W tarczycy farmakoterapia odgrywa główną rolę, jednak proces funkcjonowania gruczołu można usprawnić również za pomocą diety!
Spis treści
1.
Niedoczynność tarczycy - czym jest?
2.
Nadczynność tarczycy - czym jest?
Przy chorobach tarczycy zalecenia zależne są od rodzaju choroby, na którą cierpi pacjentka. Inne postępowanie obejmuje niedoczynność tarczycy, inne nadczynność, a jeszcze inne choroby o podłożu autoimmunologicznym. Pojawia się coraz więcej badań tłumaczących zależność między różnymi witaminami i składnikami mineralnymi, a prawidłową funkcją tarczycy.
Niedoczynność tarczycy – czym jest?
W przypadku niedoczynności tarczycy ważna będzie podaż białka pełnowartościowego, które przyspiesza metabolizm poprzez wydłużony proces jego trawienia. Ponadto wiele pacjentek z niedoczynnością tarczycy zgłasza problem wypadania włosów. Na zmianę tego aspektu może wpłynąć dostarczanie keratyny, zawierającej w swoim składzie cysteinę i metioninę.
Kolejną kwestią są tłuszcze, a szczególnie ograniczenie przyjmowania nasyconych kwasów tłuszczowych oraz zwiększenie udziału wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, gdyż usprawniają one oddziaływanie hormonów tarczycy na błony komórkowe. Zaznacza się również rolę „odpowiednich” węglowodanów, ze względu na utrudniony ich metabolizm. Należy zadbać o to, aby w diecie dominowały węglowodany złożone, bogate w błonnik pokarmowy i skrobie. Węglowodany złożone wpłyną korzystnie na zaparcia, obniżenie frakcji LDL cholesterolu oraz cholesterolu całkowitego.
Jeżeli natomiast przyczyną niedoczynności tarczycy jest niedobór jodu należy zadbać o jego prawidłową podaż, a także pamiętać, że jego wchłanianie jest zwiększone przy jednoczesnej podaży witaminy A, cynku, selenu i żelaza.
Na uwagę zasługują produkty o których niestety często się zapomina. Zalicza się do nich tzw. produkty wolotwórcze – czyli takie, które przyczyniają się do powstawania wola. Dlatego też kobiety chorujące na niedoczynność tarczycy lub wole tarczycy powinny z umiarem spożywać warzywa kapustne, do których zaliczamy m.in.: kapustę głowiastą i pekińską, brukselkę, kalafior, brokuł oraz kalarepę, gdyż zawierają one związki wolotwórcze. Najlepszym rozwiązaniem jest gotowanie tych warzyw w pierwszych minutach bez przykrycia, ponieważ związki te są lotne, a sposób obróbki termicznej zmniejsza ich obecność o 30-40%. W ten sposób nie wpłyną one na zmniejszenie syntezy hormonów tarczycy i zwiększenie produkcji TSH. Podobne niekorzystne działanie ma soja, która niestety ogranicza wchłanianie żelaza, cynk i jodu.
Nadczynność tarczycy – czym jest?
Pacjentki z nadczynnością tarczycy powinny zadbać o to, aby w ich diecie zwiększyć zapotrzebowanie energetyczne średnio o 15-25%. Należy również zachować odpowiedni podział przy podaży węglowodanów – na węglowodany złożone, które są ważne w aspekcie insulinooporności – pozwolą na stopniowe uwalniania glukozy do krwi oraz węglowodany proste, które mogą okazać się niezbędne w przypadku zaburzeń ze strony układu pokarmowego, mianowicie w tzw. postaci jelit spastycznych, w których pacjentki cierpią na chaotyczną perystaltykę jelit. Ponadto, w tym przypadku, zwiększanie ilości błonnika pokarmowego może przyczynić się do trudności z wypróżnianiem. Ze względu na ten problem należy ograniczyć spożywanie kawy, mocnej herbaty, intensywnych przypraw, gorących posiłków.
Ważnym składnikiem mineralnym u pacjentek z nadczynnością tarczycy jest wapń, którego wchłanianie jest zmniejszone, jak i wydalanie przez nerki zwiększone. Aby zapobiec niedoborom tego pierwiastka należy nie zapominać o przyjmowaniu takich produktów jak: nabiał, ryby oraz nasiona roślin strączkowych. Wraz z problemem dotyczącym niedoboru wapnia pojawia się ryzyko niedoboru witaminy D (źródłem są ryby, żółtka jaj oraz suplementacja).
Jeszcze inne zalecenia żywieniowe obowiązują w przypadku chorób autoimmunologicznych, takich jak Hashimoto i Gravesa-Basedowa. W związku z tym, że ich podłoże cały czas jest nieznane, zwraca się uwagę na odpowiednią dietę bogatą w antyoksydanty takie jak witamina A, E i C oraz cynk i selen, gdyż za jeden z czynników rozwoju autoagresji określa się stres, który powoduje powstawanie wolnych rodników. Wśród pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi mogą się również rozwinąć inne schorzenia z autoagresji, m.in. celiakia, cukrzyca typu I lub schorzenia reumatoidalne.
Ważna jest profilaktyka i systematyczne badania kontrolne, po to, aby móc podjąć działania na samym początku rozwoju choroby.
autor: mgr Paulina Filipowicz, NutriCenter