodzi się martwe. Nie są natomiast uzasadnione gdy kobieta poroniła lub przerwała ciążę.
Inne duże wydatki
Jeśli matka poniosła inne duże wydatki związane z porodem (np. ubranka, środki higieny itp.) lub szczególne straty majątkowe (np. koszty zakupu leków) może także zażądać, by ojciec dziecka pokrył ich część.
Jak szybko zostaną przyznane alimenty?
W przypadku procesu sądowego od razu nasuwa się pewna wątpliwość – czy wszystko zadziała na tyle szybko i sprawnie, że pieniądze faktycznie dotrą do matki jeszcze przed porodem? Okazuje się, że musi, w związku ze szczególnym trybem dochodzenia alimentów. Wobec tego żądanie zapłaty alimentów jest w zasadzie wnioskiem o zabezpieczenie alimentów. To sprawia, że cały proces trwa bardzo krótko. Ale uwaga, do 3 miesięcy po porodzie matka musi wystąpić do sądu z pozwem o ostateczne zasądzenie alimentów.
Ustalenie ojcostwa
Zasady opisane w art. 142 cytowanym wyżej odnoszą się jednak do sytuacji, w której ojcostwo zostało ustalone. Jeśli tak się nie stało, dochodzi się roszczeń majątkowych jednocześnie z dochodzeniem ustalenia ojcostwa. Jeśli mężczyzna bardzo chce uniknąć płacenia, zazwyczaj kwestionuje swoje ojcostwo. Badania DNA mogą się jednak odbyć dopiero po narodzinach dziecka. W trakcie postępowania o zabezpieczenie alimentów kobieta musi jedynie „uwiarygodnić” ojcostwo, wystarczy więc że wykaże, iż nastąpił stosunek z domniemanym ojcem dziecka 180-300 dni przed porodem.
Wydłużenie czasu przyznawania alimentów
Trzy miesiące, które przewiduje prawo mogą się jednak wydłużyć w szczególnych sytuacjach. Kiedy ojciec dziecka musi płacić alimenty dłużej? Przede wszystkim są to choroba matki lub choroba dziecka.