Plan porodu to dokument, w którym kobieta zawiera wszystkie swoje oczekiwania wobec porodu. Czy warto go tworzyć? Co powinien zawierać?
Plan porodu to, jak wskazuje nazwa, wytyczne i założenia dotyczące tego, w jaki sposób chcielibyśmy, żeby przebiegał nasz poród . Oczywiście wszystkiego nie da się przewidzieć, ale jest to dokument, który listuje nasze preferencje i oczekiwania. Nie jest on obowiązkowy, ale z pewnością warto go przemyśleć i stworzyć – dla ułatwienia na końcu tego artykułu zamieszczamy wzór planu porodu.
Plan porodu – co to takiego?
Plan porodu jest to dokument, w którym spisuje się wszystkie swoje wytyczne i oczekiwania dotyczące przebiegu porodu. Zwykle konsultuje się go i omawia pod koniec ciąży z położną lub lekarzem prowadzącym ciążę. Warto sprawdzić czy szpital, w którym planujemy poród ma własny wzór takiego planu. Jednak nawet jeśli go posiada, dokument stworzony samodzielne również musi być respektowany.
Plan porodu nie jest obowiązkowy, ale jeśli został napisany i przekazany personelowi, musi znaleźć się w dokumentacji medycznej. To bardzo istotne – jeśli na porodówce nikt nie zapyta o plan, można go po prostu wręczyć. Zgodnie z nowymi standardami opieki okołoporodowej, personel medyczny ma obowiązek uwzględnić życzenia ciężarnej, o ile tylko jej oczekiwania nie znajdują przeciwwskazań medycznych. Personel, który będzie zajmował się kobietą w czasie porodu ma obowiązek omówić z nią plan i zaproponować alternatywy, jeśli czegoś nie da się spełnić.
Niezaprzeczalną zaletą pisania planu porodu jest wiedza, jaką dzięki temu zdobywamy. Nie tylko dotycząca przebiegu porodu, jego faz, ale także naszych praw i możliwości podczas porodu, o których wiele kobiet nie wie. Dokument pozwoli dowiedzieć się, czego możemy wymagać i uświadomić sobie w pełni – czego oczekujemy i jak chcemy, by nasz poród wyglądał. Plan porodu daje nam również pewną kontrolę nad wydarzeniami i jest pomocą dla położnej, która otrzyma jasne wytyczne.
Jak napisać plan porodu?
Plan porodu powinien być napisany pod koniec ciąży, kiedy mamy już pewną wiedzę i świadomość dotyczącą własnych preferencji. Powinien być konkretny i zawierać takie informacje, jak m.in.:
- preferencje co do znieczulenia, sposobów łagodzenia bólu,
- miejsce porodu i warunki,
- obecność osoby towarzyszącej,
- informacje o ochronie krocza,
- zgoda/niezgoda na wykonanie różnych zabiegów medycznych.
Plan porodu – co powinien zawierać?
Treść porodowego planu można podzielić na kilka części, odnoszących się do kolejnych faz porodu i dotyczących zarówno przebiegu rozwiązania, jak i opieki nad noworodkiem.
- przygotowanie do porodu – w tym miejscu istotne są m.in. takie elementy jak wykonanie lewatywy, golenie krocza czy założenie wenflonu. Powinnaś jasno wyrazić swoje zdanie na ten temat, pisząc, czy wykonasz te zabiegi samodzielnie w domu, czy też życzysz sobie, by poddano cię im w szpitalu.
- miejsce i warunki porodu – jeśli interesuje cię sala pojedyncza, z łazienką z wanną i prysznicem, a także dostęp do akcesoriów porodowych, możliwość posłuchania muzyki, skorzystania z aromaterapii, rodzenia we własnym ubraniu czy uwiecznienia porodu aparatem fotograficznym czy kamerą, koniecznie o tym napisz.
- osoba towarzysząca – może nią być partner, ale też mama, siostra, przyjaciółka czy doula. Nic nie stoi też na przeszkodzie, byś rodziła samodzielnie, bez bliskiej osoby u boku. Pamiętaj, by w tym punkcie odnieść się także do obecności przy porodzie studentów i stażystów.
- łagodzenie bólu porodowego – wybór formy znieczulenia to twoja indywidualna sprawa. Jeśli chcesz, by podano ci ZZO – zaznacz to; jeśli natomiast optujesz za naturalnymi sposobami łagodzenia bólu, zasugeruj, by położna wspomogła cię w tym podczas kolejnych etapów porodu.
- rutynowe zabiegi – jesteś przeciwna nacinaniu krocza, podanie oksytocyny czy przebicia pęcherza płodowego? To odpowiednie miejsce, by to zaznaczyć.
- poród – pełny dostęp do informacji o stanie twoim i dziecka oraz o postępie porodu, umożliwienie ci pełnej swobody rodzenia (pozycja, możliwość wydawania dźwięków, krzyku itp.), poprzedzenie decyzji o cesarskim cięciu twoją zgodą, ochrona krocza przed nacięciem – to tylko niektóre kwestie, które warto poruszyć w tym punkcie.
- kontakt z noworodkiem po porodzie – możesz zażyczyć sobie, by dziecko zostało ci przekazane natychmiast po opuszczeniu twojego łona, a ocena noworodka wg skali Apgar odbyła się w momencie, gdy dziecko będzie leżało na twoim brzuchu. Zaznacz także, jeśli chcesz trzymać je w ramionach podczas rodzenia łożyska. Nie zapomnij poruszyć kwestii karmienia piersią.
Plan porodu – wzór planu porodu do pobrania
Wzór planu porodu może być różny dla każdej kobiety, ponieważ zależy od jej indywidualnych preferencji, doświadczeń i oczekiwań. Poniżej przedstawiam ogólny wzór planu porodu, który można dostosować do własnych potrzeb.
Ważne jest, aby omówić plan porodu z lekarzem lub położną przed planowanym porodem, aby upewnić się, że jest zgodny z praktyką medyczną i możliwościami szpitala lub placówki, w której będzie miało miejsce narodziny dziecka. Plan porodu powinien być elastyczny i może ulec zmianie w zależności od okoliczności, ale pomaga on zabezpieczyć preferencje kobiety i zapewnić, że jej głos będzie słyszany i respektowany podczas porodu.
Dowiedz się więcej: