Cesarskie cięcie

Cesarskie cięcie to rodzaj zabiegu chirurgicznego, w trakcie którego, płód wydobywany jest przez powłoki brzuszne. Jest to alternatywna metoda porodu, stosowana w przypadku, gdy poród naturalny jest niewskazany lub niemożliwy ze względów medycznych. 

Cesarskie cięcie – kiedy się je robi?

Występują dwie główne przyczyny cięć cesarskich:

• wskazania wtórne;
• operacja elektywna.

W pierwszym przypadku cesarskie cięcie przeprowadza się w sytuacji zagrożenia zdrowia matki lub dziecka, które mogłoby wystąpić podczas porodu drogami natury. Decyzja podejmowana jest przez lekarza na sali porodowej, a cesarka przeprowadzana jest natychmiast.

Drugi typ cięcia cesarskiego to tak zwana operacja elektywna. W sytuacji, w której lekarz prowadzący stwierdza okoliczności wskazujące na potrzebę przeprowadzenia cesarskiego cięcia, zostaje ona wcześniej zaplanowana na konkretną datę. Nie ma tu pośpiechu, ani sytuacji wymagającej natychmiastowej interwencji zabiegowej. Powody zaplanowania przez lekarza cięcia cesarskiego najczęściej związane są z bezpieczeństwem dziecka, bądź matki. W pierwszym przypadku może być to związane ze specyficznym ułożeniem się dziecka, przez co poród naturalny może być niebezpieczny dla maleństwa; lub też związane z przeciwwskazaniami zdrowotnymi u matki, która nie powinna rodzić siłami natury.

Cesarskie cięcie – wskazania do cięcia cesarskiego

Istnieje kilka sytuacji, które mogą wymagać wykonania cesarskiego cięcia. Oto kilka z nich:

Wskazania do cięcia cesarskiego ze strony matki

• choroby serca;
• wady sinicze;
• uszkodzenie narządu wzroku;
• zwyrodnienie kręgosłupa;
• blizny po operacjach na macicy;
• odklejenie siatkówki;
• guzy, mięśniaki macicy.

Wskazania do cięcia cesarskiego ze strony płodu

• objawy choroby hemolitycznej;
• łożysko przodujące;
• przedwczesne odklejenie łożyska;
• nieprawidłowości płodu związane z wadami;
• nieprawidłowe ustawienie główki;
• zakażenie matki wirusem opryszczki (HIV-2).

Wskazania do cięcia cesarskiego – wspólne

• niewspółmierność porodowa;
• cukrzyca u matki;
• poprzeczne ułożenie płodu;
• brak postępu porodu;
• rzucawka;
• pośladkowe ułożenie dziecka.

Rodzaje cięć cesarskich

Przebieg cesarskiego cięcia obejmuje podanie znieczulenie miejscowe lub ogólnego, wykonanie nacięcia w dolnej części brzucha i macicy, a następnie wydobycie dziecka. Po narodzinach zarówno matka, jak i dziecko są starannie monitorowane przez personel medyczny, aby zapewnić im odpowiednią opiekę.

Obecnie najpowszechniejsze jest cięcie majtkowe, powyżej górnej części spojenia łonowego. Przeprowadzane jest stosunkowo nisko ze względów kosmetycznych. Ciężarną układa się pochyloną nieco na lewą stronę w ramach profilaktyki zespołu żyły głównej dolnej.

Powikłania śródoperacyjne

Cesarskie cięcie jest stosunkowo bezpiecznym zabiegiem, ale jak każda operacja, wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań. Dlatego decyzja o wykonaniu cesarskiego cięcia powinna być podejmowana indywidualnie przez lekarza i pacjentkę, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności i czynniki ryzyka.

Wszystkie powikłania zdarzają się z częstością jeden na dwieście porodów i dotyczą rodzącej. Może to być m.in.:

• uszkodzenie pęcherza moczowego;
• krwawienie;
• uszkodzenie moczowodu;
• powikłania po znieczuleniu.

Nie doprowadzają one do zagrożenia życia, mogą jedynie wymagać dodatkowych interwencji podczas cesarskiego cięcia lub – ewentualnie – kolejnego zabiegu. Takie przypadki są jednak bardzo rzadkie. Umieralność matek w trakcie cięcia lub po wynosi w Polsce około 1 przypadku na 16 tysięcy porodów. Wśród powikłań pooperacyjnych najczęściej mamy do czynienia z

• zapaleniem błony śluzowej macicy,
• zakażeniem dróg moczowych
• zropieniem rany pooperacyjnej.

Ryzyko powikłań podczas cięcia cesarskiego jest niewielkie, a opieka anestezjologiczna w trakcie cięcia i po jego zakończeniu zmniejsza w stopniu satysfakcjonującym ból pozabiegowy. Dodatkowego podkreślenia wymaga informacja, że po cięciu cesarskim u niektórych mam dochodzi do zahamowania wytwarzania pokarmu. Jest to związane z różnicami w zmianach środowiska hormonalnego występującymi po porodzie: innymi po tym przeprowadzonym drogami natury, a innymi w przypadku cesarki.

Cesarka na życzenie?

Niektóre ciężarne, w obawie przed zaburzeniami, chcą rodzić przez cesarskie cięcie nie mając ku temu wskazań. Pamiętajmy jednak, że cesarskie cięcie to nie jest naturalna droga porodu, a poważny zabieg. Wyspecjalizowane ośrodki przeprowadzają setki, a nawet tysiące udanych cięć cesarskich rocznie, a powikłania występują bardzo sporadycznie. Dlatego większość z przyszłych mam może być spokojna o swoje zdrowie i zdrowie swojego maleństwa.

autor: lek. med. Witold Kłosiński