Jakie są przyczyny, objawy i skutki popularnego „platfusa”? Jak go leczyć i czy można zapobiec jego powstaniu u malucha?
Płaskostopie to problem niestety często bagatelizowany i traktowany jak skaza wyłącznie estetyczna – nie widać przecież jego natychmiastowych konsekwencji.
Czym jest płaskostopie?
Płaskostopie (inaczej platfus) to forma zniekształcenia stopy. Polega ono na obniżeniu łuku stopy, co powoduje jej płaskość. Fizjologicznie, cała stopa nie powinna dotykać podłoża. Występowanie platfusa można bardzo łatwo sprawdzić robiąc np. odcisk pomalowanej uprzednio podeszwy stopy na kartce papieru lub na piasku. Jeśli widać jej całość – mamy do czynienia z płaskostopiem. Prawidłowy odcisk powinien mieć widoczne „wycięcie” na środku, w miejscu, w którym stopa nie dotyka podłoża.
Płaskostopie fizjologiczne
Z tzw. płaskostopiem fizjologicznym rodzi się każde dziecko. Znika ono jednak do czwartego roku życia wraz z wzmacnianiem się mięśni stóp i nie powinno w tym okresie wzbudzać niepokoju. Stopa się zmienia i prawdopodobnie wcześniej czy później nabierze odpowiedniego wyglądu. Jednak jeśli nasza pociecha skończyła już 5 lat, a stopy w dalszym ciągu są płaskie, dobrym rozwiązaniem będzie udanie się do specjalisty celem zdiagnozowania i korekty płaskostopia.
Przyczyny płaskostopia
Istnieje wiele możliwych przyczyn płaskostopia. Wśród nich warto wymienić:
- źle dobrane buty;
- nadwaga dziecka;
- brak ruchu, ćwiczeń;
- deformacje kostne lub choroby;
- czynniki genetyczne;
- Zbyt szybka pionizacja dziecka, brak raczkowania.
Płaskostopie na szczęście można wykryć w dość prosty sposób – pediatra będzie w stanie wychwycić wszystkie niepojące sygnały, jednak zwykle już rodzic zauważa jako pierwszy, że coś jest nie w porządku.
Jak nie dopuścić do jego powstania?
W myśl zasady, że lepiej zapobiegać niż leczyć, warto pomyśleć o prawidłowym rozwoju stópek dziecka już na samym początku rozwoju maluszka. Bardzo ważne jest, to, co nasza pociecha ma na nogach. Aby stopy prawidłowo się rozwijały, muszą mieć swobodę ruchu. Nie powinno się więc zakładać dziecku ciasnych bucików, skarpetek i śpiochów. Mięśnie stóp nie rozwijają się wtedy prawidłowo, stają się osłabione.
Kolejnym ogromnym błędem są źle dobrane buty. Warto zadbać więc o dobre obuwie dla uczącego się chodzić szkraba, a także i o to, by miał dużo ruchu. Nie należy malca umieszczać w chodziku – zbyt wczesne zmuszanie go do przyjmowania pionowej postawy może skutkować niepożądanym obciążeniem mięśni.
Korygowanie platfusa
W jaki sposób leczyć, korygować płaskostopie? Na szczęście nie jest to bardzo trudne, jednak należy być cierpliwym i konsekwentnym. Pomocne będą:
Ćwiczenia korekcyjne
To absolutnie kluczowy element, bez którego niemożliwe będzie pozbycie się platfusa. Warto zapisać dziecko na zajęcia korekcyjne, ale także pomagać mu w samodzielnych ćwiczeniach w domu. Nie jest to wcale skomplikowane – to bardzo proste ruchy, ale liczy się systematyczność i dokładność.
Odpowiednio dobrane buty oraz wkładki
Jeśli buty naszego dziecka będą nieprawidłowe, ciężko, aby ćwiczenia przyniosły efekt. Warto skonsultować się z dziecięcym fizjoterapeutą odnośnie najlepszego obuwia dla naszej pociechy, które nie pogłębi problemu, a wręcz będzie wspierać jego eliminację. Lepiej wystrzegać się samodzielnego kupowania butów czy wkładek – powinny zostać dobrane przez specjalistę. Wkładki mające pomóc w leczeniu płaskostopia robi się indywidualne dla danego dziecka.
Skutki płaskostopia
Nieleczone płaskostopie może w konsekwencji prowadzić do bólu kręgosłupa oraz bioder i pachwin, koślawienia kolan, ustawiania stóp do środka, zniekształcenia stóp, stanów zapalnych więzadeł i torebek stawowych.