Nie usiądę na trawie! Nie dotknę tego, to jest brudne! Mamo, glista! – też to znacie? To znaczy, że musicie rozważyć posłanie swojej pociechy do – leśnego przedszkola!
Nie usiądę na trawie! Nie dotknę tego, to jest brudne! Mamo, glista! – też to znacie? To znaczy, że musicie rozważyć posłanie swojej pociechy do – leśnego przedszkola! Czym leśnie przedszkole różni się od tradycyjnego przedszkola? Rozwijamy temat: przedszkole leśne!
Leśnie przedszkole – co to?
Leśne przedszkole zazwyczaj zlokalizowane jest blisko lasu, a jego filozofia opiera się na tym, że edukacja odbywa się na świeżym powietrzu. A bardziej dosłownie – w lesie. Wprawdzie nie przez całe 100 proc. czasu, ale przez jego zdecydowaną większość. I to bez względu na sezon czy niesprzyjającą pogodę. Bo mottem leśnych przedszkoli jest przekonanie, że: nie ma złej pogody – jest tylko nieodpowiednie ubranie.
Plecaki więc – zamiast na szkolnych wieszakach, lądują na gałęziach drzew, a zamiast zabawek, do dyspozycji małych uczniów jest to, co uda im się samodzielnie znaleźć wśród leśnego bogactwa (kamyczki, gałązki, patyczki, liście). Zamiast stołeczków, do siedzenia służą pniaki, a zamiast dźwięku szkolnego dzwonka – można posłuchać śpiewu ptaków i szumu drzew. Także funkcja nauczycieli nieco się tutaj różni – nie mają oni kontrolować ani nadzorować uczniów, ale zwyczajnie im towarzyszyć.
Jaki ma cel przedszkole leśnie?
Przebywające w nich dzieci mają być blisko natury, wsłuchiwać się w nią, stać się bardziej świadome siebie i swojego otoczenia. Mają także prężniej rozwijać swoją kreatywność i wyobraźnię, bo niczego nie dostaną do ręki – o wszystko będą musiały zadbać samodzielnie.
Przedszkole leśnie – skąd taki pomysł?
Pomysł na leśne przedszkole przywędrował z Niemiec. Z czasem pomysł rozszerzył się na Skandynawię, Hiszpanię, dotarł do Majorki i Walencji. Sama koncepcja leśnych przedszkoli powstała już w XIX w. w głowie Friedricha Froebela, niemieckiego pedagoga, który pałał ogromną pasją do przyrody i uwielbiał zgłębiać jej tajniki. Pierwszą placówkę typu przedszkole leśnie otworzył w 1837 roku w Bad Blankenurg.
Froebel wyznawał przekonanie, że bliski kontakt z naturą jest konieczny dla prawidłowego rozwoju najmłodszych:
- wspinanie się na drzewa,
- obcowanie ze zwierzętami,
- słuchanie szumu drzew,
- taplanie się w błocie,
mają znacznie bardziej rozwijać dziecięce zmysły, niż zabawa przy szkolnych stolikach. Kolorowe gadżety i najnowsze cuda techniki nie tylko nie wspierają ich rozwoju, ale mogą go wręcz zahamować – bo robią wszystko za nie!
W latach pięćdziesiątych kolejnego wieku ideą Froebela zainteresowali się Duńczycy, co szybko doprowadziło do tego, że w Skandynawii leśne przedszkola zaczęły powstawać jak przysłowiowe grzyby po deszczu. W Niemczech pomysł powrócił do łask w 1993 roku i jak dotąd – ma się całkiem dobrze.
Leśne przedszkole – opinie i wątpliwości
Pierwsza wątpliwość, rzecz jasna, dotyczy zdrowia maluchów, a raczej jego zagrożenia. Bo o ile zabawa na świeżym powietrzu w okresie wiosny i lata wydaje się bezpieczna, jesień i zima stwarzają pewne obiekcje. Infekcję złapać nietrudno nawet w czasie powrotu do domu, nie mówiąc już o prawie całodziennej aktywności na powietrzu.
Zwolennicy leśnej edukacji uspokajają jednak, że – wbrew pozorom – jest zupełnie inaczej! Dzieciaki hartują organizmy i nabywają odporność, która służy im potem przez pozostałą część roku. Tym bardziej, że przecież infekcję równie łatwo złapać, przebywając w dusznym, przegrzanym pomieszczeniu.
Oczywiście w sytuacji, gdy warunki są wyjątkowo niesprzyjające, dzieci mogą skorzystać ze śpiworów oraz ogrzać się w nieopodal zlokalizowanych:
- budynkach,
- ogrzewanych jurtach,
- przyczepach,
- szopach.
