Odebranie porodu to usługa, która przysługuje każdej kobiecie za darmo. Praktyka pokazuje, że pojęcie to może być rozumiane na wiele sposobów.
Za co musisz zapłacić?
„Zwykły” poród (poród naturalny)to świadczenie zdrowotne, mieszczące się w grupie usług standardowych, za które w państwowym szpitalu w ramach ubezpieczenia zdrowotnego płacić nie musimy. Każda przyszła matka powinna mieć zapewnioną bezpłatną opiekę medyczną w trakcie ciąży, porodu oraz połogu.
Co innego, jeśli zdecydujemy się wyjść ponad standard i poza pomocą w sprowadzeniu na świat naszego dziecka, zażądamy od szpitala czegoś więcej. Jakie „przyjemności” musimy sfinansować z własnej kieszeni? Dedykowana położna, pielęgniarka anestezjologiczna, dedykowany położnik, jednoosobowa sala, poród rodzinny, poród w wodzie i inne rodzaje porodów, dodatkowe łóżko bądź kanapa dla osoby towarzyszącej, znieczulenie zewnątrzoponowe, cesarskie cięcie na życzenie czy tzw. porady laktacyjne.
Warto jednak zaznaczyć, że nie tylko wysokość opłaty, ale i sam fakt jej istnienia jest zależny od danej placówki. W niektórych ośrodkach za określoną usługę (np. poród rodzinny) płaci się nawet kilkaset złotych, w innych – nie kosztuje ona przysłowiowej złotówki.
Dlaczego musisz zapłacić?
O ile część ze wspomnianych opłat wydaje się mieć logiczne uzasadnienie, pobieranie niektórych zdaje się mijać z logiką. Jedynymi opłatami, jakie szpitale mogą pobierać na podstawie obowiązujących przepisów, są bowiem koszty tzw. dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, sprawowanej przez bliską osobę bądź inną osobę wskazaną. O ile opiekę tę sprawuje osoba obca (np. dedykowana położna), koszty wydają się zasadne, ale jeśli oferuje ją ktoś bliski? W tym wypadku zapłacić musimy za wszelkie potrzebne „akcesoria”, takie jak np. – odzież ochronna, dodatkowe łóżko, fotel, a także energia, ciepło, woda itp.
Jak się okazuje, także pozostałe opłaty można uzasadnić. Ustawa o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta z 2008 roku informuje bowiem, że pacjent ponosi koszty realizacji praw, jeżeli realizacja tych praw skutkuje kosztami poniesionymi przez podmiot leczniczy. Są to więc usługi, z których możemy, ale nie musimy korzystać, a więc w przypadku ich wyboru – narażamy placówkę na dodatkowy koszt. Klient wymaga – klient płaci.
Oczywiście opłaty różnią się w zależności od tego, jaki cennik obowiązuje w danej placówce, a ten – od jej standardu i lokalizacji. Co więcej, niektóre z nich rezygnują z ustalonych kwot za określone usługi (np. za poród rodzinny), decydując się na pobieranie tzw. zwrotu kosztów, jakie poniesie szpital w związku z ich wykonaniem.
Poród nieubezpieczony
Z powyższego wynikać może, że poród to świadczenie zdrowotne bezpłatne wyłącznie dla osób posiadających ubezpieczenie. Tymczasem osoby, legitymujące się obywatelstwem polskim oraz mieszkające na terytorium RP, które znajdują się w stanie ciąży, porodu i połogu, także mają prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych.
Pacjentka, chcąca skorzystać z tego prawa (nie posiadająca ubezpieczenia), musi jedynie okazać dokumenty potwierdzające zamieszkanie i obywatelstwo oraz złożyć wymagane oświadczenie o braku ubezpieczenia. W takiej sytuacji płatnikiem udzielanych świadczeń zdrowotnych jest Skarb Państwa. Narodowy Fundusz Zdrowia regularnie uiszcza bowiem opłaty za takie pacjentki, a ministerstwo zdrowia zwraca koszty funduszowi.
Niestety, doświadczenie pokazuje, że przepisy często mocno rozmijają się z rzeczywistością. Nadal nie brakuje przypadków ciężarnych, które mimo, że szukały pomocy w szpitalach, posiadających kontrakty z NFZ, otrzymywały odmowę w sprawie bezpłatnego przyjęcia…
Ile kosztuje ciąża?
Niewątpliwie ciąża to okres niezwykły, trudno jednak ukrywać, że jest także – niezwykle kosztowny. Wizyty kontrolne (wprawdzie NFZ je refunduje, ale w niektórych przychodniach czas oczekiwania na swoją kolej zniechęciłby nawet najbardziej cierpliwą mamusię), dodatkowe badania (poza USG, morfologią, badaniem moczu i poziomu glukozy badania są płatne), ewentualne lekarstwa i suplementy (w okresie ciąży wiele kobiet cierpi np. na niedobór żelaza), zdrowsza niż dotychczas dieta, kosmetyki (kremy przeciwko roztopom, specjalny żele i płyny do higieny intymnej itp.), odzież ciążowa, wyprawka dla dziecka…
No cóż. Poród, który dla wielu zdaje się być już tylko ukoronowaniem 9-miesięcznej przygody, jest raczej koronnym dowodem na to, że bezpłatna opieka medyczna w Polsce – to nadal mit.