Upławy o podejrzanym kolorze i zapachu mogą świadczyć o infekcji. Jest to szczególnie groźnej dla przyszłej mamy.
Wiele kobiet jest zaniepokojonych, gdy zauważa jakąkolwiek wydzielinę z pochwy. Tymczasem śluz jest naturalnym płynem, którego zadaniem jest utrzymanie odpowiedniego nawilżenia dróg rodnych, zmniejszającego tarcie podczas stosunku płciowego i ułatwiającego drogę plemnikom podczas zapłodnienia. O upławach natomiast można mówić dopiero wtedy, kiedy wydzielina zmienia kolor (z białego lub przezroczystego) i zapach. Takie zmiany mogą świadczyć o infekcji – szczególnie groźnej dla przyszłej mamy.
Upławy – norma w fazach owulacji
Wydzielina jest naturalnym i obecnym przez większą część cyklu menstruacyjnego płynem. Ma on przezroczyste lub mleczne zabarwienie, jest bezzapachowy i w różnych fazach cyklu zmienia nieco konsystencję. W fazie pierwszej, proliferacyjnej (folikularnej), wydzieliny jest bardzo mało, a czasem w ogóle, co wywołuje uczucie suchości pochwy.
Im bliżej owulacji, tym śluz jest bardziej gęsty i biały – daje to ochronę dla plemników przed zbyt dużym dla nich odczynem kwasowości pochwy. Ostatnia faza przed miesiączką, lutealna, charakteryzuje się gęstą i mętną wydzieliną. W czasie menstruacji śluz także jest obecny w pochwie, ale zdominowany jest przez krew. W okresie przekwitania śluzówka wydziela coraz mniej naturalnego nawilżacza, przez co łatwiej o zakażenia.
Wydzielina w ciąży
Nawilżenie pochwy w ciąży jest tak samo istotne, jak i przed nią. Tutaj śluz pełni funkcję ochronną i broni drogi rodne przed drobnoustrojami i bakteriami, wywołującymi groźne dla ciężarnej infekcje. W czasie rozwijania się płodu w ciele przyszłej mamy zachodzą różne zmiany, np. silnemu ukrwieniu ulegają tkanki, przez co gruczoły produkują więcej niż dotychczas śluzu. Ten obecny w pochwie staje się więc bardziej obfity, nie bardzo gęsty, białawy, czasem lekko żółty o delikatnym zapachu lub bezwonny. Dodatkowo, w macicy powstaje czop śluzowy – umiejscowiony w szyjce macicy stanowi barierę przed wszelkimi szkodnikami z zewnątrz.
Tuż przed porodem (kilkanaście lub kilka dni albo godzin) wydostaje się on z pochwy dzięki rozwieraniu się szyjki macicy. Często ma różowe zabarwienie – nie powinno to jednak niepokoić, szyjka jest wówczas bardzo mocno ukrwiona i zdarzają się niegroźne pęknięcia naczyń krwionośnych.
Obserwacja śluzu
Obserwacja śluzu powinna być częstsza w okresie ciąży, ponieważ wszelkie zmiany w jego wyglądzie, zapachu i konsystencji mogą świadczyć o zagrożeniu zdrowia matki i dziecka.
Zarówno przed i po, jak i w trakcie ciąży każda anomalia w wyglądzie, konsystencji i zapachu wydzieliny jest sygnałem do wzmożonej obserwacji i kontroli lekarskiej. Szczególnie, gdy śluz zmienia barwę na brązową, różową, żółto-zieloną, pojawiają się w nim grudki (przypominające ser), a towarzyszy temu nieprzyjemne swędzenie i zaczerwienienie. Może to świadczyć o grzybicy pochwy, rzęsistkowicy, a nawet waginozie bakteryjnej, częstym schorzeniu w ciąży. Ciąża sprzyja infekcjom dróg rodnych, ale ciążowe upławy wcale nie muszą oznaczać obecności bakterii w pochwie.
O czym mogą świadczyć upławy w ciąży?
Upławy i plamienia, pojawiające się w ciąży i nie wyglądające jak zwykła wydzielina mogą być przyczyną drobnych zaniedbań o higienicznych, ale także groźnych powikłań i zaburzeniach w rozwoju płodu. W I trymestrze mogą one wystąpić wskutek zwykłych zmian hormonalnych i niedoboru pewnych hormonów (np. tarczycy), ale także być sygnałem niewłaściwego zagnieżdżenia się zarodka czy zwiastunem poronienia. II trymestr jest pod tym względem bezpieczniejszy, ale i tu plamienia mogą pojawiać się i stanowić zagrożenie.
Zmiany przyszłe mamy mogą zaobserwować np. po zbędnym wysiłku fizycznym (plamieniu towarzyszą często lekkie skurcze i ból brzucha). W ostatniej fazie ciąży najbardziej niepokojące są krwawienia, które mogą świadczyć o problemach z łożyskiem (przodującym lub przedwcześnie odklejającym się). Naturalny natomiast jest obfity śluz, pojawiający się po odejściu czopa śluzowego.
Leczenie infekcji intymnych
Leczenie wszelkich zmian w pochwie jest obowiązkowe, w przeciwnym razie grozi nawrotami i nasilaniu się dolegliwości. Antybiotykoterapia jest szczególnie istotna w okresie ciąży, kiedy nieleczone infekcje dróg rodnych mogą skończyć się nawet poronieniem lub przedwczesnym porodem. Ważna jest także profilaktyka – odpowiednia higiena intymna, aktywność, odpowiednia dieta i troska o zdrowie własne i rozwijające się w łonie dziecka.