Kiedy na świat przychodzi dziecko zdajesz sobie sprawę, że tylko od ciebie zależy, jaką osobą będzie w przyszłości. Wpojone przez ciebie zasady, konsekwencja, miłość i zaufanie to podstawy dobrego wychowania.
Relacje między wami budujecie od pierwszych chwil życia dziecka. Jak udźwignąć ciężar tej odpowiedzialności? Jakich błędów unikać we wzajemnych relacjach i wychowaniu?
Czas i konsekwencja
Podstawą wychowywania dziecka jest czas. Z jednej strony jest to proces długotrwały, który właściwie nigdy się nie kończy. Słabnie dopiero, gdy dziecko dorośnie. Do tego czasu to my jesteśmy odpowiedzialni za to, kim i jakim jest. Nie da się skrócić tego czasu, nie można powiedzieć, że wychowanie kończy się, gdy dziecko idzie do szkoły i staje się samodzielne. Wtedy mamy nawet więcej pracy, by w swojej indywidualności i samodzielnej nauce świata, dziecko nie zagubiło najważniejszych zasad.
Z drugiej strony chodzi tu także o nasz czas poświęcany dziecku. Bardzo ważne jest, by mimo pracy i innych obowiązków mieć czas dla naszej pociechy. Rodzic potrzebny jest każdego dnia. Nikt za nas nie wychowa dziecka – ani przedszkole, ani szkoła, ani babcia czy niania. To jest zdanie rodzica i on bierze za to odpowiedzialność. Najważniejszą zasadą niech będzie konsekwencja – nie wysyłajmy dziecku sprzecznych sygnałów, niech jego prawa i obowiązki będą jasno wyznaczone i respektowane przez każdego domownika (także babcie i nianie).
Przemoc fizyczna, lanie, klaps
Przemoc fizyczna jest od 2010 roku prawnie zabroniona. Jakiekolwiek tego typu zachowania są karane.
Bez względu na to jaka forma przemocy fizycznej miałaby to być – klaps, bicie, popychanie, ciągnięcie z ucho – musimy to całkowicie wyeliminować. Przemoc jest niedopuszczalna w wychowaniu, co więcej jest ona prawnie karana. W 2010 roku została uchwalona ustawa, która zakazuje stosowania jakichkolwiek kar cielesnych w stosunku do dzieci. Myślę, że nikt z nas nie chciałby być tak karany – nie róbmy więc tego naszym dzieciom. Przemoc nigdy nie jest dobra, uwłacza godności dziecka, wprowadza je w poczucie winy i rodzi przemoc wobec innych (nas, innych dzieci).
Krzyk
Choć każdemu może się zdarzyć, że krzyknie wyprowadzony z równowagi, powinniśmy wystrzegać się krzyczenia na dzieci. Wysoki ton głosu nie doprowadzi do żadnego rozwiązania, tylko wystraszy dziecko. Najskuteczniejszym sposobem wychowania jest rozmowa – w każdej sytuacji i aż do osiągnięcia zamierzonego celu. Gdy maluch coś nabroi, schylmy się, by być na jego poziomie i wytłumaczmy mu, że robi źle. Powiedzmy, że sprawia nam to przykrość, że może sobie i / lub innym wyrządzić krzywdę, że tak nie należy się zachowywać.
Jeśli konieczna jest kara dobierzmy ją do wieku dziecka i skali przewinienia. Karanie nie jest złe, jeśli będzie to rozsądnie dobrane – np. może to być chwila przymusowego zastanowienia nad swoim zachowaniem, czasowe odebranie jakiejś dziecięcej przyjemności (komputer, wyjście na spacer). Bezstresowe wychowanie ma wiele wad – przede wszystkim dziecko nie wie, że robi coś źle, dlatego nie bójmy się wymagania czegoś od dziecka. Nie zapominajmy jednak, że jeśli karzemy to i nagradzamy, gdy dziecko jest grzeczne. Nie szukajmy jakiś wielkich czynów, by dziecko nagrodzić. Nagrodą będą także nasze pochwały, uśmiech, długa wspólna zabawa.
Porównanie
Wbrew pozorom porównywanie dziecka do innych nie jest dobre. Po pierwsze każde dziecko jest inne – inaczej się rozwija, okazuje emocje, przyjmuje kary, nagrody. Po drugie porównując do innych wyrządzamy krzywdę maluchowi, wpływając negatywnie na jego poczucie wartości. Najczęściej używamy porównania w sytuacji jakiegoś złego uczynku dziecka lub słabych jego osiągnięć w danej dziedzinie. Ile razy słyszeliśmy: a Ania jest grzeczna nie to co ty; zobacz jak dziewczynka ładnie je; a Karol ma same 5 w szkole, tylko ty jesteś leniem i się nie uczysz. Czy kiedykolwiek takie zdania przyniosły coś dobrego? Otóż nie, bo dla dziecka nie jest to żadna motywacja, wręcz przeciwnie – czuje się ono tłamszone i niekochane.
Krytyka
Najważniejsze w wychowaniu są: czas, uwaga, miłość i konsekwencja.
Podobnie negatywnie wpływa na dzieci krytyka. Maluchy krytykowane przyjmują postawę obronną, często przerzucają odpowiedzialność na innych. Oczywiście nie można dziecka tylko chwalić, ale nadmierne osądzanie i krytykowanie jest niepotrzebne. Wystarczy porozmawiać, dowiedzieć się, jakie są przyczyny określonego zachowania dziecka i je usunąć.
Wracając do początku wychowanie to ciężka praca. Najważniejsze w niej jest zachowanie umiaru, poszukiwanie złotego środka i wytrwałość. Jeśli my będziemy konsekwentnie wymagać to dziecko nie będzie się miotać w swoich zachowaniach. Gdy będziemy je nagradzać, poświęcać mu czas i uwagę, to nie będzie musiało złym zachowaniem na siłę do siebie nas przyciągać. Wszystkie nasze zachowania i metody wychowawcze musimy dobierać indywidualnie do dziecka, w końcu kto, jak nie rodzice, wiedzą jakie jest dziecko i jak należy je wychowywać.