Tabletki antykoncepcyjne są jedną z najczęściej wybieranych metod antykoncepcji, ale istnieje wiele alternatyw: wkładki domaciczne, pierścienie antykoncepcyjne, implanty czy zastrzyki.
Chociaż tabletki antykoncepcyjne są jedną z najczęściej wybieranych metod antykoncepcji, istnieje wiele alternatyw, które mogą być równie skuteczne i bardziej odpowiednie dla niektórych osób. Wkładki domaciczne, pierścienie antykoncepcyjne, implanty czy zastrzyki. W tym artykule przedstawimy różne alternatywy dla tabletek antykoncepcyjnych, analizując ich zalety, wady oraz specyficzne cechy.
Wkładki wewnątrzmaciczne (IUD)
Wkładki wewnątrzmaciczne (nazywane również spiralami) są znanym i ulepszanym od lat środkiem antykoncepcyjnym polecanym zwłaszcza kobietom, które mają za sobą poród naturalny i przez kilka kolejnych lat nie planują kolejnej ciąży. Spirala antykoncepcyjna ma kształt podobny do litery „T”, jest wykonana z tworzywa sztucznego z dodatkiem metalu (najczęściej miedzi), niekiedy wydziela również hormony.
Rodzaje IUD:
- miedziane IUD – antykoncepcja działa bez hormonów, uwalniając jony miedzi, które są toksyczne dla plemników.
- hormonalne IUD (np. Mirena) – uwalnia progestagen, który zagęszcza śluz szyjkowy i hamuje owulację.
Ginekolog umieszcza spiralę w macicy (gdzie powstaje jałowy stan zapalny), dzięki czemu błona śluzowa nie może przyjąć zapłodnionego jaja. Dodatkowo, niektóre wkładki antykoncepcyjne zagęszczają śluz w kanale szyjkowym lub zatrzymują owulację – skuteczność w zapobieganiu zapłodnieniu oraz ciąży jest więc bardzo wysoka. Jedną spiralę można stosować przez wiele lat – działa od 3 do 10 lat. Może powodować ból i krwawienie po jej założeniu.
Pierścień dopochwowy (VCR)
Pierścień dopochwowy (ang. vaginal contraceptive ring, VCR) taki jak NuvaRing®, uwalnia estrogen i progestagen. Działa analogicznie do popularnych pigułek antykoncepcyjnych (uwalniając progesteron i estrogen – w nieco mniejszych dawkach), ale omija przewód pokarmowy i może być pod pewnymi względami wygodniejszy w użyciu. Jest to elastyczny krążek z bezbarwnego tworzywa o średnicy ok 5 cm i przekroju 4 mm. Stosuje się go przez 21 dni (samodzielnie umieszczając pierścień w pochwie), a następnie robi tygodniową przerwę przed użyciem kolejnego krążka. Podczas tygodniowej przerwy następuje menstruacja.
Pomimo większej wygody stosowania (nie ma konieczności codziennego pamiętania o zażyciu dawki hormonów) wiele kobiet ma opory przed użyciem tego typu antykoncepcji. Wynikają one z obawy, że pierścień wypadnie podczas korzystania z toalety czy stosunku, że prawidłowe umieszczeniem krążka jest zbyt trudne, czy po prostu z niechęci do noszenia „ciała obcego” lub braku zaufania do nowości. Z opinii internautek głoszonych na forach internetowych wynika jednak, że obawy takie są raczej bezpodstawne. Aplikacja jest bardzo prosta (nie ma znaczenia jak umieszczony jest pierścień – musi tylko dotykać ścianek pochwy), a „zgubienie” go zdarza się bardzo rzadko. Jeżeli przytrafi się taka sytuacja – można wypłukać krążek pod letnią, bieżącą wodą i umieścić go z powrotem w ciągu 3 godzin. Ponadto jest niewyczuwalny zarówno dla kobiety, jak i partnera.
Implanty antykoncepcyjne
Implanty antykoncepcyjne to jedna z najbardziej efektywnych metod zapobiegania ciąży, która oferuje długoterminową ochronę. To małe, elastyczne pręciki, które umieszcza się pod skórą, zwykle na wewnętrznej stronie ramienia. Najbardziej znanym implantem jest Implanon NXT, który zawiera progestagen – hormon odpowiedzialny za zapobieganie owulacji i zagęszczanie śluzu szyjkowego, co utrudnia plemnikom dotarcie do komórki jajowej.
Implanty antykoncepcyjne uwalniają progestagen w sposób ciągły i kontrolowany, co skutecznie zapobiega owulacji. Dodatkowo hormon ten zagęszcza śluz szyjkowy, co utrudnia plemnikom przemieszczanie się w drogach rodnych kobiety. Efekt ten utrzymuje się przez około trzy lata, po czym implant należy wymienić. Skuteczność implantów wynosi ponad 99%, co czyni je jedną z najbardziej efektywnych metod antykoncepcji. Implanty zapewniają ochronę przed ciążą przez trzy lata, eliminując konieczność codziennego pamiętania o antykoncepcji. Założenie i usunięcie implantu wymaga zabiegu chirurgicznego.
Zastrzyki antykoncepcyjne
Zastrzyki antykoncepcyjne to metoda hormonalna polegająca na wstrzykiwaniu progestagenu (syntetycznego hormonu progesteronowego) co trzy miesiące. Najczęściej stosowanym preparatem jest medroksyprogesteron, znany pod nazwą Depo-Provera. Hormony zawarte w zastrzykach zapobiegają owulacji, zagęszczają śluz szyjkowy oraz zmieniają strukturę błony śluzowej macicy, utrudniając implantację zapłodnionej komórki jajowej.
Skuteczność zastrzyków antykoncepcyjnych wynosi ponad 99% przy regularnym stosowaniu. U niektórych kobiet zastrzyki mogą zmniejszać bolesność miesiączek i obfitość krwawienia. Zastrzyki antykoncepcyjne nie są zalecane dla kobiet z pewnymi schorzeniami, takimi jak osteoporoza, rak piersi czy problemy z krążeniem.
Plastry antykoncepcyjne
Plastry antykoncepcyjne to wygodna i skuteczna metoda hormonalnej antykoncepcji. Wyglądają jak cienkie, beżowe naklejki, które przylepia się do skóry. Każdy plaster uwalnia hormony – estrogen i progestagen – przez trzy tygodnie, po czym następuje tydzień przerwy. Popularnym preparatem jest plaster Evra.
Plastry antykoncepcyjne działają na zasadzie dostarczania hormonów przez skórę do krwiobiegu, co zapobiega owulacji, zagęszcza śluz szyjkowy i zmienia wyściółkę macicy. Skuteczność wynosi około 91-99%, przy regularnym stosowaniu. Plaster może być widoczny, co niektórym kobietom może przeszkadzać. Może się również odkleić podczas kąpieli, intensywnego pocenia się lub kontaktu z wodą. Plastry antykoncepcyjne nie są zalecane dla kobiet z pewnymi schorzeniami, np. zakrzepicą, nadciśnieniem, niektórymi nowotworami.
—-
Wkładki domaciczne, implanty antykoncepcyjne czy plastry antykoncepcyjne stanowią doskonałą alternatywę dla tradycyjnych tabletek antykoncepcyjnych. Każda z tych metod ma jednak swoje wady i zalety, dlatego przed podjęciem decyzji warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże dobrać najlepszą metodę indywidualnie dostosowaną do potrzeb i zdrowia pacjentki.
Dowiedz się także: