Dzieci bywają najczęściej przesłuchiwane w takich sprawach, jak te dotyczące przemocy, molestowania czy też mających zadecydować o opiece nad nim.
Dotychczas to sąd podejmował decyzję o tym, gdzie ma odbyć się przesłuchanie, jednak z dniem 27 lipca tego roku nastąpiła ważna zmiana. Od tej pory przesłuchania muszą mieć miejsce w specjalnych salach, odpowiednio przygotowanych i przyjaznych najmłodszym.
Skąd ta zmiana?
Przesłuchiwanie dziecka, co oczywiste, bardzo różni się od przesłuchiwania osoby dorosłej. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, by czuło się komfortowo i nie poniosło w związku ze sprawą sądową krzywdy. To przecież ogromne przeżycie, mogące być wręcz traumatyczne dla młodego człowieka.
Z drugiej strony, jeśli dziecko ma złożyć rzeczowe zeznania, musi czuć się bezpiecznie. Nie powinno odczuwać strachu, presji. Mają to gwarantować właśnie specjalne pokoje. Ich powstanie to efekt pracy Fundacji Dzieci Niczyje, odpowiedzialnej za funkcjonowanie specjalnej Koalicji na rzecz Przyjaznego Przesłuchiwania Dzieci, która stworzyła wytyczne dotyczące tego, w jaki sposób powinny funkcjonować pokoje przesłuchań dla najmłodszych. Dokument ten nosi nazwę „Jak zorganizować i wyposażyć Przyjazny Pokój Przesłuchań Dzieci?”.
W przyjaznych salach mogą być przesłuchiwane dzieci, które nie ukończyły jeszcze piętnastego roku życia.
Przyjazna sala przesłuchań
Nowe sale przesłuchań mają być przyjazne najmłodszym. Każde dziecko, będące w roli świadka czy uczestnika rozprawy powinno czuć się w nich komfortowo i bezpiecznie. W jaki sposób zostanie to osiągnięte?
- Sama forma spotkania i przesłuchania jest inna, to zdecydowanie mniej formalne wydarzenie niż przesłuchanie na sali sądowej.
- Miejsce takie powinno być podzielone na pokój przesłuchań, pokój techniczny, toaletę i poczekalnię.
- Pokój wyglądać może jak dziecięcy – z jasnymi kolorami, meblami przystosowanymi do dzieci.
- Nie może być widocznych żadnych zabawek, mogą one rozpraszać dziecko, ale prowadzący przesłuchanie wykorzystuje je czasem jeśli sytuacja tego wymaga.
- W pokoju przesłuchań mogą znajdować się rzeczy pomocne przy uzyskiwaniu informacji od dziecka, jak papier i kredki.
Certyfikowane pokoje przesłuchań
Aby dane pomieszczenie mogło zostać Przyjazną Salą Przesłuchań niezbędny jest certyfikat poświadczony przez Ministerstwo Sprawiedliwości i Fundację Dzieci Niczyje oraz plakietka. Takie miejsce musi spełniać wytyczne zawarte w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwość z dnia 18 grudnia 2013 roku w sprawie sposobu przygotowania przesłuchania przeprowadzonego w trybie określonym w art. 185a-185c Kodeksu postępowania karnego oraz wytycznych „Jak zorganizować i wyposażyć Przyjazny Pokój Przesłuchań Dzieci?”.
Gdzie się znajdą?
Takie sale będą zlokalizowane nie tylko w budynkach sądów, policji, prokuratur ale także w miejscach należących do organizacji, których celem jest pomocom dzieciom. Lokalizacje wszystkich Przyjaznych Pokoi Przesłuchań można znaleźć na stronie Fundacji Dzieci niczyje – http://dzieckoswiadek.fdn.pl/mapa
Jak wygląda przesłuchanie dziecka?
Przesłuchanie prowadzi sędzia w obecności psychologa, który ma zapewnić maksymalny komfort dziecku i ułatwić mu komunikację z sędzią. Może także je pytać, wyjaśniać trudne zagadnienia czy pytania. Może się zdarzyć, że zanim rozpocznie się spotkanie w trójkę, psycholog będzie chciał zamienić kilka zdań z dzieckiem.
Przesłuchanie jest rejestrowane więc w pomieszczeniu mogą być widoczne kamery i mikrofony. Ale bez obaw, nagrania mogą zobaczyć tylko osoby upoważnione do tego przez sąd i nikt inny. W Przyjaznej Sali Przesłuchać znajduje się także lustro weneckie, co umożliwia obserwowanie wszystkiego z innego pomieszczenia.
Kto może przyglądać się przesłuchaniu dziecka?
Rodzice dziecka, prokurator, obrońca oskarżonego.