Odciąganie i przechowywanie pokarmu

Odciąganie i przechowywanie pokarmu matki jest ważnym elementem w przypadku karmienia piersią. Oto kilka wskazówek dotyczących odciągania i przechowywania pokarmu.

mama karmi niemowlaka odciągniętym pokarmem


Podziel się na


Spis treści
1. 
W jakich sytuacjach odciągać mleko?
2. 
Jak odciągać mleko?
2.1. 
Laktator ręczny lub elektryczny
2.2. 
Odciąganie ręczne mleka
3. 
Jak przechowywać odciągnięte mleko mamy?
3.1. 
W czym przechowywać odciągnięte mleko?
3.2. 
Jak długo i gdzie przechowywać odciągnięte mleko?
4. 
Jak podawać odciągnięte mleko?

Czasami bywa tak, że mama nie jest w stanie podać dziecku piersi w porze karmienia. Czy oznacza to, że musi wprowadzić do diety malca mleko modyfikowane? Niekoniecznie. Matczyny pokarm można z powodzeniem odciągać, przechowywać i podawać w sytuacjach, kiedy osobiste nakarmienie dziecka nie jest możliwe.

W jakich sytuacjach odciągać mleko?

Współczesna mama to niekoniecznie mama „uwiązana” w domu. Oprócz zajmowania się maleństwem, ma też inne zajęcia, jak chociażby spotkanie z przyjaciółkami, zakupy czy wyjście na basen. Na szczęście nawet te mamy, które pragną karmić dziecko wyłącznie własnym pokarmem, nie muszą rezygnować z podobnych wyjść czy dopasowywać ich godzin do pory karmienia. Matczyny pokarm nadaje się nie tylko do bezpośredniego spożycia przez dziecko, ale także do odciągania i przechowywania na późniejszy czas. To duża zaleta także dla tych mam, które decydują się na szybki powrót do pracy – aktywność zawodowa wcale nie musi kolidować z chęcią kontynuowania karmienia piersią. Odciąganie pokarmu może się też okazać konieczne w sytuacji, kiedy mama zachoruje. W niektórych przypadkach choroba nie jest przeciwwskazaniem do karmienia, ale czasami bezpieczniejsza jest właśnie rezygnacja z karmienia w tym okresie.

Niektóre mamy muszą odciągać pokarm ze względu na jego nadmiar – ma to miejsce szczególnie w czasie tzw. nawału mlecznego. W takich przypadkach dziecko nie jest w stanie samodzielnie opróżnić piersi w czasie karmienia, a zalegający w nich pokarm sprawia mamie dyskomfort. Czasami też bywa tak, że pierś jest mocno nabrzmiała i twarda, co sprawia dziecku trudność z jej właściwym uchwyceniem i prawidłowym utrzymaniem w buzi. Odciągnięcie małej ilości pokarmu sprawi, że pierś zmięknie i stanie się bardziej „dostępna” dla głodnego maluszka.

mama karmi niemowlaka odciągniętym pokarmem

Jak odciągać mleko?

Jeśli mama chce odciągać pokarm, powinna wyposażyć się w laktator. Ma do wyboru dwa rodzaje takich urządzeń: laktatory ręczne oraz elektryczne. Warto pamiętać, że przed każdym odciąganiem pokarmu dokładnie myjemy zarówno ręce, jak i piersi – także brodawki, przy pomocy bezzapachowego mydła. Przed każdym użyciem myjemy też sprzęt używany do odciągania pokarmu.

Laktator ręczny lub elektryczny

Zasada działania wszystkich odciągaczy pokarmu jest podobna: po przyłożeniu do piersi specjalnego lejka, pokarm jest wysysany przez podciśnienie (powstała próżnia pobudza przepływ mleka). Za laktatorem ręcznym przemawia na pewno jego cena i ekonomiczność (nie wymaga podłączenia do prądu czy nawet zasilania bateriami), poręczność, lekkość oraz cichy tryb pracy. Za laktatorem elektrycznym przemawia szybkość działania i prostota obsługi. Szczegółowa instrukcja obsługi urządzeń dołączona jest do opakowania.

