ARTYKUŁ EKSPERTA Ciąża to wyjątkowy czas w życiu każdej kobiety, wiążący się z wieloma emocjami i zmianami fizycznymi. Jak zaakceptować zmieniające się ciało w ciąży?
Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety, pełen emocji i fizycznych zmian. Nasze ciało staje się pierwszym, bezpiecznym domem dla maleństwa, ale równocześnie zmienia się w sposób, który nie zawsze jest dla nas łatwy do zaakceptowania. Niezależnie od tego, jak zmiany te są przedstawiane w mediach, dla wielu kobiet stanowią one wyzwanie. Jak nauczyć się czerpać radość z ciała, które dało życie i jednocześnie znaleźć w sobie przestrzeń na akceptację tego, co nowe? Zapraszamy do artykułu eksperta – Joanny Marszalskiej, psycholog gabinetu Psycholodzy na Jutrzenki w Warszawie.
Ciało kobiety – pierwszy dom dla dziecka
Ciąża to czas, w którym nasze ciało staje się pierwszym bezpiecznym domem dla naszego dziecka. Ten pierwszy dom, który dajemy maleństwu jest naszym ciałem. W macicy dziecko mości sobie bezpieczne miejsce, gdzie pływając w wodach płodowych może doświadczyć najbardziej intensywnego pod względem rozwojowym etapu w swoim życiu. To doświadczenie zostanie w nim zapisane na zawsze. Kołysanie, pozycja dziecka, szum czy woda będzie je uspakajać i dawać ukojenie, nawet w dorosłym życiu.
Ten piękny okres, kiedy nasze ciało staje się domem dla maleństwa, niesie za sobą również nieustające zmiany: hormonalne, psychiczne i fizyczne. Zdarza się, że te zmiany, łączą się z trudnościami, których, w trakcie i po ciąży, doświadcza matka.
Ciało w ciąży. Jakie są najczęstsze obawy kobiet dotyczące ich zmieniającego się ciała?
Dziewięć miesięcy ciąży to czas intensywnych zmian fizycznych, hormonalnych i psychicznych, które mogą być trudne do zaakceptowania, zwłaszcza w społeczeństwie, które promuje wyidealizowany obraz kobiecego ciała.
Niektóre kobiety mogą czuć presję, by wyglądać idealnie, nawet w ciąży, co może rodzić frustrację i lęk. To, co dla naszego dziecka jest naturalnym przystosowaniem, dla nas bywa niełatwe do zaakceptowania – rosnące stopy, rozciągnięta skóra, czy zmieniający się kształt brzucha.
Jak media społecznościowe wpływają na obraz ciała w ciąży?
Współczesna kultura nie zawsze promuje autentyczność zmian, jakie towarzyszą ciąży. W mediach widzimy perfekcyjne sylwetki i idealizowane obrazy macierzyństwa, co może wprowadzić w pułapkę porównań.
Są jednak kobiety, które mają odwagę odkłamywać te idealne obrazy, takie jak Ola Żebrowska, która na swoim profilu w mediach społecznościowych przedstawia prawdziwe, życiowe aspekty macierzyństwa. To pokazuje, jak ważne jest otaczanie się realnymi, nieidealizowanymi obrazami, które dają przestrzeń do zrozumienia, że każda z nas przechodzi przez etap ciąży i macierzyństwa inaczej i że to jest w porządku!
Lęk przed zmianami w ciąży
Nie jest tajemnicą, że wiele kobiet odczuwa lęk przed zmianami, które przynosi ciąża.
–Do mojego gabinetu często trafiają młode kobiety, u których pojawia się lęk przed zmianami, jakie niesie za sobą ciąża. Pytają: Czy ja dam radę wrócić do formy sprzed porodu? Czy to normalne, że moje stopy rosną? Jak ja będę po porodzie uprawiać seks? Czy stracę przyjemność z seksu? Czy mojemu partnerowi będę się podobać? Jestem taka opuchnięta, że brzydzę się sama sobą – to tylko niektóre z przykładowych myśli, wygłaszanych na głos w zaciszu gabinetu – mówi Joanna Marszalska, psycholog gabinetu Psycholodzy na Jutrzenki w Warszawie.
Źródłem takich myśli i fali emocji jest doświadczanie zmian w swoim ciele, zaskoczenie, irytacja, poczucie straty. Niekiedy do głosu dochodzi też lęk o dziecko:
-Czy z nim będzie wszystko ok? Jak to, że wczoraj nie zjadłam zdrowo, wpłynie na nią/niego? Rusza się bardzo, a co jeśli urodzi się za wcześnie? lub o sytuację życiową: Czy zdążymy przygotować pokój? Po urodzeniu szybko muszę wracać do pracy, bo widzę, że może nie być dla mnie miejsca później – dodaje ekspert.
Do mojego gabinetu trafiają młode kobiety, u których pojawia się lęk przed zmianami, jakie niesie za sobą ciąża. Pytają: Czy ja dam radę wrócić do formy sprzed porodu? Czy mojemu partnerowi będę się podobać?
Jak radzić sobie z lękiem i zmianami w ciąży?
