Będą Państwo mieli bliźniaki – jak się do tego przygotować?

Mówi się, że bliźnięta to podwójna radość, ale i podwójny kłopot. Opieka i wychowanie jednego dziecka często wydaje się przerastać możliwości rodziców, a co tu mówić o dwóch maluchach, które często w tym samym czasie potrzebują pełnej uwagi rodzica?

Euforia i przerażenie

Wiadomość o ciąży bliźniaczej wywołuje uśmiech na twarzach wielu osób – w końcu dziecko to sama radość, w przypadku dwojga, i to jednocześnie, to radość podwójna. Mimo że przyszli rodzice zdają sobie sprawę z tej pomyślności, „diagnoza” lekarza wpędza ich w zakłopotanie i przerażenie. Miejsce początkowej euforii na widok dwóch kresek na teście ciążowym zajmuje strach o „jutro” nowej rodziny: czy podołamy finansowo? Czy uda nam należycie zaopiekować dziećmi, poświęcić każdemu uwagę i obdzielić taką samą dawką miłości?

To naturalne bardzo ważne wątpliwości, których doświadczają przyszli rodzice. Ale 9-miesięczny okres ciąży jest nie tylko czasem rozwoju dzieci, ale także przygotowania siebie, bliskich oraz domu na tę podwójną rewolucję.

Podział obowiązków i formalności

Przygotowania do przyjścia na świat bliźniąt powinny rozpocząć się od szczerej rozmowy przyszłych rodziców.

Przyjście na świat bliźniąt nie wymaga żadnych nietypowych przygotowań, ale większość wiąże się z podwójnymi nakładami – czasu, uwagi, energii i pieniędzy. Od czego zacząć? Najlepiej – od siebie. Przyszłych rodziców czeka poważna rozmowa. Początkowo będzie ona pełna, nierzadko skrajnych, emocji, ale z czasem przyjdzie przyzwyczajenie do myśli o narodzinach bliźniąt. Ważne, by już teraz omówić przyszłe zmiany i obowiązki, ustalić, kto jest za co odpowiedzialny, pomyśleć nad pomocą w opiece nad dziećmi i dalekosiężnych planach (powrót mamy do pracy, kierunek wychowania dzieci itp.). Oszczędzi to wiele sporów, na które po prostu nie warto tracić czasu – nie tylko przy bliźniętach.

Dobrze jest też zorientować się w sprawach formalnych dotyczących urlopów (macierzyńskiego, macierzyńskiego, ojcowskiego, wychowawczego), należnych zasiłków oraz innych udogodnień, stworzonych z myślą o wspieraniu młodych rodziców. Dzięki temu tuż po narodzinach załatwienie formalności pójdzie dużo sprawniej.

Poród i połóg

Ciąża bliźniacza wymaga więc nieco bardziej intensywnej obserwacji niż ciąża „zwykła”. Ze względu na potencjalne niebezpieczeństwo, które obejmuje zarówno matkę, jak i dzieci, najczęściej rozwiązywana jest za pomocą cesarskiego cięcia. Nie oznacza to jednak, że poród naturalny jest niemożliwy. Wszystko zależy od tego, jak ułożone są dzieci (idealne dla rozwiązania siłami natury jest ułożenie główkowe) i czy występują jakiekolwiek przeciwwskazania do porodu naturalnego. Może się też zdarzyć, że pierwsze dziecko odbierane jest naturalnie, a drugie podczas cesarskiego cięcia – na taką opcję medyczny jest zawsze przygotowany (często od razu podaje się kobiecie znieczulenie zewnątrzoponowe, by nie tracić czasu na przygotowanie do operacji). Na każdą ewentualność przyszła mama zostanie przygotowana przez lekarza prowadzącego. W zależności więc od formy rozwiązania ciąży bliźniaczej, inny jest też przebieg połogu.

Mimo intensywności porodu siłami natury, kobieta dość szybko wraca do pełnej sprawności, cesarka – jak każda interwencja chirurgiczna – wymaga jednak dłuższej rekonwalescencji i wyklucza niektóre czynności (trudnością może się okazać np. noszenie dzieci na rękach). Najwięcej strachu po porodzie może przysporzyć kobiecie laktacja – wykarmienie dwójki dzieci, głodnych nieraz w tym samym czasie, może być problematyczne, ale nie niemożliwe.

Warto zawczasu nabyć specjalną poduszkę do karmienia, która umożliwia wygodne ułożenie przy piersi bliźniąt i jednoczesne karmienie obojga. Przydatny może się także okazać elektryczny laktator – odciąganie pokarmu będzie przebiegało dużo sprawniej niż w przypadku laktatora ręcznego. Opieka nad niemowlętami zabierze trochę czasu, ale przyszli rodzice powinni pamiętać, że niektórych czynności nie trzeba obligatoryjnie wypełniać każdego dnia (np. kąpanie można urządzić co drugi dzień – jednego dnia jedno dziecko, drugiego – drugie) – zaoszczędzi to czasu i pozwoli im nieco odetchnąć od frapujących obowiązków.