Tym bardziej, że dzieci z leśnych przedszkoli znacznie więcej się ruszają, a to korzystnie wpływa na ich zdrowie. Jak się okazuje, badania potwierdzają to przekonanie – tak wynika z obserwacji Czeskiego Ministerstwa Edukacji, które badało rozwój i stan zdrowia dzieci „chodzących do lasu”.
Czego dzieci mogą nauczyć się w leśnym przedszkolu?
No dobrze, może i nie będą częściej chorować, ale na pewno częściej będą chodzić z siniakami i bliznami – w lesie znacznie łatwiej się potknąć czy zranić. To prawda, kontuzje i urazy zdarzają się – jak wszędzie, ale jak pokazują obserwacje, dzieci z leśnych przedszkoli – z uwagi na to, że spędzają całe dnie w warunkach polowych, są znacznie bardziej uważne, zręczne i samodzielne.
Kolejna wątpliwość dotyczy tego, czy „leśnie” przedszkolaki faktycznie mogą się czegoś nauczyć, skoro nie mają książek ani szkolnych przyborów. Tak! Uczą się w pierwszej kolejności normalnego życia. Czego dzieci się uczą w leśnym przedszkolu?
- które owoce i warzywa są najbardziej wartościowe, jak je zbierać i przechowywać,
- jak rozróżniać i wykorzystywać zioła,
- jak segregować odpady,
- jak dbać o rośliny i o własne bezpieczeństwo,
- jak stworzyć coś z niczego,
- uprawiając własny ogródek uczą się natomiast konsekwencji i cierpliwości.
Leśne przedszkole – gdzie znaleźć placówki leśnych przedszkoli?
Na terenie Polski działa kilkadziesiąt leśnych przedszkoli lub przedszkoli, które wprowadzają elementy edukacji leśnej do swojego programu. Poniżej prezentujemy przykładowe leśne przedszkola w wybranych, dużych miastach:
- Leśne przedszkole Kielce – Niepubliczne Leśne Przedszkole Dziupla
- Leśne przedszkole Białystok – Przedszkole Leśne Puszczyk
- Leśne przedszkole Gdańsk – Leśna Baza Wilczek
- Leśne przedszkole Ostrołęka – Przedszkole Leśne Włóczykij
- Leśne przedszkole Michałówek – Przedszkole niepubliczne Widnokrąg
- Leśne przedszkole Wrocław – Leśne Przedszkole Cztery Żywioły
- Leśne przedszkole Opole – Bajkowy Las
- Leśne przedszkole Słupsk – Dziczki
- Leśne przedszkole Łódź – Ekoludek
- Leśne przedszkole Poznań – Gajówka
- Leśne przedszkole Gdynia – Leśne przedszkole Montessori
- Leśne przedszkole Warszawa – Przedszkole leśne w Mariewie
- Leśne przedszkole Kraków – Leśna Akademia Przedszkole Leśne Kraków Bieżanów
- Leśne przedszkole Katowice – Przedszkole Leśny Potok
- Leśne przedszkole Lublin – Leśna Baza Basia
- Leśne przedszkole Rzeszów – WooHoo Forest Edukacja Leśna
- Leśne przedszkole Szczecin – Ogród Edukacyjny w Wołczkowie
- Leśne przedszkole Olsztyn – Turkusowy Las
- Leśne przedszkole Bydgoszcz – Zagórzanka przedszkole i klub dziecięcy
- Leśne przedszkole Toruń – Przedszkole Niepubliczne Leśny Ludek w Toruniu
- Leśne przedszkole Zielona Góra – Leśne Stópki – Niepubliczne przedszkole
Jak założyć leśne przedszkole?
Jak założyć leśne przedszkole? Podstawą jest:
- teren zielony będący głównym placem przedszkola;
- baza przedszkola, czyli miejsce, w którym można się schronić podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych – np. namiot, szałas czy wagon mieszkalny;
- kadra nauczycielska
- wyposażenie bazy w pomoce naukowe oraz sprzęt turystyczny.
Oprócz kapitału niezbędnego do zapewnienia odpowiednich warunków, zatrudnienia i wyszkolenia kadry nauczycielskiej czy ubezpieczenia, konieczne jest uzyskanie pozytywnych opinii zawartych w Rozporządzeniu MEN w sprawie w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania. Po spełnieniu tych wymagań przedszkole leśne zostanie zarejestrowane w ewidencji placówek oświatowych.
—
Co myślicie o tym nietypowym pomyśle: leśne przedszkole? A może Wasze maluchy uczęszczają do takiej placówki? Czekamy na komentarze!
Dowiedz się także: