Endometrioza – kobiecość, która boli

Endometrioza – co to?

Endometrioza (gruczolistość macicy lub wędrująca śluzówka macicy) to przewlekła choroba, charakteryzująca się obecnością komórek endometrium, czyli błony śluzowej trzonu macicy, poza jej wnętrzem. Zazwyczaj endometrium rośnie wewnątrz macicy i jest wydalane z organizmu wraz z miesiączką.

Gdy pojawia się endometrioza, tkanka może rosnąć w innych obszarach ciała, takich jak:

jajniki,
jajowody,
powierzchnia macicy,
błona otrzewnowa
lub inne narządy wewnętrzne.

Mówimy o endometriozie, gdy tkanka endometrialna poza macicą zachowuje się podobnie do tkanki endometrialnej wewnątrz macicy. Oznacza to, że pod wpływem zmian hormonalnych podczas cyklu menstruacyjnego, tkanka może się rozrastać, krwawić i pęcznieć, podobnie jak endometrium w macicy.

Jednak, ponieważ tkanka znajduje się poza macicą, nie może być ona normalnie wydalana z organizmu podczas miesiączki. To prowadzi do stanów zapalnych, bólu i powstawania blizn, zrostów lub torbieli.

Endometrioza – objawy

Objawy endometriozy są zróżnicowane i mogą obejmować:

ból menstruacyjny (dysmenorrhea), który może być ciężki i przewlekły;
ból miednicy;
ból podczas stosunku seksualnego;
problemy z zajściem w ciążę lub trudności w utrzymaniu ciąży;
ból podczas oddawania moczu lub kału;
nietypowe krwawienia menstruacyjne;
zmęczenie;
problemy z układem pokarmowym, takie jak biegunka, zaparcia, wzdęcia.

Rozpoznanie endometriozy może być bardzo trudne, gdyż jej objawy mogą pokrywać się z symptomami wielu innych chorób, w tym zapalenia przydatków i zespołu jelita drażliwego.

Okres od wystąpienia pierwszych objawów do postawienia prawidłowego rozpoznania może trwać nawet kilka lat, dlatego tak ważna jest wiedza dotycząca oznak, diagnostyki i leczenia endometriozy.

Kogo dotyczy endometrioza – ryzyko

U kobiet z bolesnym miesiączkowaniem częstość występowania endometriozy waha się do 40% do 60%, a u kobiet skarżących się na ból w obrębie miednicy mniejszej częstość występowania endometriozy może sięgać 75%.

Z endometriozą często też wiążą się problemy z płodnością – szacuje się, iż u 30-50% kobiet z endometriozą występują większe lub mniejsze problemy z niepłodnością.

Zwiększone ryzyko rozwoju endometriozy występuje u kobiet, których matka lub siostra cierpi na tę chorobę. Szacuje się, że endometrioza występuje u niemal 200 milionów kobiet na całym świecie. W Polsce na endometriozę może chorować nawet milion kobiet.

Endometrioza może wystąpić u każdej kobiety w wieku rozrodczym, jednak pewne czynniki zwiększają ryzyko jej rozwoju:

historia rodzinna endometrioza;
wczesny początek menstruacji;
krótkie cykle menstruacyjne;
obfite miesiączki trwające dłużej niż siedem dni.

Endometrioza – leczenie

Endometrioza jest chorobą przewlekłą. Cele leczenia obejmują:

łagodzenie dolegliwości bólowych;
spowalnianie wzrostu zmian endometriotycznych;
poprawę płodności (w przypadkach, w których jest to pożądane);
zapobieganie nawrotom choroby w przypadku zaleczenia zmian.

W niektórych przypadkach endometriozę można wyleczyć metodami chirurgicznymi, czyli usunąć jej ogniska. Nie każda kobieta może jednak zostać poddana laparoskopii. Dodatkowo, po zabiegu endometrioza może z czasem nawrócić.

Możliwości leczenia farmakologicznego endometriozy obejmują stosowanie:

leków przeciwbólowych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ);
leków hormonalnych, takich jak doustne środki antykoncepcyjne, progestageny czy analogi hormonu uwalniającego gonadotropinę (tzw. analogi GnRH).

Leki przeciwbólowe mogą znacznie zmniejszyć nasilenie dolegliwości, pozostają jednak bez wpływu na samą przyczynę choroby, a przy dłuższym stosowaniu mogą niekorzystnie wpływać na inne narządy, głównie na przewód pokarmowy.

Jeśli podejrzewasz, że masz endometriozę lub doświadczasz którychkolwiek z jej objawów, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w celu diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Endometrioza a planowanie ciąży – jak się przygotować?

Endometrioza może znacząco wpływać na starania o dziecko, jednak ciąża przy endometriozie jest możliwa, zarówno naturalnie, jak i przy wsparciu medycyny. Endometrioza a starania o dziecko – sprawdźmy, co mówią statystyki: szacuje się, że 30-50% kobiet z endometriozą może mieć trudności z zajściem w ciążę, co jest wynikiem:

zaburzeń owulacji,
zmian w strukturze narządów rozrodczych;
przewlekłego stanu zapalnego.

Czy ciąża leczy endometriozę? Niestety, jest to mit – objawy endometriozy podczas ciąży mogą czasowo złagodnieć, ale choroba nie znika.

