Metody wyliczania terminu porodu : od pierwszego dnia ostatniej miesiączki, od dnia poczęcia, od dnia skoku temperatury ciała.
Czy słyszałaś o Regule Naegelego? W większości przypadków wyliczanie terminu porodu bazuje na pierwszym dniu ostatniej miesiączki. Okazuje się jednak, że obliczanie terminu porodu jest możliwe również w oparciu o datę zapłodnienia, a także temperaturę ciała. Na czym dokładnie polega Reguła Naegelego? Zapraszamy do artykułu naszego eksperta: lek. med. Witolda Kłosińskiego.
Czym jest Reguła Naegelego?
Obliczanie terminu porodu według Reguły Naegelego sprawdzi się tylko u kobiet, u których w okresie przedkoncepcyjnym (przed ciążą) występowały regularne cykle trwające 28 dni. W innych przypadkach (dłuższych lub krótszych okresów) Regułę Naegelego należy odpowiednio zmodyfikować. Obliczanie terminu porodu na podstawie owulacji nie sprawdzi się jednak u kobiet, które miały cykle nieregularne.
Wyliczanie terminu porodu jest bardzo ważne. Przekroczenie terminu porodu może bowiem spowodować pogarszanie się dobrostanu płodu w związku z wygasaniem czynności łożyska oraz jego niewydolności. Z tego też względu, celem dokładnego wyznaczenia terminu porodu w oparciu o Regułę Naegelego należy ustalić kilka niezbędnych faktów:
- czas trwania oraz regularność cyklów miesiączkowych;
- wyniki oceny biometrycznej na podstawie badania ultrasonograficznego we wczesnej ciąży;
- termin poczęcia dziecka lub pierwszy dzień ostatniego krwawienia miesięcznego;
- wystąpienie pierwszych dolegliwości związanych z ciążą.
Reguła Naegelego. Kalkulator, który pozwoli obliczyć termin porodu
Mając już tą wiedzę, możesz zadać pytanie: „Reguła Naegelego, czyli ile tygodni trzeba więc wziąć pod uwagę, by wyliczyć termin porodu?”. Wzór jest prosty. Prawdopodobny termin porodu wylicza się odejmując 3 miesiące od daty pierwszego dnia ostatniej miesiączki, a następnie dodając 7 dni i jeden rok.
Pierwszy dzień ostatniej miesiączki – 3 miesiące + 7 dni + rok
Przykład pierwszy: pierwszy dzień ostatniej miesiączki: 20.05.2008 – dla kobiet z 28 – dniowym cyklem
20.05.2023 – 3 miesiące = 20.02.2023
20.02.2023 + 7 dni = 27.02.2023
27.02.2023 + 1 rok = 27.02.2024 – termin porodu
Przykład drugi: pierwszy dzień ostatniej miesiączki: 10.10.2023 – dla kobiet z cyklem 28 – dniowym
10.10.2023 – 3 miesiące = 10.07.2023
10.07.2023 + 7 dni = 17.07. 2023
17.07.2023 + 1 rok = 17.07. 2024 – termin porodu.
Korzystając z rozszerzonej Reguły Naegelego można również obliczyć termin porodu dla kobiet z regularnymi cyklami, ale dłuższymi lub krótszymi niż 28 dni. Można to zrobić korzystając ze wzoru:
Pierwszy dzień ostatniej miesiączki – 3 miesiące + 7 dni + rok +/- X dni (gdzie liczba X określa, o ile dni długość danego cyklu różni się od 28 dni). Czyli u kobiet, u których występowały regularne cykle 32 dniowe należy w miejsce X wpisać liczbę + 4 (32-28=4).
Przykład pierwszy: pierwszy dzień ostatniej miesiączki to 20.05.2023
20.05.2023 – 3 miesiące + 7 dni + 1 rok + 4 dni = 03.03.2024
U kobiet, u których mamy do czynienia z regularnymi, ale krótszymi cyklami, np. 25 – dniowymi, należy w miejsce X wpisać liczbę –3 (25-28= -3).
