Sen w ciąży

Na ogół ludzie w wieku 25-50 lat potrzebują zdecydowanie mniej snu niż dzieci, szczególnie w okresach intensywnego rozwoju. W okresie starości większość ludzi potrzebuje mniej snu niż do tej pory. Inaczej wygląda to u kobiet w ciąży?

Wielu rodziców oczekujących narodzin dziecka wie jak ciężki może być odpowiedni i wystarczający odpoczynek w godzinach nocnych w okresie poprzedzającym poród. U ciężarnych w drugim i trzecim trymestrze ciąży organizm potrzebuje zdecydowanie więcej snu niż w pierwszym. Uczucie większego zmęczenia w tym okresie jest naturalne i wynika ze zmian zachodzących w organizmie matki. Ciało ciężarnej z miesiąca na miesiąc ulega zmianom.

Ochrona i odżywianie rozwijającego się płodu wymaga zużywania coraz większej ilości szeroko rozumianej energii. W organizmie ciężarnej wzrasta ilość krwi i w konsekwencji serce ma jej więcej do przepompowania. Nerki filtrują więcej krwi, powiększający się płód, macica, płyn owodniowy doprowadzają do wzrostu masy ciężarnej średnio o około 12 kg. W końcowym okresie ciąży mogą nawet pojawić się u niektórych ciężarnych kolejne noce, w których nie udaje się dostatecznie i nieprzerwanie wypocząć w trakcie godzin nocnych.

Dlaczego w czasie ciąży nocny odpoczynek może być utrudniony?

Najważniejszym czynnikiem, który doprowadza do problemów z odpowiednim odpoczynkiem jest rosnący w macicy płód, co doprowadza do trudności w odnalezieniu wystarczająco komfortowej pozycji umożliwiającej po pierwsze zaśnięcie, a po drugie odpowiednio długi i nieprzerwany sen. U ciężarnych, które do tej pory były przyzwyczajone do spania na wznak lub na brzuchu, może okazać się trudne spanie na boku. Dodatkowo zmiany pozycji w trakcie snu stają się coraz trudniejsze ze względu na powiększający się brzuch, uczucie zmęczenia.

Inne powszechne czynniki mogące mieć wpływ na trudności ze spaniem w okresie ciąży:

• Częste oddawanie moczu w nocy: nerki w okresie ciąży pracują intensywniej, filtrując zwiększającą się ilość krwi (30% do 50% więcej krwi niż przed ciążą) przepływającą przez Twoje ciało. Proces filtracji doprowadza do częstszego, także w godzinach nocnych, oddawania moczu. U niektórych ciężarnych pojawiają się po wizycie w toalecie problemy z ponownym zaśnięciem. Powiększająca się macica wywiera dodatkowo w późniejszym okresie ciąży zwiększoną presję na pęcherz moczowy, co doprowadza do tego, że uczucie parcia na pęcherz pojawia się przy znacznie mniejszej ilości moczu. U ciężarnych, których rozwijające się dzieci są szczególnie aktywne w okresie nocnym, również dochodzi do pojawiania się częstszej potrzeby w oddawaniu moczu.
• Zwieszająca się częstość pracy serca: w czasie ciąży wzrasta częstość pracy serca, ponieważ ma ono do przepompowania powiększającą się objętość osocza. Dodatkowo powiększająca swe rozmiary macica oraz rosnący płód potrzebują z miesiąca na miesiąc więcej krwi celem odżywienia, co doprowadza do tego, że serce musi wykonać większą prace, aby dostarczyć krew do pozostałych komórek w organizmie mamy.
• Skracający się oddech: zmieniający się poziom hormonów ciążowych może doprowadzić do pogłębiania się oddechów. Może pojawić się uczucie duszności. Podobnie w tym przypadku powiększająca się macica zajmuje coraz więcej miejsca zmniejszając przestrzeń dla pozostałych organów. Przepona jako główny mięsień oddechowy musi pokonać większe ciśnienie.
• Zgaga i zaparcie: wiele ciężarnych zgłasza dolegliwości będące wynikiem tak zwanej zgagi. Nie jest to nic innego jak pojawiający się w okresie ciąży refluks, doprowadzający do cofania się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku i wyżej. Spowodowane jest to ponownie powiększającą się macicą, która zwiększa ciśnienie śródbrzusze i jednocześnie uciska mechanicznie na żołądek. Dodatkowo zmniejsza się perystaltyka i spożyty pokarm ma tendencje do zalegania. Ten czynnik może doprowadzać zarówno do uczucia zgagi jak i do zaparć.
• Istnieje jeszcze wiele czynników mogących utrudniać nocny odpoczynek. Niektóre ciężarne zgłaszają fakt, że ich sny stały się bardziej realistyczne, a czasem nawet pojawiają się przerywające sen koszmary. Czynnikiem korelującym z zaburzeniami snu jest stres zarówno w okresie ciąży jak i poza nią.

Co robić, kiedy nie możesz spać?

Powszechnie wiadomo, że leżenie w łóżku w sytuacji, kiedy nie możesz zasnąć, przewracanie się z boku na bok i martwienie, że nie zdążysz się wyspać zanim Twój budzik Cię obudzi nie są skutecznymi metodami na zapadnięcie w sen. Warto w momencie, w którym czujesz, że tak łatwo nie zaśniesz wstać z łóżka i zająć się na przykład czytaniem książki, słuchaniem muzyki czy nawet oglądania telewizji. W końcu poczujesz zmęczenie, które ułatwi Ci zaśnięcie i jednocześnie w wielu sytuacjach przegoni niepokojące czy stresujące myśli.

Jednocześnie, jeżeli masz tylko taką możliwość warto w trakcie dnia przespać się około 30-60 minut… Dzięki temu Twój organizm nie będzie tak bardzo odczuwać zmęczenia wynikającego z problemów z nocnym wypoczynkiem.