Endometrioza a ciąża naturalna jest możliwa. Kobiety planujące ciążę powinny skonsultować się z lekarzem ginekologiem, który oceni stopień zaawansowania endometriozy i zaproponuje odpowiednie postępowanie. Warto również zadbać o zdrowy tryb życia, dietę przeciwzapalną, suplementację kwasu foliowego i odpowiednie nawodnienie, co może pozytywnie wpłynąć na płodność.

Endometrioza a ciąża – in vitro jest proponowane kobietom w przypadkach bardziej zaawansowanych, szczególnie jeśli endometrioza dotyczy jajników.

Przebieg ciąży przy endometriozie – na co zwrócić uwagę?

Endometrioza a początek ciąży – czy ciąża przy endometriozie jest zagrożona od początku? Niestety, kobiety z endometriozą w ciąży mogą być bardziej narażone na powikłania, takie jak:

ciąża pozamaciczna,
poronienia
czy przedwczesny poród.

Wynika to z obecności blizn i zrostów w obrębie macicy, które mogą zaburzać proces zagnieżdżenia zarodka. Objawy ciąży przy endometriozie mogą różnić się od tych u zdrowych kobiet – część pacjentek zauważa nasilenie bólu miednicy, podczas gdy u innych dolegliwości mogą ulec złagodzeniu.

Ważnym aspektem jest monitorowanie ciąży przez specjalistę, który pomoże wcześnie wykryć potencjalne zagrożenia i wdrożyć odpowiednie działania. W niektórych przypadkach konieczna może być terapia progesteronem, wspierająca donoszenie ciąży. Kluczowe jest również dbanie o odpowiednie nawodnienie, lekkostrawną dietę i regularny odpoczynek, aby zmniejszyć stan zapalny i poprawić komfort przyszłej mamy.

Endometrioza a poród – endometrioza poród naturalny czy cesarka?

Kobiety z endometriozą często zastanawiają się, czy poród naturalny jest możliwy, czy konieczna będzie cesarka. Decyzja o sposobie porodu zależy od stopnia zaawansowania choroby, lokalizacji ognisk endometriozy oraz indywidualnego przebiegu ciąży. Endometrioza szyjki macicy a ciąża może powodować większe trudności przy porodzie siłami natury, podobnie jak endometrioza w bliźnie po cesarskim cięciu.

Jeśli choroba zajmuje jelita, pęcherz moczowy lub głęboko nacieka narządy miednicy, lekarze mogą rekomendować cięcie cesarskie. W przypadku wcześniejszych operacji, np. usunięcia endometriozy laparoskopowo, konieczne jest dokładne przeanalizowanie stanu macicy i ewentualnych zrostów. Endometrioza w bliźnie po cc a kolejna ciąża to temat wymagający szczególnej kontroli, gdyż może prowadzić do powikłań związanych z nieprawidłowym zagnieżdżeniem łożyska.

Każda pacjentka powinna skonsultować swoją sytuację z lekarzem prowadzącym, który pomoże podjąć najlepszą decyzję dotyczącą porodu. Endometrioza a ciąża, endometrioza a donoszenie ciąży czy endometrioza mamaginekolog – to częściej wyszukiwane hasła w kontekście porad dotyczących ciąży i porodu, co pokazuje, jak ważna jest świadomość tej choroby wśród kobiet.

Jak żyć z endometriozą?

Endometrioza może w istotny sposób wpływać na życie kobiet, odbijając się negatywnie na aktywności zawodowej, macierzyństwie, życiu rodzinnym i związku z partnerem. Dlatego ważne jest, by oprócz doboru odpowiedniego leczenia, poszukać wsparcia w otoczeniu.

Pomocą mogą być stowarzyszenia, skupiające kobiety z tym schorzeniem. W Polsce istnieją stowarzyszenia i grupy wsparcia dla kobiet z endometriozą, które oferują pomoc i informacje.

Taka twoja uroda – książka o endometriozie

Magda Łucyan i Katarzyna Górniak, dziennikarki TVN-u, w rozmowach z pacjentkami i lekarzami odkrywają prawdziwy obraz endometriozy – choroby, która jest w Polsce ignorowana. Dobitnie pokazują, że cierpienie nie jest czyjąkolwiek urodą.

Hipochondryczka, lekomanka, histeryczka i symulantka – słyszą kobiety chorujące na endometriozę od swojego otoczenia.

Taka jest twoja uroda – mówią im lekarze.

Doświadczyłam paraliżującego bólu. Byłam zbierana przez męża z podłogi – mówi autorka książki.

—

Ważne jest, aby kobiety z endometriozą były świadome dostępnych opcji pomocy. Nie wolno bagatelizować bolesnych objawów. Konsultacja z lekarzem pozwala na wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych. Wczesne wykrycie endometriozy zwiększa szanse na jej leczenie i na poprawę jakości życia.

Jeśli doświadczasz objawów endometriozy lub masz wątpliwości dotyczące swojego zdrowia, nie zwlekaj – umów się na konsultację z lekarzem ginekologiem. Podziel się tym artykułem – zwiększ świadomość na temat endometriozy i pomóż innym kobietom zrozumieć tę chorobę! Sprawdź nasze inne artykuły o zdrowiu kobiet!

Dowiedz się także: