Ciąża to poważny krok naprzód. Podstawowe badania należy wykonać na długo przed planowanym poczęciem dziecka.
Początkowo lekarz internista zleci podstawowe badania obojgu partnerom. Dla mężczyzny analiza laboratoryjna krwi i moczu będzie właściwie jedynym testem (ważne jest oznaczenie jego grupy krwi i czynnika Rh), natomiast kobieta musi poddać się dodatkowo kilku innym.
Badania laboratoryjne (ogólne):
Morfologia krwi – należy do podstawowego badania, pozwala bowiem wskazać na większość ewentualnych nieprawidłowości organizmu; poziom cukru we krwi pomocny jest w diagnozowaniu cukrzycy, kwasu moczowego – w rozpoznaniu dny moczanowej; mocznika i kreatyniny – w ocenie funkcji nerek, a bilirubiny – w diagnozowaniu np. chorób wątroby i trzustki. Dodatkowo morfologia pozwala na oznaczenie grupy krwi oraz czynnika Rh. Ich znajomość pozwoli wykluczyć konflikt serologiczny lub podjąć decyzję o jego neutralizacji.
Badanie ogólne moczu – ma na celu sprawdzenie stanu kwaśności moczu, a także wykrycia pewnych substancji, np. krwi, bilirubiny, białka, glukozy i acetonu (te ostatnie mogą świadczyć o cukrzycy lub zakażeniach układu moczowego). Jeśli w moczu zostaną wykryte bakterie, trzeba wówczas przeprowadzić tzw. posiew moczu.
Badania ginekologiczne:
Wymaz z szyjki macicy – na jego podstawie przeprowadzana jest cytologia: badanie, które informuje o występowaniu komórek rakowych oraz wszelkich zmianach, prowadzących do nowotworów (np. nadżerka). Dodatkowo przeprowadza się również badania bakteriologiczne, wskazujące na stopień czystości pochwy.
USG narządu rodnego i piersi – pozwoli na całkowity ogląd narządów płciowych kobiety (np. jamy brzusznej, miednicy mniejszej, jajników macicy).
Badanie poziomu hormonów kobiecych (płciowych i hormonów tarczycy) – pozwoli wykryć wszelkie zaburzenia hormonalne, które mogą prowadzić do poronień i innych powikłań ciąży.
Badania dodatkowe
Badania dodatkowe są zlecane przez lekarza, który decyduje o ich konieczności na podstawie wywiadu z przyszłymi rodzicami .
Należą do nich:
– badanie na obecność antygenu Hbs – pozwala na wykrycie nosicielstwa wirusa zapalenia wątroby typu B (tzw. żółtaczki) bądź wskaże, czy cierpisz na przewlekła zapalenie wątroby;
– badanie krwi, ustalające poziom przeciwciał w organizmie:
- w kierunku toksoplazmozy (choroba przenoszona przez koty) – polega na wykryciu swoistych przeciwciał toksoplazmozy, tzw. IgG oraz IgM. Ich brak świadczy, że kobieta nie chorowała na tę chorobę. Wówczas lekarz poradzi, jak zachować odpowiednią higienę, aby uniknąć zarażenia w ciąży, gdyż toksoplazmoza jest groźna dla płodu;
- w kierunku różyczki – jeżeli wynik wykaże u kobiety brak odporności, powinna ona jak najszybciej się zaszczepić. Należy jednak pamiętać, że przez okres 3 miesięcy po szczepieniu nie można zachodzić w ciążę, gdyż różyczka jest bardzo niebezpieczna dla rozwijającego się płodu;
- w kierunku cytomegalii – sprawdza się obecność przeciwciał cytomegalii. Jeżeli nie występują, zaleca się określone środki ostrożności, chroniące przez zarażeniem, gdyż dzisiaj nie istnieje szczepionka przeciw temu wirusowi;
– badanie na obecność wirusa HIV – nie jest obowiązkowe, ale możesz przeprowadzić je dla pewności, nawet gdy nie znajdujesz się w grupie ryzyka. Pamiętaj, że seropozytywna matka może przekazać dziecku bardzo groźny wirus.
Badania genetyczne
Badania genetyczne – o ich przeprowadzeniu decyduje lekarz, który bierze pod uwagę takie czynniki, jak: wiek matki i kolejność ciąży (im starsza kobieta, już po 35. roku życia, tym większe prawdopodobieństwo wad genetycznych płodu, zwłaszcza w przypadku pierwszej ciąży), choroby genetyczne w rodzinie (do 4 pokoleń wstecz), wcześniejsze urodzenie dziecka z upośledzeniem genetycznym. O rodzaju badania decyduje lekarz prowadzący.
Jako przyszli rodzice jesteście zobowiązani do przekazania swojemu lekarzowi informacji na temat przebytych schorzeń, aktualnych chorób, a także wszystkich stosowanych przez was leków. Wcześniejsze konsultacje i badanie ocenią funkcjonowanie waszych organizmów i pomogą w wykryciu ewentualnych schorzeń, które mogłyby wpłynąć negatywnie na płodność, zakłócić przebieg ciąży lub być groźne dla rozwijającego się w łonie dziecka.
Pamiętajcie, że przeprowadzenie badań jest niezwykle ważne – łatwiej jest zapobiegać, niż leczyć!