Rodzina

Przyjście na świat bliźniąt to nie lada wydarzenie w życiu całej rodziny. Przyszłych rodziców czeka więc kilka – radosnych, ale i poważnych – rozmów na temat zmian w ich życiu. Pierwszeństwo zawsze powinni mieć najbliżsi: w przypadku posiadania dzieci – to one, jako rodzeństwo, powinny jako pierwsze dowiedzieć się, co zmieni się w życiu całej rodziny. Przebieg takiej rozmowy uzależniony jest, naturalnie, od wieku i wrażliwości dziecka. Ważne, by zaangażować je w przygotowania do przyjścia na świat rodzeństwa (wspólne zakupy wyprawkowe, wybór imion dla bliźniaków) oraz opiekę nad nim po porodzie, a przede wszystkim zapewnić mu tyle uwagi i miłości, ile potrzebuje, by czuć się kochanym, bezpiecznym i akceptowanym mimo pojawienia się w domu maluchów.

Dobrym pomysłem jest też zainicjowanie zabaw, przypominających opiekę nad niemowlętami, by dziecko nie było zaskoczone obowiązkami, którymi zajęci są rodzice. Jeśli starszak osiągnął już odpowiedni ku temu wiek, można też popracować nad wpojeniem mu kilku nawyków, które odciążą rodziców, a jego samego nauczą samodzielności (choćby samodzielne ubieranie, jedzenie itp.). Warto też porozmawiać z rodzicami i ich zaangażowaniu w przygotowania, a następnie opiekę nad wnukami.

Zakupy i dom

Przygotowania do narodzin dzieci najczęściej wiązane są z zakupami. W tym wypadku – dużo większymi, bo wszystko trzeba nabyć w podwójnej ilości. Rzecz dotyczy zarówno ubranek, jak i pieluszek, kosmetyków oraz akcesoriów. Najważniejszym zakupem jest jednak wózek. Warto dobrze rozważyć wszystkie opcje, bo rodzajów wózków jest sporo, a nie każdy okaże się w konkretnym przypadku funkcjonalny. Najczęściej producenci proponują dwa typy wózków „do zadań specjalnych”: wózek typu tandem (dzieci siedzą naprzeciw siebie lub jedno za drugim) oraz taki, w którym maluchy siedzą obok siebie.

Dobrze jest zwrócić uwagę nie tylko na funkcjonalności, ale wymiary wózka i zastanowić się, czy zmieści się on do samochodu/autobusu, czy nie sprawi problemów przy wejściu do klatki/mieszkania/sklepu, czy nie będzie zbyt ciężki dla słabszego fizycznie rodzica. Ważne, by wózek miał osobne foteliki, w których można swobodnie transportować dzieci na wypadek gdyby wózek przechowywany był w innym niż dom miejscu. Wydatki wyprawkowe najlepiej rozłożyć na raty. Jednorazowe zakupy mogą wydać się dla przyszłych rodziców katastrofą finansową, a rozplanowanie ich na każdy miesiąc ciąży pozwoli sprawnie uporać się z zakupami, bez stresującego spoglądania na stan portfela. Odpowiednia strategia przyda się także podczas urządzania pokoiku dla dziecka. Niemowlęta nie potrzebują wiele miejsca do spania, dlatego początkowo powinno wystarczyć jedno łóżeczko (to ważne, gdy rodzice chcą ograniczyć wydatki).

Pomoc

Decyzja o powiększeniu rodziny jest przypieczętowaniem wyboru samodzielnego życia – nic więc dziwnego, że ociągamy się z prośbą o pomoc i chcemy uporać się z trudnościami sami. W przypadku pojawienia się na świecie bliźniąt sprawa może nie być już taka prosta. Opieka nad maluchami wymaga mnóstwo czasu i energii i dodatkowe ręce do pracy w takiej sytuacji są nierzadko wybawieniem. Nie warto upierać się przy samodzielności, gdy bliscy są gotowi, by przyjść z odsieczą. Najchętniej maluchami zajmują się zawsze dziadkowie – jeśli tylko mieszkają w pobliżu i dysponują czasem i ochotą, warto skorzystać z ich pomocy. Może to być krótki pobyt mamy lub teściowej tuż po porodzie, gdy strudzona mama bliźniąt nie ma czasu posprzątać domu i ugotować obiadu; mogą to być także spacery, na które maluchy chętnie zabierze dziadek, by młodzi rodzice mogli w tym czasie nadrobić zaległości w pełnieniu innych obowiązków bądź po prostu się zrelaksować.

O pomocy koniecznie należy pomyśleć w przypadku powrotu mamy do pracy. Jeżeli finanse na to pozwalają, dobrze jest pomyśleć o doświadczonej w pracy z bliźniętami niani lub – jeśli kobieta pracuje w niepełnym wymiarze godzin – poprosić o pomoc najbliższą rodzinę. Gdy brakuje innych opcji, warto też zainteresować się z ofertą pobliskich żłobków.