Kalendarz szczepień ochronnych 2021

Nowy rok kalendarzowy często przynosi zmiany w obowiązujących zaleceniach. Co jakiś czas modyfikacjom ulega także – ważny szczególnie dla rodziców – kalendarz szczepień ochronnych. To dokument zawierający listę szczepień obowiązkowych (wraz ze wskazanymi terminami ich przeprowadzenia) oraz zalecanych. Te pierwsze są bezpłatne, te ostatnie – choć nie są refundowane przez państwo – warto rozważyć z uwagi na bezpieczeństwo własne lub swojego dziecka.

GIS publikuje aktualny Program Szczepień Ochronnych każdego roku – bez względu na to, czy wprowadza w nim jakieś zmiany czy też pozostawia w go niezmienionej postaci. Wprowadzenie nowych szczepień obowiązkowych to rzadkość – zdecydowanie bardziej spodziewać się możemy rozszerzenia listy szczepionek dodatkowych. Tym razem jednak – spore zaskoczenie. Zmiany dotyczą właśnie szczepień obowiązkowych. Sprawdźmy, co się zmieniło!

Bezpłatne szczepienia przeciwko rotawiarusom

Na to rodzice czekali już od dawna. Szczepienie przeciwko rotawirusom to jedno z najbardziej zalecanych przez ekspertów szczepień. Z danych wynika, że rocznie w wyniku infekcji spowodowanych tym wirusem kilkadziesiąt tysięcy dzieci trafia do szpitali. Niestety, do tej pory rodzice musieli opłacić szczepionkę z własnej kieszeni. A koszt takiej ochrony nie jest mały. Cena jednej dawki szczepionki waha się w granicach 280 – 350 złotych, przy czym cały cykl szczepień składa się z dwóch lub trzech dawek (w zależności od preparatu).

Warto jednak podkreślić, że szczepienie jest darmowe dopiero dla dzieci urodzonych w 2021 roku. Otrzymają je maluchy po ukończeniu 6. tygodnia życia do ukończenia 32. tygodnia życia, urodzone po 31 grudnia 2020 roku. Koszt szczepionki dla dzieci, które przyszły na świat w roku ubiegłym nadal ponoszą rodzice.

Szczepienia bardziej i mniej zalecane

Szczepienia zalecane to takie, które GIS uważa za ważne i zaleca się na nie zdecydować, jednak nie refunduje ich kosztów. To szczepienia przeciwko:

• meningokokom;
• grypie;
• ospie wietrznej;
• kleszczowemu zapaleniu mózgu;
• wzw typu A;
• ludzkiemu wirusowi brodawczaka.

W bieżącym roku inne szczepienia zalecane (poza wspomnianymi już rotawirusami) nadal pozostają wyłącznie zalecane. Jednak niektóre z nich – mimo, że nie trafiły na listę obowiązkowych – eksperci uznali za zalecane „bardziej” niż dotychczas. Szczególnie w niektórych grupach.

Do grupy osób, które powinny poważnie rozważyć zaszczepienie się przeciw ospie wietrznej dołączyli uczniowie i studenci szkół i uczelni medycznych lub innych szkół i uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych oraz pracownicy ochrony zdrowia.

Do grona osób, którym szczególnie zaleca się szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu włączono osoby, które często podejmują aktywność fizyczną poza pomieszczeniami (np. biegacze, spacerowicze, grzybiarze, właściciele psów, myśliwi, rodziny z małymi dziećmi) i inne osoby podejmujące aktywność na świeżym powietrzu, w szczególności turyści.

Wśród osób, którym szczególnie zaleca się szczepienie przeciwko WZW typu A wymieniono dodatkowo: osoby z grup ryzyka, w których obserwuje się zwiększoną liczbę zachorowań (w zależności od sytuacji epidemiologicznej) i pracowników medycznych – w szczególności oddziałów zakaźnych, gastroenterologicznych i pediatrycznych. Z grupy zaś osób, którym szczególnie zaleca się szczepienie przeciwko pneumokokom, usunięto dorosłych powyżej 50. roku życia.

Szczepienia obowiązkowe 2021

Obowiązujące szczepienia ochronne to, podobnie jak w roku ubiegłym:

• 24 godz. po narodzinach: gruźlica, WZW B
• 2 miesiąc życia (po ukończeniu 6 tygodnia życia): WZW B, DTP (błonica, tężec, krztusiec), Hib, PCV, rotawirusy (RV)
• przed 16 tygodniem życia, nie później niż przed ukończeniem 24 tygodnia życia: druga dawka szczepionki przeciw rotawirusom;
• 4 miesiąc życia (po ukończeniu 14 tygodnia życia; po 8 tygodniach od poprzedniego szczepienia): DTP, IPV, Hib, PCV;
• przed ukończeniem 20-22 tygodnia życia, nie później niż przed ukończeniem 32 tygodnia życia: ostatnia dawka szczepionki przeciw rotawirusom;
• 5-6 miesiąc życia (po 8 tygodniach od poprzedniego szczepienia): DTP, IPV, Hib;
• 7 miesiąc życia: WZW B;
• 13-15 miesiąc życia: MMR, PCV;
• 16-18 miesiąc życia: DTP, IPV, Hib;w 6 roku życia: DTaP, IPV, MMP;
• w 14 roku życia: Tdap (druga dawka szczepienia przypominającego DTP);
• w 19 roku życia: Td (trzecia dawka szczepienia przypominającego DTP).

Zasady realizacji szczepień w czasie pandemii COVID-19

To nowość w kalendarzu szczepień. Z uwagi na istniejącą sytuację epidemiologiczną GIS wprowadził do programu szczepień dodatkowy rozdział, dotyczący zasad przeprowadzania i organizacji szczepień w czasie stanu epidemii SARS-CoV-2. Zgodnie z tymi zaleceniami szczepienia ochronne (obowiązkowe i zalecane) należy przeprowadzać z zachowaniem należytej staranności w zapobieganiu styczności z osobami chorymi.

Co warto podkreślić, ewentualne trudności organizacyjne nie powinny być przyczyną odraczania szczepień podstawowych dzieci. A jeśli to możliwe – odstępy pomiędzy kolejnymi dawkami można skrócić do minimalnych zalecanych przez producenta danego preparatu szczepionkowego. W wyjątkowych przypadkach dopuszczalne jest odroczenie terminów szczepień uzupełniających – kończących schematy podstawowe oraz przypominających.