Kobieta w ciąży ma konkretne prawa – pracodawca między innymi nie może jej zwolnić, nie powinna też pracować przy komputerze dłużej niż cztery godziny dziennie. Jakie jeszcze prawa ma mama w pracy?
Nie może też wyrabiać nadgodzin ani pracować w nocy. A co z kobietami wracającymi po urlopie macierzyńskim do pracy? Czego one mogą oczekiwać od swojego pracodawcy?
Trudny okres
Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim to zawsze trudny okres. Rok przerwy w życiu zawodowym sprawia, że nieco wypada się z obiegu i odzwyczaja od rutyny pracowniczej. Powrót do niej i ponowne wkręcenie w tryby codzienności zajmuje chwilę. Do tego dochodzi tęsknota za maluchem, często podsycana poczuciem winy (nieuzasadnionym!), że się go zostawia… To wszystko daje dość wybuchową mieszankę emocji. Pierwsze dni czy tygodnie są najgorsze, szczególnie, jeśli do wszystkiego dochodzi też obawa, jak postąpi pracodawca. Warto więc zawczasu poznać swoje prawa.
Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim
Mama powracająca do pracy po urlopie macierzyńskim nie jest pozostawiona sama sobie, ale objęta ochroną. Oczywiście chodzi tu o kobiety zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
Powrót do pracy
Przede wszystkim kobieta – pracownik ma prawo do powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim. Jest to bezwzględny obowiązek pracodawcy, który nie może zwolnić kobiety przebywającej na urlopie macierzyńskim i ma jej umożliwić powrót do pracy.
Powrót na takie samo stanowisko
Kobieta po skończonym urlopie macierzyńskim musi mieć zapewniony powrót na dotychczasowe stanowisko lub stanowisko identyczne do tego zajmowanego przed urlopem. Stanowi tak kodeks pracy, a konkretny ustęp brzmi następująco: „pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu”. Jeśli stanowisko, które zajmowała wcześniej zostało np. zlikwidowane przez zmiany organizacyjne w firmie, pracodawca musi zapewnić stanowisko równorzędne.
Takie samo wynagrodzenie
Oprócz gwarancji powrotu na to samo lub równorzędne stanowisko, kobieta powracająca do pracy nie może otrzymać wynagrodzenia niższego niż to, jakie otrzymywała wcześniej.
Zredukowane godziny pracy
Pierwszy okres w pracy będzie na pewno ciężki. Ułatwieniem dla młodych mam jest możliwość zredukowania wymiaru godzinowego pracy, jednak nie o więcej niż połowę, czyli, jeśli chodzi o pełen wymiar, zamiast 40 godzin – minimalnie 20. Dzięki temu można wychodzić z pracy wcześniej i więcej czasu poświęcać dziecku. Co ważne, pracodawca przez rok nie może zwolnić pracownika w trakcie pracy w obniżonym wymiarze godzinowym.
Ochrona przed zwolnieniem
Po macierzyńskim ważna jest także ochrona pracownicy przed zwolnieniem. Zwolnienie jest możliwe, ale tylko gdy zaistnieje konkretny, ważny powód i będzie to szczególna sytuacja. Może to być choćby likwidacja przedsiębiorstwa, ogłoszenie upadłości bądź zwolnienie dyscyplinarne. To ostatnie musi być jednak związane z istotnym przewinieniem, które można udowodnić.
Mama – dobry pracownik
Zdecydowanie zbytnim uproszczeniem jest twierdzenie, że młode matki non stop biorą opiekę nad dzieckiem bo maluch choruje, myślą tylko o tym, żeby wreszcie skończyć pracę i wrócić do dziecka, a najpewniej już planują kolejną ciążę i kolejny urlop macierzyński.
Pracodawcy powoli zaczynają na szczęście przekonywać się, że to nieprawda, doceniać młode mamy i widzieć w nich nie problem, ale dobrych, rzetelnych pracowników. Po rocznej przerwie wiele kobiet jest bardzo zmotywowanych, by wrócić do pracy i rozpędzić wyhamowaną karierę zawodową. Przykładają się do wszystkiego, są sumienne, zaangażowane i pracowite. Potrafią żonglować obowiązkami, robić kilka rzeczy na raz i efektywnie rozkładać swoje zadania.