mama karmi niemowlaka odciągniętym pokarmem

Odciąganie ręczne mleka

Jeśli mama wie, że będzie odciągała pokarm jedynie sporadycznie i raczej wyłącznie z konieczności (wspomniana wyżej choroba czy konieczność opuszczenia pory karmienia, np. ze względu na wizytę u lekarza) kupowanie laktatora nie jest konieczne. Pokarm można też odciągać ręcznie, warto jednak wiedzieć, jak robić to dobrze. W pierwszej kolejności należy delikatnie rozmasować pierś w celu pobudzenia do pracy gruczołu mlecznego, a następnie uchwycić ją dwoma palcami – palcem wskazującym i kciukiem w odległości około 2 cm od brodawki i ucisnąć zdecydowanym ruchem. By pobudzić do pracy wszystkie kanaliki, przesuwamy palce wokół brodawki.

I jeszcze jedno pytanie: kiedy najlepiej odciągać pokarm – przed czy po karmieniu? A może pomiędzy karmieniami? Zaleca się robić to co najmniej dwie godziny po ostatnim karmieniu dziecka.

Jak przechowywać odciągnięte mleko mamy?

Odciągnięty już pokarm zachowa swoje cenne właściwości wyłącznie wtedy, kiedy będzie odpowiednio przechowywany.

W czym przechowywać odciągnięte mleko?

Do przechowania odciągniętego już pokarmu możemy użyć umytych, wyparzonych i szczelnych szklanych pojemników lub specjalnych pojemniczków plastikowych (wysterylizowanych i takich, które dopuszczono do kontaktu z żywnością). Pojemniki i torebki foliowe specjalnie przeznaczone do tego celu znajdziemy w sklepach lub w internecie. Na każdym pojemniku zapisujemy datę i godzinę odciągania zawartego w nim pokarmu. Najlepiej umieścić w jednym pojemniku pokarm o objętości jednego karmienia, by uniknąć konieczności wylania niezjedzonej porcji. Pamiętajmy, że mleka z otwartego już pojemnika nigdy nie należy podawać po raz drugi!

Jak długo i gdzie przechowywać odciągnięte mleko?

Matczyny pokarm to specyficzny, ale jednak rodzaj żywności, a to oznacza, że posiada określony termin przydatności do spożycia. Jego długość jest zależna od tego, gdzie go przechowujemy:

W temperaturze pokojowej:

  • do 8 godzin (temp do 25 °C)
  • do 4 godzin (temp od 25 do 37 °C)

W lodówce – do 96 godzin, czyli 4 dni (maksymalnie 5 dni)

W zamrażalniku lodówki: 14 dni (temp -10°C)

W chłodziarko-zamrażarce: 3 – 4 miesięcy (temp ok -15°C)

W zamrażarce: pół roku (temp -18°C), maksymalnie do roku (temp -20°C).

Warto jednak wiedzieć, że optymalnym czasem przechowywania są wspomniane dwa tygodnie – skład pokarmu kobiecego zmienia się w zależności od potrzeb rozwojowych dziecka, a więc zależy od jego wieku. Przechowywanie pokarmu w inny, niż opisany powyżej sposób może doprowadzić do rozwinięcia się w nim patologicznej flory bakteryjnej.

mama karmi niemowlaka odciągniętym pokarmem

Jak podawać odciągnięte mleko?

Odciągnięty pokarm, który przechowywaliśmy do kilku godzin w temperaturze pokojowej, jest właściwie gotowy do spożycia – nie trzeba go podgrzewać. W przypadku mleka schłodzonego lub zamrożonego, najpierw musimy je odpowiednio przygotować, podgrzewając w kąpieli wodnej w temperaturze do 50ºC. Mleka nie należy gotować ani podgrzewać w kuchence mikrofalowej, odradza się także bezpośrednie podgrzewanie mleka w garnuszku z uwagi na możliwość utraty jego cennych właściwości (wysoka temperatura niszczy zawarte w nim białka).

Rozmrożony pokarm możemy przechowywać w lodówce do 24 godzin, ale rozmrożone mleko, które zostało już podgrzane powinno zostać podane dziecku do 4 godzin. Jeśli na powierzchni mleka po jego rozmrożeniu pojawi żółta warstwa, nie jest to oznaką jego zepsucia – to tłuszcz, który oddzielił się od reszty mleka, ale jest jego ważnym składnikiem!