Temat mocno kontrowersyjny, ale bardzo ważny. Trzecia płeć, inaczej płeć X, czy płeć nieokreślona.
Od października 2013 roku w Niemczech nie trzeba już określać, czy nowonarodzone dziecko jest płci męskiej czy żeńskiej. Zamiast tego można wybrać trzecią opcję, czyli „nieokreślona”. Chodzi o przypadek, w którym niemożliwe jest zaklasyfikowanie płci dziecka na podstawie jego cech fizycznych.
Co to znaczy „płeć nieokreślona”?
Na początku rozważań dotyczących kwestii trzeciej (nieokreślonej) płci, warto dobrze zrozumieć czym ona w ogóle jest. Otóż na określenie osób trzeciej płci, których biologicznie nie można jednoznacznie sklasyfikować ani jako mężczyzn ani jako kobiety, zaczęto używać terminu „interseksualność”. Jest to stan, w którym dana osoba posiada cechy fizyczne charakterystyczne dla obydwu płci lub też nie posiada żadnych, które mogłyby ją przyporządkować do płci męskiej lub damskiej.
Osobą interseksualną nie jest natomiast taka, która zmienia swoją płeć biologiczną, ponieważ, przykładowo, psychologicznie uważa się za kobietę, a urodziła się w męskim ciele. U dzieci zakwalifikowanych jako interseksualne mogą z biegiem czasu pojawić się cechy, które ułatwią wybór płci męskiej lub żeńskiej. Jeśli po porodzie lekarz dopatrzy się u dziecka interseksualności, musi zlecić dalsze badania mające na celu określenie jaka jest faktyczna płeć.
Czy interseksualność jest powszechna?
Interseksualne dzieci nie rodzą się często. Te, które z całą pewnością zostały tak określone to zaledwie 2000 przypadków rocznie na całym świecie. Organisation Intersex International (w skrócie OII), która zajmuje się interseksualnością i problematyką takich osób, „trzecia płeć” występuje u zaledwie 1,9-4% wszystkich ludzi.
Jaka jest przyczyna?
Co sprawia, że rodzą się dzieci interseksualne? Niestety, nie jest to do końca wiadome. Najprawdopodobniej winne są wady genetyczne lub zaburzenia hormonalne.
Lekarz jako wyrocznia
W sytuacji, gdy dziecko rodziło się z narządami męskimi i żeńskimi zdarzało się, że lekarz podejmował arbitralną decyzję o przypisaniu go do jednej z płci. Co było podstawą wyboru? Okazuje się, że… łatwość w zoperowaniu. Prostszą sprawą jest bowiem wycięcie męskiego narządu i pozostawienie kobiecego. To automatycznie kończyło sprawę. Dziecko było klasyfikowane jako kobieta. Dobrze, kiedy wszystko się zgadza, ale jeśli po pewnym czasie okaże się, że w damskim ciele siedzi mężczyzna… zaczyna się problem. Wszystko to sprawiło, że nasi sąsiedzi zza Odry postanowili dać szansę na wstrzymanie się z wyborem płci dziecka.
Niemcy w sprawie trzeciej płci
Jaki stosunek mają kraje naszego kontynentu do kwestii trzeciej, nieokreślonej płci? Końcem 2013 roku w mediach bardzo często pisano o kwestii Niemiec, które jako pierwszy europejski kraj dopuściły możliwość wpisania płci nieokreślonej w akcie urodzenia dziecka. Nie chodzi tutaj o stworzenie „trzeciej płci”, będącej czymś pomiędzy męską a żeńską, ale o danie czasu na decyzję. Osoby interseksualne mogą więc zdecydować o tym, czy chcą być mężczyzną czy kobietą i zarejestrować swój wybór w każdym momencie.
Nie tylko płeć biologiczna!
Ktoś, kto uważa, że płeć to tylko biologia, czyli to, co można zobaczyć gołym okiem w miejscach intymnych, grubo się myli. Płeć to złożony problem, a zdaniem wielu można ją określać na kilka różnych sposobów. Są to między innymi:
- Płeć gonadalna – decyduje o niej obecność gonad, czyli jąder (u mężczyzn) i jajników (u kobiet).
- Płeć chromosomalna/genetyczna – z punktu dalszego rozwoju człowieka to ta najbardziej istotna, która klaruje się już w momencie zapłodnienia. Komórka jajowa posiada tylko chromosom X (damski). Jeśli wniknie do niej plemnik niosący chromosom Y (męski), dziecko będzie genetycznie chłopcem. Jeśli natomiast wniknie plemnik niosący chromosom X, dziecko będzie genetycznie dziewczynką.
- Płeć somatyczna – to wszystkie cechy, jakie określają kobietę bądź mężczyznę, a więc jądra, jajniki, męski zarost, konkretna budowa ciała, piersi itp.
- Płeć hormonalna – chodzi o wydzielane hormony płciowe, u mężczyzn są to w przeważającej części androgeny, a u kobiet estrogeny.
- Płeć psychologiczna – zespół cech, zachowania, role i stereotypy przypisywane kobietom bądź mężczyznom w zależności od kultury.