Kobietom planującym ciążę zaleca się wizytę u stomatologa w celu wyleczenia wszelkich ubytków. Jak leczyć zęby w ciąży?
Leczenie zębów w ciąży. Zęby w ciąży stają się bowiem niezwykle wrażliwe i mogą psuć się znacznie szybciej. Co więcej, nie wszystkie zabiegi dentystyczne są w tym okresie dozwolone. Sprawdźmy, które – w razie konieczności można przeprowadzić, a z którymi należy bezwzględnie poczekać do porodu.
Usuwanie zębów w ciąży
Jeśli zachodzi konieczność usunięcia zęba, nie trzeba z tym czekać aż do porodu, co więcej – nie jest to wskazane. Ból może silnie osłabić wyjątkowo wrażliwy w tym czasie organizm i nasilić jego podatność na infekcje. Niektórzy specjaliści twierdzą wręcz, że chory ząb infekuje cały organizm, co może mieć groźne skutki, jak chociażby przedwczesny poród.
Co więcej, jeśli z zęba sączy się ropa, istnieje również ryzyko infekcji u niemowlęcia. Warto jednak zaznaczyć, że konieczne jest wstrzymanie się z zabiegiem do zakończenia pierwszego trymestru ciąży. Powód jest prosty – usuwanie zęba to niezbyt przyjemne doświadczenie i prawdopodobnie będzie konieczne podanie znieczulenia, czego nie zaleca się w przeciągu trzech pierwszych miesięcy od zapłodnienia – środek znieczulający może przeniknąć przez łożysko do płodu, tymczasem nie jest to wskazane szczególnie w okresie organogenezy (tworzenie się u dziecka organów). Zabieg taki zawsze też niesie ryzyko krwotoku, a i ten nie byłby z oczywistych względów bezpieczny – szczególnie w tym newralgicznym okresie.
Wypełnianie zębów w ciąży
Także usuwanie ubytków i wypełnianie zębów nie są w czasie ciąży zakazane – podkłady do wypełniania nie przenikają poza strukturę zęba, a więc w żaden sposób nie wpływają na płód. I tych zabiegów nie warto odkładać na okres po porodzie, ale wykonać je najlepiej w drugim trymestrze ciąży, ponieważ próchnica szkodzi zarówno organizmowi matki, jak i dziecka. I w tym wypadku informacja o ciąży pacjentki jest dla lekarza bardzo ważna, ponieważ w razie potrzeby zastosuje on znieczulenie miejscowe bez leków obkurczających naczynia krwionośne (tzw. znieczulenie czyste, czyli bez adrenaliny lub noradrenaliny).
Warto jednak poważnie rozważyć tę kwestię – jeśli ubytek jest mały, a przyszła mama wytrzymała na ból, lepiej zupełnie zrezygnować ze znieczulenia.
Leczenie kanałowe zębów w ciąży
W tym wypadku będzie nieco trudniej, ponieważ leczenie kanałowe wymaga wykonania prześwietlenia zęba. Niestety, zdjęcia RTG w czasie ciąży są niewskazane, dlatego – jeśli takie leczenie jest konieczne, najlepiej wybrać gabinet dysponujący nowoczesnym mikroskopem endodontycznym lub elektronicznym endometrem – w takim przypadku lekarz jest w stanie przeprowadzić leczenie kanałowe także bez prześwietlenia. Jeśli nie masz dostępu do takiego gabinetu, teoretycznie po usunięciu zainfekowanej miazgi z komory zęba i jego kanałów można je czasowo wypełnić – być może stomatolog zaproponuje właśnie takie rozwiązanie?
Warto jednak wiedzieć, że bakterie rozprzestrzeniające się z zęba na cały organizm mogą przysporzyć więcej szkody niż podjęcie leczenia, dlatego jeśli sytuacja jest podbramkowa – przyszła mama cierpi z powodu ostrego bólu lub stanu zapalnego – rozważa się nawet wykonanie wspomnianego prześwietlenia. Wówczas osłania się brzuch i okolice miednicy specjalnym fartuchem – z badań wynika, że dawka promieniowania oraz czas ekspozycji na nie w czasie prześwietlenia zęba są tak małe, że ryzyko uszkodzenia płodu jest naprawdę minimalne.
Co więcej, w nowoczesnych gabinetach stomatologicznych dostępne są aparaty RTG najnowszej generacji, wydzielające dawki promieni równe niemalże zeru. Tak jak w przypadku powyższych zabiegów, z leczenia kanałowego należy bezwzględnie zrezygnować w pierwszym trymestrze ciąży.
Zabiegi ortodontyczne i protetyczne zębów w ciąży
Zabiegi ortodontyczne najlepiej przełożyć na okres po porodzie – z bardzo prostych przyczyn. Zęby ciężarnej są znacznie słabiej zmineralizowane, a tym samym – zdecydowanie bardziej podatne na wszelkie uszkodzenia. Dręczące przyszłą mamę wymioty dokładają swoje – powracająca do ust treść pokarmowa niesie w sobie silnie stężone kwasy, które działają na szkliwo wyjątkowo niekorzystnie. Nie trzeba też tłumaczyć, że aparat ortodontyczny w tym okresie może się okazać wyjątkowo kłopotliwy – wokół zamków aparatu mogą powstawać nieestetyczne białawe otoczki, których ciężko się będzie pozbyć.
Oczywiście w sytuacji, gdy przyszła mama nosiła już aparat przed ciążą, nie musi się go pozbywać – noszenie aparatu korygującego ułożenie zębów nie szkodzi ani jej ani maluszkowi, a specjaliści twierdzą wręcz, że zmiany hormonalne w organizmie ciężarnej powodują, iż zęby szybciej przesuwają się na właściwe miejsce. Jedyne, na co powinna zwrócić uwagę ciężarna, to jeszcze większa dbałość o higienę jamy ustnej i odwiedzanie stomatologa co najmniej raz na 4 – 6 tygodni.
Protezy, mostki, korony, czyli wszelkiego rodzaju zabiegi protetyczne nie są zalecane w czasie ciąży z uwagi na to, że w tym okresie, pod wpływem działania hormonów ciążowych, dziąsła są mocno rozpulchnione i – jak zapewne sama zauważyłaś – znacznie łatwiej krwawią.
Wybielanie zębów w ciąży
Z uwagi na to, że w tym wypadku nie mówimy o zabiegu leczniczym, ale czysto estetycznym, nie należy się go podejmować w czasie ciąży. Preparaty stosowane do wybielania zębów zawierają składniki (jak 15-38-procentowy nadtlenek karbamidu), o których nie można z całą pewnością powiedzieć, że są bezpieczne – nie istnieją badania w kierunku ich potencjalnego wpływu na płód. Także naświetlanie lampą polimeryzacyjną po nałożeniu substancji nie jest w tym czasie wskazane.
Z uwagi na to, że lekarz nakłada substancję i naświetla każdy ząb oddzielnie, zabieg trwa dość długo – w tym czasie część wybielającej substancji z pewnością przenika do krwiobiegu przyszłej mamy i tą drogą dociera do dziecka.