Jak sobie radzić, gdy doświadczamy lęku i niepokoju w ciąży, który wpływa na obniżenie naszej samooceny i negatywne myśli o przyszłości?
Oto garść użytecznych porad, które warto stosować:
- zapisz się na zajęcia do szkoły rodzenia lub zajęcia dla mam w ciąży. W grupie zobaczysz, że myśli i problemy, z którymi się zmagasz, doświadczają też inne mamy i nie jesteś sama. Razem będziecie się wspierać i wymieniać sposobami jak sobie radzić. Będziesz też mogła się wygadać – co pomoże obniżyć napięcie.
- przygotowuj się do porodu. Wiedza i informacje również mogą obniżyć poziom lęku. Coś, co już znasz, przećwiczysz w szkole rodzenia czy przejdziesz w głowie analizując różne scenariusze – będzie już bliższe i oswojone, nie będzie takie straszne.
- kontroluj to, co oglądasz i czytasz w social mediach. Jeśli karmisz swoją głowę wygładzonymi obrazkami z Instagrama, a w rzeczywistości zmagasz się z zaparciami, zgagą i problemami z zawiązywaniem sobie butów, to takie “idealne” wizje będą negatywnie wpływać na Twoje samopoczucie.
- znajdź techniki samouspokajania się. Ćwicz oddech, medytację, idź na jogę lub masaż dla ciężarnych.
- przytulaj się! Z badań wynika, że przytulanie podnosi serotoninę. Warto przytulać się do bliskich i przyjaciół jak najczęściej.
- zacznij budować relację ze swoim maluszkiem już teraz. Mów do niego, dotykaj i głaszcz brzuch, puszczaj mu kołysanki, śpiewaj, czytaj bajki. Niech członkowie rodziny się dołączą. Kiedy maluszek będzie już z Wami, będziecie mieli znane już sposoby na wspólne wyciszenie.
- uważnie zarządzaj swoją energią i myślami. Proponuję, żebyś skupiła się na zdrowiu, a na czas ciąży dała sobie przerwę od spełniania jakichkolwiek wymagań estetycznych – swoich, czy płynących z zewnątrz. Jak to zrobić? Wypisz na kartce wszystkie kategorie estetyczne, którymi się kierujesz, i wymagania względem swojego ciała. Następnie schowaj do szuflady lub spal tę kartkę – na okres ciąży daj sobie przyzwolenie, by skupić się totalnie tylko na zdrowiu, nie na estetyce swojego ciała. Prawidłowe odżywianie, regularne ćwiczenia dostosowane do ciąży i dbanie o odpoczynek przyniosą korzyści, a także pomogą poprawić Twoje samopoczucie fizyczne i psychiczne.
- zaakceptuj fakt, że zarówno w ciąży, jak i na co dzień możesz mieć różne dni. Raz będziesz wolała spędzić dzień w dresie, innym razem być może sprawi Ci przyjemność makijaż i kolorowa ciążowa sukienka. Słuchaj swoich potrzeb i emocji. Odpuszczaj, kiedy możesz i chcesz. Nie oceniaj innych mam – wtedy łatwiej przyjdzie Ci swoboda w swoim zachowaniu.
- dąż do akceptacji zmian w Twoim ciele. Ciało nie tylko w ciąży, ale przez całe nasze życie stale się zmienia.
- wykonuj proste ćwiczenie: codziennie stań nago przed lustrem i obserwuj swoje ciało przez 10 minut. Nie oceniaj, nie krytykuj, po prostu zauważaj zmiany. Dotykaj, gładź, masuj. Mów na głos, za co jesteś wdzięczna swojemu ciału: brzuchowi za to, że może być bezpiecznym domem dla Twojego dziecka, nogom, za to, że Was noszą, uśmiechowi za to, że przywita maleństwo na tym świecie, brwiom za to, że będą się unosić do góry z zachwytu, gdy dziecko zacznie chodzić. Codziennie dodawaj jeden element ze swojego ciała.
- poproś partnera o masaż, porozmawiajcie o tym, co on najbardziej lubi w Twoim ciele.
Akceptacja ciała w ciąży
Ciąża to wyjątkowy czas, który wymaga od nas nie tylko akceptacji nowego życia rozwijającego się w nas, ale także przyjęcia i zrozumienia zmian, jakie zachodzą w naszym ciele. Choć proces ten może budzić lęk, niepewność, a czasem nawet poczucie straty dawnej sylwetki, warto pamiętać, że nasze ciało wykonuje niesamowitą pracę, tworząc bezpieczny dom dla naszego dziecka.
Kluczem jest skupienie się na zdrowiu, a nie na estetycznych normach, oraz docenianie swojego ciała za to, co daje nam i naszemu maleństwu. Uważna troska o siebie, regularna praktyka wdzięczności i techniki relaksacyjne mogą pomóc w odnalezieniu równowagi w tym wyjątkowym, ale wymagającym czasie.
Autor: Joanna Marszalska, psycholog, przyjmuje w gabinecie Psycholodzy na Jutrzenki w Warszawie.
Dowiedz się więcej: