Koślawe kolana u dzieci

Koślawość kolan to wada polegająca na odkształceniu się kończyn dolnych. Kolana schodzą się do siebie, a odległość między kostkami jest większa niż 4-5 centymetrów. Nogi tworzą wtedy kształt litery „x”.

Koślawość kolan


Podziel się na


Spis treści
1. 
Czym jest?
2. 
Rodzaje
3. 
Przyczyny
4. 
Leczenie koślawości
5. 
Leczenie szpotawości
6. 
Kiedy zgłosić się do lekarza?

Jest to częsta wada układu kostnego występująca u dzieci. Dzięki odpowiedniemu leczeniu i rehabilitacji można ją całkowicie lub częściowo (w zależności od przyczyny) zniwelować.

Czym jest?

Naturalnie po porodzie u każdego dziecka występuje szpotawość kolan. Polega ona na rozchyleniu kolan na zewnątrz w stosunku do kostek. Wynika to z anatomicznych uwarunkowań budowy ciała i ułożenia wewnątrzmacicznego. Taka wada zazwyczaj samoistnie zanika przed 3 rokiem życia. Jeśli jednak nie ustępuje ona, konieczne jest jej leczenie.

Rodzaje

Przy koślawości kolan nogi układają się w literę „x”. Wadą odwrotną jest szpotawość, kiedy nogi przypominają kształtem beczkę. Te dwie choroby mają podobne pochodzenie i metody leczenia.

Przyczyny

Przyczyną są najczęściej złamania, krzywica, urazy stawów i porażenia mięśni.

Koślawe kolana najczęściej są konsekwencją złamań, krzywicy, stóp płasko-koślawych, chorób stawów, urazów stawu kolanowego czy porażenia mięśni. Nie zawsze jednak da się jednoznacznie określić przyczyny choroby. Może ona wynikać z nieustąpienia wad wrodzonych, ale także z przykurczy mięśniowych, skrócenia/ rozciągnięcia więzadeł. Predyspozycje do wady mają szczególnie dzieci z obniżonym napięciem mięśniowym (np. przy wadach centralnego układu nerwowego, po uszkodzeniach mózgu). Koślawość kolan przyczynia się do tego, że dzieci często stają w rozkroku. To z kolei powoduje zwiększenie obciążenia wewnętrznych brzegów stóp i uniemożliwia prawidłowe kształtowanie się sklepienia stopy. W konsekwencji prowadzi to do płaskostopia.

Przyczyną szpotawości jest najczęściej krzywica (czyli niedobór witaminy D). Wadę spotyka się także u dzieci z nadwagą, które zbyt wcześnie zaczęły chodzić.

Koślawe kolana

Leczenie koślawości

Ponieważ koślawość kolan najczęściej samoistnie zanika, nie podejmuje się przed około 5 rokiem życia żadnych inwazyjnych metod leczenia.

Zapobiegawczo można wtedy zastosować kilka zasad:

  • dziecko nie może stawać i chodzić w rozkroku;
  • nie powinno siadać klęcznie między piętami, z podudziami i stopami skierowanymi na zewnątrz;
  • siadać może tylko w siadzie skrzyżnym (po turecku);
  • należy zredukować nadwagę malucha (jeśli istnieje), ponieważ przyczynia się ona do nadmiernego obciążania stawów.

W przypadku utrzymującej się wady należy wdrożyć terapię opierającą się przede wszystkim na ćwiczeniach i rehabilitacji. Należy stosować wyżej wymienione zasady. Dodatkowo zaleca się ze sportów: gimnastykę korekcyjną, pływanie, jazdę na rowerze. Oprócz tego stosować można masaż klasyczny i terapie manualne. Zabronione jest uprawianie łyżwiarstwa i kilku technik narciarskich.

Leczenie szpotawości

W początkowej fazie wady powinno stosować się następujące reguły:

  • zniwelować wysiłek i obciążenia w pozycji stojącej;
  • pilnować, by dziecko siedząc łączyło kolana, a rozłączało kostki;
  • usunąć nadwagę.

W kolejnych fazach choroby dokłada się do tego gimnastykę korekcyjna, łyżwiarstwo, jazdę na nartach, masaż klasyczny i terapię manualną. Zakazane z kolei jest pływanie kraulem i jazda na rowerze.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Po poradę należy udać się, gdy dziecko przekroczy wiek samoistnego ustępowania wady, a ona nadal istnieje. Niepokoić powinniśmy się także, gdy ta się pogłębia lub jest bardzo widoczna.