Tabletki antykoncepcyjne i ciąża

Często decydując się na zabezpieczenie w postaci tabletek antykoncepcyjnych zapominamy o rozsądku i czynnikach, które zmniejszają skuteczność tabletek. Na forach internetowych pełno jest zapytań, czy biorąc tabletki można zajść w ciążę. Odpowiedź jest prosta – można, bo 100% pewność, że do poczęcia nie dojdzie daje nam tylko seksualna wstrzemięźliwość.

Skuteczność metod hormonalnych

Doustne środki hormonalne zawierające syntetyczne odpowiedniki hormonów, działają na zasadzie blokowania wystąpienia owulacji. Zmieniają także konsystencje śluzu szyjki macicy tak, by nie przepuszczała ona plemników. Wskaźnik Pearla dla tej metody (tabletek dwuskładnikowych) wynosi 0,1- 0,2. Oznacza to, że w ciągu roku 1-2 kobiety zajdą w nieplanowaną ciążę stosując prawidłowo tę metodę antykoncepcji.

Nieco wyższy wskaźnik jest w przypadku iniekcji hormonalnych – 0,3 i tabletek jednoskładnikowych – 0,5. Dla porównania bez stosowania żadnej metody zapobiegania w ciążę zachodzi 60-85 kobiet. Widzimy więc, że nawet, gdy stosujemy antykoncepcję poprawnie tj. o czasie, nic nie zakłóca wchłaniania, to i tak możemy zajść w ciążę. Szanse są jednak bardzo małe. Najczęściej poczęcia podczas przyjmowania hormonów wynikają z błędów w ich stosowaniu.

Co osłabia skuteczność antykoncepcji hormonalnej?

Najważniejszym czynnikiem powodującym zmniejszenie jej skuteczności jest nieregularne przyjmowanie tabletek lub ich pomijanie. W takich sytuacjach wskaźnik Pearla wzrasta nawet do 8,0. Poza naszym zaniedbaniem wchłanianie tabletek utrudnia wiele leków. Przede wszystkim chodzi tu o antybiotyki (ampicylina, tetracyklina, ryfampicyna), leki stosowane w leczeniu padaczki lub innych chorób (prymidon, karbamazepina, okskarbazepina, topiramat, felbamat, hydantoiny, barbiturany, no.fenobarbital), antydepresanty, rytonawir – lek stosowany w leczeniu infekcji wirusem HIV, gryzeofulwina – lek stosowany w leczeniu infekcji grzybiczych i wszystkie preparaty zawierające ziele dziurawca. Zagrożenia nie stanowią natomiast leki dopochwowe, maści przeciwgrzybiczne, alkohol, krople, zioła (oprócz dziurawca).

Skuteczność antykoncepcji hormonalnej osłabiają m.in.: nie przyjęcie jej o czasie, antydepresanty, antybiotyki, ziele dziurawca.

Oprócz leków działanie antykoncepcji obniżają wymioty i biegunki do 4 godzin po przyjęciu tabletki, czyli w czasie, gdy jest ona wchłaniana. Jeśli te objawy występują w czasie krótszym niż opisany musimy zachować ostrożność podobną do sytuacji nie wzięcia tabletki. Przy stosowaniu tej metody należy więc zachowywać ciągłą rozwagę, sprawdzać, czy przyjmowane leki nie osłabią jej działania i pamiętać o wszystkich niedyspozycjach organizmu. Przy takiej ostrożności szanse na potomka są w tym czasie znikome.

Ciąża mimo tabletek

Co jednak w sytuacji, gdy zajdziemy w ciąże podczas brania hormonów? Jak rozpoznać ciążę? Czy tabletki zaszkodzą dziecku? Odpowiedzi na te pytania są trudne i niejednoznaczne. Gdy podejrzewamy, że możemy być w ciąży a nadal bierzemy tabletki jak najszybciej zróbmy test (hormony jednak mogą zafałszować wynik) lub udajmy się na badania krwi i do lekarza. Jeśli potwierdzą się przypuszczenia koniecznie jak najszybciej odstaw tabletki. Nie ma dokładnych badań na ten temat, istnieje jednak prawdopodobieństwo, że tabletki przyczynią się do poronienia i wad wrodzonych u dziecka. Zagrożeniem jest jednak ciągłe przyjmowanie tabletek podczas ciąży. Przy odstawianiu ich zaraz po okryciu ciąży, maluchowi raczej one nie zaszkodzą.

Objawy ciąży podczas brania tabletek

Na internetowych forach wiele pań pyta, po czym mają stwierdzić, że są w ciąży, mimo że stosują antykoncepcję hormonalną. Objawem na pewno będzie nie wystąpienie krwawienia z odstawienia. Poza tym mdłości, osłabienie, złe samopoczucie, wrażliwe, bolące piersi, czyli wszystkie standardowe oznaki ciąży. Pamiętać jednak należy, że takie objawy mogą świadczyć także o innych dolegliwościach i nie są pewnym wskazaniem ciąży. By uzyskać pewność najlepiej zrobić test (jeśli nie jest na niego za wcześnie) czy badanie beta hCG.