Plan porodu – czym jest i jak go stworzyć?

Jeśli lubisz mieć wszystko pod kontrolą, to plan porodu jest właśnie dla ciebie.  Dzięki temu dokumentowi personel medyczny na oddziale położniczym będzie szczegółowo zaznajomiony z twoimi życzeniami odnośnie przygotowania do porodu i samego rozwiązania. Jak stworzyć taki plan?

Czym jest plan porodu?

Plan porodu to dokument, zawierający szczegółowe wytyczne i życzenia ciężarnej dotyczące przebiegu porodu. Choć w środowisku przyszłych mam i położników nie jest żadną nowością, dopiero niedawno zyskał na popularności i stał się narzędziem egzekwowania przez ciężarne swoich praw. Wszystko to za sprawą Rozporządzenia Ministra Zdrowia, określające procedury postępowania w opiece nad kobietą i dzieckiem podczas ciąży fizjologicznej, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem z dn. 8 kwietnia 2011 roku, znanego pod nazwą „Nowe standardy okołoporodowe”.

Dokument ten umożliwił przyszłym mamom większe zaangażowanie w przebieg porodu, który do tej pory niejednokrotnie obfitował w decyzje podejmowane bez wiedzy i zgody pacjentki. Personel medyczny otrzymuje plan porodu w chwili przyjęcia pacjentki na oddział położniczy i ma obowiązek się z nim zapoznać oraz stosować się do jego wytycznych, o ile tylko nie dostrzega żadnych przeciwwskazań medycznych w zakresie konkretnych oczekiwań przyszłej mamy.

Tworzenie planu

Zgodnie z nowymi standardami opieki okołoporodowej, personel medyczny ma obowiązek uwzględnić życzenia ciężarnej, o ile tylko jej oczekiwania nie znajdują przeciwwskazań medycznych.

Do tworzenia planu porodu nie trzeba specjalnych umiejętności. Jednak wiedza na temat poszczególnych etapów rozwiązania ciąży oraz zabiegów stosowanych często na porodówce jest wystarczająca, warto skonsultować plan z położną bądź lekarzem prowadzącym. Ich doświadczenie będzie niezwykle przydatne w skonfrontowaniu własnych oczekiwań z panującym w szpitalu porządkiem. Do dyspozycji przyszłych mam są także blogi i fora internetowe, które zawierają kompletny wykaz standardowych oczekiwań ciężarnych, uwzględniający ich prawa i potrzeby. W sieci znajdują się także kreatory planów porodowych. Skorzystanie z nich pomoże zawrzeć w dokumencie wszystkie kwestie, których pierworódki nie są świadome i/lub których nie mogłyby przewidzieć.

Czego oczekiwać?

Treść porodowego planu można podzielić na kilka części, odnoszących się do kolejnych faz porodu i dotyczących zarówno przebiegu rozwiązania, jak i opieki nad noworodkiem.

• Przygotowanie do porodu. W tym miejscu istotne są m.in. takie elementy jak wykonanie lewatywy, golenie krocza czy założenie wenflonu. Powinnaś jasno wyrazić swoje zdanie na ten temat, pisząc, czy wykonasz te zabiegi samodzielnie w domu, czy też życzysz sobie, by poddano cię im w szpitalu.
• Miejsce i warunki porodu. Jeśli interesuje cię sala pojedyncza, z łazienką z wanną i prysznicem, a także dostęp do akcesoriów porodowych, możliwość posłuchania muzyki, skorzystania z aromaterapii, rodzenia we własnym ubraniu czy uwiecznienia porodu aparatem fotograficznym czy kamerą, koniecznie o tym napisz.
• Osoba towarzysząca. Może nią być mąż, ale też mama, siostra, przyjaciółka czy doula. Nic nie stoi też na przeszkodzie, byś rodziła samodzielnie, bez bliskiej osoby u boku.

• Pamiętaj, by w tym punkcie odnieść się także do obecności przy porodzie studentów i stażystów.
• Łagodzenie bólu. Wybór formy znieczulenia to twoja indywidualna sprawa. Jeśli chcesz, by podano ci ZZO – zaznacz to; jeśli natomiast optujesz za naturalnymi sposobami łagodzenia bólu, zasugeruj, by położna wspomogła cię w tym podczas kolejnych etapów porodu.
• „Rutynowe” zabiegi. Jesteś przeciwna nacinaniu krocza, podanie oksytocyny czy przebicia pęcherza płodowego? To odpowiednie miejsce, by to zaznaczyć.
• Poród. Pełny dostęp do informacji o stanie twoim i dziecka oraz o postępie porodu, umożliwienie ci pełnej swobody rodzenia (pozycja, możliwość wydawania dźwięków, krzyku itp.), poprzedzenie decyzji o cesarskim cięciu twoją zgodą, ochrona krocza przed nacięciem – to tylko niektóre kwestie, które warto poruszyć w tym punkcie.
• Kontakt z noworodkiem. Możesz zażyczyć sobie, by dziecko zostało ci przekazane natychmiast po opuszczeniu twojego łona, a ocena noworodka wg skali Apgar odbyła się w momencie, gdy dziecko będzie leżało na twoim brzuchu. Zaznacz także, jeśli chcesz trzymać je w ramionach podczas rodzenia łożyska. Nie zapomnij poruszyć kwestii karmienia piersią.