Jajniki w ciąży odgrywają kluczową rolę w procesie rozwoju płodu i utrzymania ciąży. Kiedy zatem powiększają się jajniki w ciąży? Sprawdźmy to!
Jajniki w ciąży odgrywają kluczową rolę w procesie rozwoju płodu i utrzymania ciąży. Zmiany, jakie zachodzą w jajnikach, są istotne dla zapewnienia odpowiedniego środowiska dla rozwijającego się dziecka. Powiększony jajnik objawem ciąży? Kiedy powiększają się jajniki w ciąży? Jakie zmiany zachodzą w jajnikach? Artykuł powstał we współpracy z ekspertem: lek. med. Witoldem Kłosińskim.
Powiększony jajnik objawem ciąży? Dlaczego jajniki w ciąży się powiększają?
Zmiany w jajnikach w ciąży są związane z powiększaniem się jajnika w okresie pierwszych trzech miesięcy ciąży. Po drugie – wynikają ze zmian wydzielania wewnętrznego, a więc innych niż przed ciążą proporcji w środowisku hormonalnym.
Powiększony jajnik objawem ciąży – pierwsze 3 miesiące
Płód wydziela hormon zwany gonadotropiną kosmówkową, opisywaną skrótem hCG. To właśnie pod jego wpływem dochodzi do stymulacji jajników i ich widocznego powiększenia. Głównie swoją wielkość zwiększają komórki tworzące zrąb jajnika (jego rdzeń). Zmianom tym towarzyszą przemiany błony śluzowej macicy, przygotowującej się na implantacje płodu.
Powiększony jajnik objawem ciąży – wydzielanie wewnętrzne
W miejscu, z którego została uwolniona, w danym cyklu miesięcznym, komórka jajowa, dochodzi po zapłodnieniu do wytworzenia ciałka żółtego. Od ciałka żółtego zależy utrzymanie ciąży do około 8-9 tygodnia jej trwania. Ciałko żółte w tym okresie powiększa się, dlatego jeden z jajników (odpowiedzialny za jajeczkowanie w cyklu, w którym doszło do zapłodnienia) może być większy od drugiego, który także jest powiększony.
Jajniki w ciąży – jakie zmiany zachodzą w jajnikach w ciąży?
Od około czwartego miesiąca ciąży dochodzi do stopniowego zanikania ciałka żółtego, a w konsekwencji – do zmniejszania jajnika. Czym to jest spowodowane? Otóż w trakcie ciąży dochodzi do stopniowego przejmowania funkcji ciałka żółtego przez łożysko.
Mniej więcej w 9 tygodniu ciąży utrzymanie jej nie zależy już od ciałka żółtego. Po owulacji ciałko żółte przekształca się w tzw. korpus luteum ciążowe, które jest istotne dla produkcji progesteronu w pierwszych tygodniach ciąży, zanim łożysko przejmie tę funkcję. Łożysko zaczyna wytwarzać wystarczające ilości hormonów do utrzymania ciąży. Jajniki nadal produkują hormony, zwłaszcza estrogen i progesteron, które są niezbędne do utrzymania ciąży i rozwoju płodu. Te hormony pomagają regulować wiele procesów w organizmie matki i wspierają rozwój dziecka.
A skoro powiększony jajnik objawem ciąży jest, to czy jego rozmiar utrzymuje się do rozwiązania? Okazuje się, że rozmiary obu jajników powoli powracają do prawidłowej wielkości w trzecim trymestrze ciąży.
Powiększony jajnik objawem ciąży – czy można to zauważyć?
Czy powiększone jajniki mogą być objawem wczesnej ciąży? Na wczesnym etapie ciąży jedynie na podstawie oznaczenia stężenia hCG w surowicy można potwierdzić lub wykluczyć ciążę. W zasadzie nie zdarza się, aby powiększony jajnik w ciąży udało się wyczuć badając brzuch. Nie zdarza się również, żebyśmy mogli samodzielnie określić, czy jeden jajnik jest większy od drugiego. Jednak ginekolog z pewnością rozpozna, kiedy powiększone jajniki są objawem ciąży, a kiedy są niepokojącym sygnałem wymagającym dalszej diagnostyki i weryfikacji. Powiększanie się jajników jest na ogół niebolesne. Niektóre mamy mogą odczuwać lekki ucisk lub pociąganie w jamie brzusznej. Jest to jednak rzadkie.
Powiększony jajnik objawem ciąży i nie tylko – co oznacza powiększony jajnik?
Na co wskazuje powiększony jajnik jeśli wykluczamy ciążę? Czy taki objaw powinien wzbudzić niepokój? Jakie mogą być przyczyny powiększenia jajnika? Jest wiele powodów powiększenia jajnika. Wynik badania USG należy rozpatrywać indywidualnie – zależy od wieku pacjentki, objawów, cyklu menstruacyjnego i dodatkowych schorzeń.
Należy pamiętać, że tuż przed wystąpieniem owulacji powiększony jajnik to naturalna odpowiedź organizmu, który przygotowuje się do uwolnienia komórki jajowej. Dodatkowo zmienia się wydzielina z pochwy, podwyższeniu ulega ciepłota ciała. W takim przypadku, po zakończeniu owulacji, jajnik powróci do swoich prawidłowych rozmiarów.
Powszechne jest jednak występowanie torbieli jajników, które mogą przyczynić się do zmian w jajnikach. W jajniku mogą umiejscawiać się również przerzuty nowotworowe. Przyczyną dla której pojawia się powiększony jajnik jest również zespół policystycznych jajników (PCOS). Bolesny, powiększony jajnik bywa także objawem ostrego lub przewlekłego stanu zapalnego przydatków. W przypadku niepokojących objawów jak ból, krwawienie, nieprawidłowa wydzielina z pochwy, ból podczas stosunku, nieprawidłowe cykle miesięczne należy koniecznie zgłosić się na badania kontrolne do lekarza ginekologa.
Powiększony jajnik objawem ciąży a organizm
Zmiany zachodzące w jajnikach w ciąży są naturalną odpowiedzią organizmu na rozwijającą się ciążę i odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu ciąży oraz zdrowego rozwoju płodu. Jednakże, w przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów związanych z jajnikami w ciąży, zawsze należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem.
Autor artykułu: lek. med. Witold Kłosiński