Przykład drugi: pierwszy dzień ostatniej miesiączki 10.10.2023
10.10.2023 – 3 miesiące + 7 dni + 1 rok – 3 dni = 14.07.2024
Reguła Naegelego a wyliczanie terminu porodu na podstawie dnia poczęcia
Niektóre ciężarne znają lub przypuszczają, że do zapłodnienia doszło w określonym dniu. Obliczanie terminu porodu na podstawie stosunku jest możliwe, ale wykorzystuje się do tego nieco inny wzór w oparciu o Regułę Naegelego.
Termin poczęcia – 7 dni – 3 miesiące + 1 rok
Różnica w porównaniu z poprzednim wzorem polega na tym, że znając jedynie pierwszy dzień ostatniej miesiączki, dodajemy we wzorze 7 dni. Jeżeli zaś znamy lub przypuszczamy, kiedy doszło do zapłodnienia, wtedy we wzorze odejmujemy 7 dni. Sumaryczna różnica wynosi 2 tygodnie (czternaście dni), czyli tyle, ile wynosi czas od pierwszego dnia miesiączki do dnia owulacji (i zapłodnienia).
Obliczanie terminu porodu od dnia poczęcia – przykład: termin poczęcia 1.05.2023
1.05.2023 – 7 dni = 24.04.2023
24.04.2023 – 3 miesiące = 24.01.2023
24.01.2023 + 1 rok = 24.01.2024 – termin porodu.
Ważną informacją dla przyszłych mam jest fakt, że w terminie porodu wyliczonym na podstawie Reguły Naegelego rodzi się nie więcej niż 5% dzieci. W okresie 2 tygodni przed i dwóch tygodni po wyliczonym terminie porodu rodzi się ponad 90% dzieci. Dlatego, należy również brać pod uwagę wiek płodu określony na podstawie badania ultrasonograficznego we wczesnej ciąży. W przypadku poważnych rozbieżności, należy kierować się wiekiem wyliczonym na podstawie badania USG w ciaży.
Reguła Naegelego a obliczanie terminu porodu na podstawie temperatury ciała
Kolejnym parametrem pozwalającym na wyliczanie terminu porodu w oparciu o Regułę Naegelegojest podstawowa temperatura ciała. Obowiązują tu jednak ścisłe zasady, których przestrzeganie jest warunkiem skuteczności tej metody. Temperaturę należy mierzyć zawsze o tej samej porze (najlepiej około godziny 7-8 rano), po 6- 7 – godzinnym wypoczynku. Mierzy się ją w odbycie lub ustach (zwykle <37ºC). W prawidłowych warunkach w 14 – 15 dniu cyklu podstawowa temperatura ciała podnosi się o około 0.5ºC (zwykle >37ºC). Jeżeli dojdzie do zapłodnienia, temperatura ta utrzyma się przez całą ciążę. A co jeśli pojawią się skoki temperatury ciała? Jeżeli do zapłodnienia nie dojdzie, to krótko przed krwawieniem miesiączkowym temperatura obniży się o 0.5ºC (na ogół <37ºC). Wszelkiego rodzaju infekcje, którym towarzyszy gorączka, dają fałszywe wyniki.
Względnym parametrem pomocnym w Regule Naegelego, a co za tym idzie, w obliczaniu terminu porodujest odczuwanie pierwszych ruchów płodu. Według przyjętych zasad i norm, pierworódka pierwsze ruchy swojego dziecka odczuwa w 20 tygodniu ciąży, a wieloródka w 18. Wyliczanie terminu porodu na tej podstawie okazuje się na ogół bardzo niedokładne. Dlatego też obliczanie terminu porodu według zapłodnienia lub obliczanie terminu porodu z miesiączki jest bardziej wiarygodne, a parametr ten używa się tylko do potwierdzenia wcześniej obliczonego terminu porodu, a nie do samego jego wyliczenia.
Autor artykułu: lek. med. Witold Kłosiński