Uszkodzenia podczas porodu

Choć nie występują często, bo zaledwie w przypadku maksymalnie 3% wszystkich porodów, uszkodzenia okołoporodowe u dziecka to coś, co czasem po prostu się zdarza. Zwykle są to, mimo groźnie brzmiących nazw, na szczęście niewielkie nieprawidłowości. Jakie urazy są potencjalnie możliwe? Jakie czynniki sprzyjają ich występowaniu?

Najczęstsze urazy porodowe

Uraz porodowy to uszkodzenie dotyczące narządów wewnętrznych, nerwów, kości, skóry, tkanek miękkich noworodka powstałe, jak wskazuje nazwa, podczas porodu. Trzy z nich występują, spośród wszystkich możliwych, najczęściej. Ta urazy to urazy kości udowej, tzw. kręcz szyi oraz złamanie obojczyka.

Uraz kości udowej dziecka/kości długich

Takie urazy zdarzają się w przypadku porodu pośladkowego lub stópkowego. Zwykle kiedy dziecko jest ułożone w taki sposób, aby uniknąć komplikacji stosuje się cesarskie cięcie. Kość może jednak pęknąć także wtedy (choć zdarza się to jeszcze rzadziej), kiedy powstają duże trudności z wydobyciem dziecka podczas cesarskiego cięcia.

Kręcz szyi

Kręcz szyi zwykle wykrywa się już po narodzinach dziecka. Uraz ten powstaje podczas porodu, kiedy maluch, przeciskając się przez kanał rodny, uszkadza sobie mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy. Kręcz może też powstać wskutek nieprawidłowego położenia płodu lub wady rozwojowej. Rozpoznaje się ją najczęściej podczas badania lekarskiego – na szyi dziecka czuć zgrubienie. Na szczęście nie jest to bardzo poważny uraz. Można bez większych trudności pozbyć się go w kilka miesięcy dzięki gimnastyce i masażowi.

Złamanie obojczyka

To uraz, który powstaje z winy trudności z przeciśnięciem się dziecka przez kanał rodny – kiedy barki z trudem się w nim mieszczą. Złamaniem kości obojczyka są bardziej zagrożone duże dzieci, w sytuacji kiedy jeden bark wychodzi już na zewnątrz. Zdiagnozowanie tego urazu jest proste- lekarz stwierdza złamanie na podstawie badania. Dobra wiadomość jest jednak taka, że nawet tak poważnie brzmiące uszkodzenie nie jest bardzo groźne i goi się dosyć szybko.

Inne uszkodzenia podczas porodu

Istnieje oczywiście cała gama uszkodzeń porodowych, do których potencjalnie może dojść. Nie chodzi jednak o to, aby kogokolwiek straszyć, ale uświadomić, iż często nawet groźnie brzmiące urazy nie muszą być poważne. Oprócz wymienionych wyżej, zdarzają się także inne nieprawidłowości, między innymi:

• Pęknięcie lub wgniecenie czaszki (to drugie zdarza się częściej niż złamanie).
• Porażenie nerwu twarzowego – związane częściej z porodem kleszczowym i dużym ciśnieniem wywoływanym przez łyżkę kleszczy. W przypadku zaś porodu naturalnego porażenie może być wywołane uciskiem kanału rodnego.
• Porażenie splotu barkowego – to ciężki uraz, do którego może dojść podczas zaklinowania w trakcie porodu, oraz kiedy poród mocno się przedłuża.
• Przedgłowie – to obrzęk głowy, który występuje w związku z narażeniem na ucisk w kanale rodnym. Zwykle ustępuje samodzielnie do dwóch dni po porodzie.
• Obrzęk czaszki – zwykle spowodowany użyciem późnociągu w trakcie porodu zabiegowego, ustępuje samoistnie kilkanaście godzin po porodzie.
• Niedotlenienie – to uraz, w przeciwieństwie do wymienionych wyżej, biochemiczny, a nie mechaniczny. Występuje częściej w ciążach przenoszonych, kiedy dziecko jest ułożone nieprawidłowo, poród się przedłuża, występują problemy z pępowiną (np. kiedy ta owinie się wokół szyi dziecka).

Co sprzyja powstawaniu urazów?

Istnieją czynniki sprzyjające powstawaniu urazów porodowych. Z pewnością należy do nich zaliczyć poród kleszczowy lub z użyciem późnociągu. Uszkodzenia może też wywołać pomoc ręczna podczas porodu. Zawsze niebezpieczny jest także przedłużający się poród, choć niepożądaną sytuacją bywa także ten przebiegający zbyt szybko.

Uszkodzenia częściej występują kiedy dziecko jest duże i kiedy występuje spora dysproporcja pomiędzy główką dziecka a miednicą matki. Ważne jest także ułożenie dziecka – to nieprawidłowe zawsze jest czynnikiem sprzyjającym występowaniu nieprawidłowości i urazów.