Dziecięce kupki

W dzisiejszych czasach pielęgnacja i przewijanie noworodka to już na szczęście nie wyłączna domena mamusi, ale wspólne zadanie obojga rodziców. Warto jednak pamiętać, że przewijanie to nie tylko zmiana pieluszki, ale także umiejętność oceny, że z naszym maluszkiem wszystko jest w porządku, odczuwa komfort i nic mu nie dolega. Jak to sprawdzić na podstawie zawartości pieluszki?

Pierwsza kupka noworodka

W pierwszych dobach życia Twój maluszek nie oddaje jeszcze normalnej kupki, ale tzw. smółkę. Powinna pojawić się w przeciągu 12-48 godzin od narodzin. Może ona wyglądać dość specyficznie – zwykle jest bardzo gęsta, lepka i ma ciemną barwę (niekiedy jest ciemnozielona, a nawet czarna). Wszystko to jest spowodowane zawartością owej wydzieliny – pochodzi jeszcze z okresu płodowego (a więc są to m.in. wody płodowe, śluz, żółć, złuszczone nabłonki skóry, substancje pochodzące z rozwijających się narządów oraz gruczołów trawiennych). Jej ilość jest różna, może sięgać nawet 10 dag.

W momencie, kiedy maluch zaczyna jeść mleko mamy, wówczas smółka zanika, ale pojawiające się kupki są na razie nazywane stolcami przejściowymi. Jak wyglądają? Ich zabarwienie nie zawsze jest jednakowe – niekiedy zielono-brunatne, innym razem zielono-żółte, czasami wręcz zupełnie żółte albo seledynowe (w kontakcie z powietrzem kupka się utlenia i zielenieje). Mają luźną, papkowatą, czasem wręcz wodnistą konsystencję (niekiedy są spienione), mogą się pojawiać nawet do 20 razy na dobę! Ich zapach przypomina lekko kwaśną woń mleka czy serwatki.

Dlaczego są nazywane przejściowymi? Niedojrzały jeszcze układ pokarmowy dziecka potrzebuje czasu, by przyzwyczaić się do zmiany sposobu przyjmowania pokarmu – już nie za pośrednictwem łożyska. Dlatego też w stolcach przejściowych można zauważyć pasemka śluzu oraz grudki niestrawionego pokarmu. Ważną ich funkcją jest także oczyszczanie przewodu pokarmowego malca z pozostałości smółki. Taki stan przejściowy utrzymuje się przez kilka dni.

Kupka niemowlaka

Około drugiego miesiąca życia dziecko oddaje już raczej regularne stolce. Kupka jego przybiera ciemnożółty lub jasnobrązowy kolor, co może przypominać musztardę lub średnio ściętą jajecznicę. Zawarte w niej grudki oraz pasemka śluzu to efekt pracy ciągle niedojrzałego układu pokarmowego. Ilość kupki nie zawsze będzie jednakowa – niekiedy wydaje się przesadnie duża, innym razem za mała – to normalne.

Zazwyczaj dziecko wypróżnia się dwa do czterech razy na dobę, ale bywa i tak, że nie robi kupki nawet przez kilka dni. Wszystko to jest spowodowane faktem, że mamine mleko jest niemalże w całości przyswajalne przez jego organizm (czasem bezresztkowo).

Często oddawanie kupki towarzyszy karmieniu. Warto jednak zauważyć, że kupka niemowlęcia karmionego sztucznie nieco odbiega od tego schematu. Zwykle przybiera żółtawy odcień, może być też jasnobrązowa, ale jest gęstsza, bardziej uformowana, plastelinowa i ma lekko zgniły, nieprzyjemny, kwaśny zapach. Zazwyczaj pojawia się raz lub dwa razy na dobę (choć zdarza się i cztery).

Dzieci karmione sztucznie mają jednak większą tendencję do zaparć. Wszystko to dlatego, że mleko sztuczne jest dużo trudniej przyswajane przez organizm maluszka. Dzieci karmione takim mlekiem częściej także oddają gazy oraz mają większą skłonność do kolki.

Gdy coś z kupą jest nie tak…

Rzadka kupa u niemowlaka

Zarówno u tych, karmionych piersią, jak i tych karmionych sztucznie, kupka może pojawiać się co kilka dni. Czy to normalne? Wszystko jest w porządku, o ile maluszek nie ma problemów z wypróżnianiem, nie płacze, nie pręży się ani nie napina podczas oddawania kupki, zaś zawartość pieluszki nie jest sucha ani twarda. Skąd więc owe przerwy? Jak już zostało powiedziane, organizm dziecka bardzo dobrze przyswaja pokarm i kupka po prostu – nie ma się z czego uformować.

Zielona kupa u niemowlaka

Rzadka, zielona kupka z domieszką śluzu może się pojawić w wyniku wprowadzenia jakiegoś nowego produktu, niekiedy jest także efektem kuracji antybiotykowej. Nie powinna niepokoić, chyba, że towarzyszy jej kolka lub wysypka. Takie objawy to być może efekt alergii pokarmowej, infekcji wirusowej lub infekcji bakteryjnej. Warto ją skonsultować z lekarzem. Jednak kupka bardzo luźna, wręcz wodnista, występująca częściej niż trzy razy na dobę to po prostu zwykła biegunka. Jak sobie z nią radzić? Musimy podawać maluchowi duże ilości płynów, aby nie narazić go na odwodnienie. Jeśli jednak dodatkowym objawem są wymioty – udajemy się do lekarza.

Czerwona kupa u niemowlaka

Kupka w kolorze znacznie odbiegającym od „normalnego”, np. fioletowa, czerwona czy pomarańczowa, jest zwykle efektem zjedzenia przez mamę jakiegoś produktu (np. borówek). Nie powinna niepokoić, chyba, że towarzyszy jej ból brzuszka lub wysypka. Wówczas warto ją skonsultować z lekarzem, gdyż może sygnalizować problemy z trawieniem. Kupka nazbyt ciemna, niekiedy wręcz czarna, może wystąpić u maluchów przyjmujących preparat żelaza lub specjalne mieszanki wzbogacone w żelazo. Jeżeli jednak maluch nie dostaje żelaza, warto udać się do pediatry. Podobnie w przypadku kupki białej, glinowatej – może świadczyć o problemach z drogami żółciowymi albo o zapaleniu wątroby.

Kupa z krwią u niemowlaka

Twarda i zbita, dodatkowo z krwią, to najczęściej efekt zaparcia. Trzeba wówczas podawać dziecku dużo płynów oraz owoców (błonnik). Można również spróbować rozluźniających probiotyków. Jednak kiedy w kupce pojawia się krew – najlepiej skontaktować się z lekarzem.