Zespół transfuzji międzypłodowej

Ciąża mnoga niesie za sobą tyle radości, co trudności. Choć w większości przypadków rozwija się i kończy pomyślnie, ryzyko z nią związane jest dużo większe niż w przypadku ciąży pojedynczej. Jednym z takich zagrożeń jest zespół transfuzji międzypłodowej. Czym jest, jak go rozpoznać, a przede wszystkim – jaka jest procedura leczenia w przypadku jego wystąpienia?

Zespół transfuzji międzypłodowej, czyli nierówności prenatalne

Zespół transfuzji międzypłodowej to zjawisko charakterystyczne dla ciąży bliźniaczej, w której płody połączone są jednym łożyskiem. W prawidłowo rozwijającej się ciąży zarówno do jednego, jak i drugiego dziecka, docierają odpowiednie dawki tlenu oraz substancji odżywczych, dzięki którym mogą dojrzewać i nabierać sił do przyjścia na świat.

Zdarza się jednak, że dzieci połączone są naczyniowo (w obrębie układu krwionośnego) i tą drogą właśnie następuje przepływ życiodajnych składników. Nie da się jasno ocenić, w jakich okolicznościach w tym procesie dochodzi do zaburzeń, ale te zdarzają się nawet w 20% przypadków. W takiej sytuacji jedno z dzieci cierpi na niedobór, drugie zaś – na nadmiar substancji odżywczych. Nierównowaga ta w obu przypadkach może mieć poważne konsekwencje. Dziecko, do którego nie dociera „pokarm” słabnie, jego organizm nie rozwija się prawidłowo, co na wczesnym etapie dojrzewania może doprowadzić do poważnego upośledzenia, a nawet śmierci. Płód, który otrzymuje więcej substancji, jest z kolei przeciążony, co w przyszłości skutkuje zwykle schorzeniami na tle sercowym.

Zagrożenie obejmuje także przyszłą mamę – powiększająca się ilość wód płodowych może doprowadzić do przedwczesnych skurczy, w przypadku których donoszenie ciąży staje się sporym wyzwaniem.

Zespół transfuzji międzypłodowej – ciąża wysokiego ryzyka

Przy odpowiednio wczesnej diagnostyce, stałej obserwacji i stanowczych działaniach medycznych ciąża może być nie tylko donoszona, ale i bezpiecznie rozwiązana.

Ciąża mnoga jest kwalifikowana jako ciąża wysokiego ryzyka, co oznacza, że jest pod stałą obserwacją lekarzy, a kontrolne badania u przyszłej mamy wykonywane są częściej niż u jej koleżanek, noszących pod sercem jedno dziecko. To dobra wiadomość ze względów diagnostycznych – dzięki regularnym badaniom takie przypadłości jak zespół transfuzji międzypłodowej mogą być wykryte bardzo wcześnie, bo już między 17. a 25. tygodniem ciąży.

Samodzielne odkrycie ZTM jest trudne, ale nie niemożliwe. Lekarze zauważają bowiem, że w przypadku powstania schorzenia brzuch rośnie o wiele szybciej niż powinien (to z powodu nadmiaru wód płodowych), a macica jest bardzo dobrze wyczuwalna (lokuje się między pępkiem a mostkiem), powodując nierzadko bóle pleców. Zwykle jednak zanim kobieta zauważy te symp-tomy, lekarz odkryje ich przyczynę podczas rutynowego badania USG.

Diagnoza – zespół transfuzji międzypłodowej

Co jednak dzieje się, gdy zespół transfuzji międzypłodowej zostaje już zdiagnozowany?  Wszystko zależy od jego nasilenia, stanu i dojrzałości płodów. Najczęstszą, mniej inwazyjną niż operacja, metodą leczenia jest punkcja, podczas której likwidowany jest nadmiar wód płodowych.

Zabieg ten bywa ponawiany aż do momentu, gdy ciąża osiągnie wiek umożliwiający bezpieczne rozwiązanie. Druga metoda jest bardziej skomplikowana i podejmowana tylko przez wyspecjalizowanych lekarzy, którzy mają dostęp do profesjonalnego sprzętu. Polega ona na chirurgicznym, laserowym rozdzieleniu naczyń dzieci i usunięciu nadwyżki wód płodowych. Wybór metody zależy od wielu czynników, które są indywidualne dla każdej ciąży.

Zespół transfuzji międzypłodowej nie oznacza więc kresu marzeń o szczęśliwym rozwiązaniu. Istotny jest jednak stały kontakt z lekarzami oraz regularne i częste badania, pozwalające monitorować sytuację.

Dowiedz się więcej:

• Ciąża mnoga – czy sobie poradzimy?
• Co to jest wnętrostwo? Kiedy operować?
• Jak przebiega poród bliźniąt?
• Gdy płód znika…