Zdążyć przed cukrzycą

Cukrzyca to przewlekła choroba, która niesie ze sobą poważne powikłania, dotyczące wielu narządów organizmu ludzkiego – miażdżycę tętnic, uszkodzenie wzroku i nerek, zawał mięśnia sercowego i udar mózgu. 

Cukrzyca

„Należy do chorób metabolicznych, charakteryzuje się podwyższonym poziomem cukru we krwi czyli tzw. hiperglikemią, wynika z defektu wydzielania i/lub działania insuliny” – to powszechna definicja cukrzycy – przewlekłej choroby, która niesie ze sobą poważne powikłania, dotyczące wielu narządów organizmu ludzkiego. Cukrzyca przyczynia się m.in. do miażdżycy tętnic, uszkodzenia wzroku i nerek, zawału mięśnia sercowego i udaru mózgu. Uważa się, że zanim cukrzyca zostanie rozpoznana upływa wiele lat. Ważną rolę odgrywają w jej rozwoju czynniki genetyczne, jednak podstawową przyczyną są czynniki środowiskowe, w tym głównie otyłość i niezdrowy tryb życia.

Czym jest stan przed cukrzycowy?

Warto wiedzieć o tym, że zanim rozwinie się cukrzyca mamy do czynienia z tzw. stanem przed cukrzycowym. Określenie to wprowadziło kilka lat temu Amerykańskie Stowarzyszenie Cukrzycy. Stan ten wiąże się z podwyższonym poziomem cukru we krwi, jednak nie odpowiada on jeszcze poziomowi, jaki występuję u chorych na cukrzycę.

Jednak najważniejszą kwestią dotyczącą stanu przed cukrzycowego jest to, że stanowi on rodzaj ostrzeżenia, komunikatu, w którym należy zmienić swoje nawyki żywieniowe i styl życia. Obecnie, Światowa Organizacja Zdrowia uznała otyłość i cukrzycę typu II za epidemię XXI wieku. Szacuje się, że liczba ta będzie się zwiększała i w roku 2025 wyniesie około 21%. Ponadto u około 70% osób ze stanem przed cukrzycowym, jeżeli nie dojdzie do istotnych zmian w ich życiu, w ciągu kilku lat rozwinie się cukrzyca typu II. Dotyczy to głównie osób z nadmiernie nagromadzoną tkanką tłuszczową w okolicy brzusznej.

Jak zapobiec cukrzycy?

W sytuacji, gdy mamy do czynienia ze stanem przed cukrzycowym należy zrobić wszystko co w naszej mocy, aby zdążyć przed rozwojem cukrzycy. Przede wszystkim jeżeli potencjalny pacjent jest osobą otyłą, powinien zmodyfikować swój sposób życia. Należy zredukować nadmiar masy ciała, pamiętając o tym, że każdy utracony kilogram zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy o 16%.

Podstawą jest zmiana nawyków żywieniowych:

• ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych (tłuste mięsa i wyroby mięsne, tłuste mleko i pełnotłusty nabiał, słodycze i wyroby cukiernicze);
• ograniczenie spożycia węglowodanów prostych, zastąpienie ich węglowodanami złożonymi;
• zwiększenie spożycie błonnika;
• wybieranie produktów węglowodanowych o niskim indeksie glikemicznym (pełnoziarniste pieczywo, kasza gryczana, suche nasiona roślin strączkowych, niskotłuszczowe produkty mleczne, zielone warzywa, surowa marchew, pomidory, cukinia)
•  przygotowywanie posiłków: gotując na wodzie i na parze, piekąc w piekarniku;
• unikanie potraw smażonych;
• ograniczenie soli kuchennej, zastąpienie jej przyprawami ziołowymi.

Zmień swój tryb życia

Wraz ze zmianą nawyków żywieniowych należy zwiększyć aktywność fizyczną, co równocześnie spowoduje przyczyni się do wzrostu wrażliwości tkanek na insulinę. Regularną, podejmowaną aktywnością fizyczną może być marsz, jazda na rowerze, czy też pływanie. Złotą zasadą jest 3x30x130, co oznacza ćwiczenie trzy razy w tygodniu, po minimum 30 minut, w tempie około 130 uderzeń serca na minutę. Zamiast windy można skorzystać ze schodów, wysiadać przystanek wcześniej, a pozostałą odległość przejść pieszo.

Zmiana trybu życia w połączeniu z właściwą edukacją i kontrolowaniem różnych parametrów np. poziomu cukru, ciśnienia tętniczego, lipidogramu, itp. stanowi prawidłową reakcje człowieka na „tykający zegar” jakim jest stan przed cukrzycowy.

Autor: mgr Paulina Filipowicz, Nutri Center