Urlop rodzicielski został wydłużony o 9 tygodni zarezerwowanych dla ojców. Jak się o niego starać?
W kwietniu 2019 roku weszły w życie zmiany dotyczące urlopów dla rodziców. Urlop rodzicielski 2023 został wydłużony o 9 tygodni zarezerwowanych wyłącznie dla drugiego rodzica. Czy wobec tego formalności – terminy i wnioski także uległy zmianie? Podpowiadamy, jak przygotować nowy wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski 2023.
Urlop macierzyński 2023
Urlop macierzyński 2023 nie uległ zmianie – jego wymiar nadal wynosi 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka. Urlop wydłuża się jedynie wtedy, kiedy liczba dzieci urodzonych przy jednym porodzie jest większa. Przykładowo:
- jeśli mama urodzi dwoje dzieci przy jednym porodzie, wówczas przysługuje jej 31 tygodni urlopu macierzyńskiego;
- w przypadku urodzenia trojga dzieci – 33 tygodnie;
- w przypadku urodzenia czworga – 35 tygodni;
- a w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci – 37 tygodni.
Większość mam decyduje się na rozpoczęcie urlopu macierzyńskiego z dniem porodu, ale prawo przewiduje możliwość wybrania jego części jeszcze przed narodzinami dziecka. Jest to możliwe do 6 tygodni przed przewidywaną datą porodu. Urlop macierzyński 2023 – podobnie jak wcześniej – jest obowiązkowy dla każdej mamy w wymiarze 14 tygodni. Pozostałe 6 tygodni jest dobrowolne i mama może je przekazać ojcu dziecka. Ważne jest to, że na urlopie macierzyńskim w danym momencie może przebywać tylko jeden rodzic.
Urlop rodzicielski 2023
Urlop rodzicielski 2023 został zmieniony w bieżącym roku – długo oczekiwane nowe zasady udzielania tego urlopu weszły w życie 26 kwietnia. Najważniejsza informacja jest taka, że:
- urlop rodzicielski 2023 został wydłużony o 9 tygodni,
- część ta zarezerwowana jest wyłącznie dla ojców.
Ile więc obecnie wynosi wymiar urlopu rodzicielskiego? To 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie oraz 43 tygodnie w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.
Wskazany powyżej wymiar urlopu rodzicielskiego przysługuje obojgu rodzicom łącznie ze wspomnianym wyżej zastrzeżeniem, że 9 tygodni dedykowane jest ojcom na wyłączność. Co to oznacza w praktyce? 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego rodzice mogą rozdysponować według własnego uznania pomiędzy siebie:
- może je w całości wykorzystać matka;
- lub ojciec dziecka, mogą też się nimi podzielić.
Pozostałe 9 tygodni może wykorzystać jedynie ojciec, a jeśli tego nie zrobi – dodatkowa część urlopu przepadnie.
Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski 2023
Nowy wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski 2023 należy złożyć w terminie do 21 dni od dnia porodu – pozwoli to na otrzymywanie przez cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego zasiłku w równej wysokości, czyli 81,5% wynagrodzenia. Jeśli mama składa wniosek o udzielenie pełnego wymiaru urlopu rodzicielskiego (32 tygodnie), do wniosku powinna dołączyć oświadczenie o tym, że drugi rodzic nie będzie korzystał z urlopu rodzicielskiego we wskazanym terminie. W przeciwnym wypadku należy dołączyć oświadczenie drugiego rodzica, z którego wynika, w jakim okresie i wymiarze zamierza korzystać z urlopu rodzicielskiego.
Nowy wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski 2023 nie może uwzględniać dodatkowych 9 tygodni urlopu rodzicielskiego zarezerwowanego wyłącznie dla ojców. Wniosek o ten urlop składa ojciec u swojego pracodawcy, a zasiłek macierzyński za tę część urlopu zawsze wynosi 70 proc. podstawy wymiaru. Wniosek należy złożyć nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem urlopu. W dokumencie pracownik musi podać:
- imię i nazwisko dziecka;
- datę urodzenia;
- wymiar urlopu, o który wnioskuje;
- datę jego planowanego rozpoczęcia urlopu.
Zgodnie z obecnym stanem prawnym urlop rodzicielski jest udzielany na wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej, a pracodawca jest zobowiązany taki wniosek uwzględnić.
Urlop macierzyński i rodzicielski 2023 kalkulator
Urlop macierzyński i rodzicielski 2023 budzą wiele pytań rodziców, przyzwyczajonych do poprzednio obowiązujących przepisów, a najwięcej wątpliwości dotyczy czasu trwania wymienionych urlopów. Kalkulator urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego to narzędzie, które pozwala dokładnie wyliczyć czas trwania przysługujących z tytułu rodzicielstwa urlopów. By to sprawdzić, wystarczy podać datę porodu oraz liczę dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Większość dostępnych obecnie w sieci kalkulatorów jest aktualnych dla stanu prawnego sprzed nowelizacji wprowadzonej 26 kwietnia 2023 roku. Na ich podstawie możemy więc wyliczyć jedynie czas trwania urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w jego poprzednim wymiarze (32 tygodnie).
Przykładowo: jeśli termin porodu wypada na 15 września 2023 roku, z kalkulatora dowiemy się, że:
- urlop macierzyński będzie trwał od 15 września 2023 roku do 1 lutego 2024 roku;
- zaś urlop rodzicielski od 2 lutego 2023 roku do 12 września 2024 roku.
Przy obecnym stanie prawnym do tego terminu można jeszcze dodać 9 tygodni zarezerwowanych dla tatusia. Okres ten zacznie się liczyć od 13 września 2024 roku – w tym wypadku urlop rodzicielski zakończy się więc ostatecznie 15 listopada. O ile rzecz jasna rodzice będą chcieli wykorzystać urlop rodzicielski jedno po drugim. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by tata korzystał z 9 tygodni urlopu rodzicielskiego w tym samym czasie, co mama. Jeśli nie jesteśmy pewni, ile w naszym przypadku będzie trwał urlop macierzyński i rodzicielski kalkulator to doskonałe rozwiązanie, które pozwoli nam w prosty sposób to sprawdzić.