Dla każdego dziecka jest to bardzo ważne święto. Choć dla współczesnych maluchów kojarzy się tylko z prezentami i dobrą zabawą – ten dzień, ma dużo głębsze znaczenie.
W Polsce świętujemy je 1 czerwca, podobnie w krajach byłego bloku socjalistycznego. Jednak na świecie przypada ono na 20 listopada. Jakie są źródła tego święta i jak jest ono obchodzone w innych krajach?
Historia Dnia Dziecka
Początki ochrony praw dziecka sięgają 1924 roku.
Zaczęło się w roku 1924, kiedy w Genewie Zgromadzenie Ogólne Ligi Narodów przyjęło Deklarację Genewską. Przedstawiciele ponad pięćdziesięciu krajów zgrupowanych w Lidze Narodów, na wniosek Międzynarodowego Związku Pomocy Dzieciom uchwalili prawo mające na celu ochronę najmłodszych. W roku 1948 dokument został uzupełniony i rozszerzony. Głosił on, że „mężczyźni i kobiety wszystkich narodowości uznają, że ludzkość powinna dać dziecku wszystko, co posiada najlepszego i stwierdzają, że ciążą na nich, bez względu na rasę, narodowość i wyznanie”. Deklaracja określała powinności dorosłych wobec dzieci, m.in. możność normalnego rozwoju fizycznego i duchowego czy, że powinny być nakarmione, pielęgnowane, wzięte w opiekę i wspomagane.
Narody nie poprzestały tylko na tym dokumencie, w kolejnych latach dążono do poszerzenia ochrony. Oficjalnie od roku 1952 w krajach słowiańskich zaczęto obchodzić święto dzieci. Jednak już wcześniej w kilku krajach na świecie wprowadzono go do kalendarza. Inicjatorem tego dnia była organizacja International Union for Protection of Childhood. Jej celem było zagwarantowanie bezpieczeństwa dzieciom z całego świata. Rok później, w 1953 roku, do działań na rzecz zapewnienia maluchom godnego życia przyłączyła się Organizacja Narodów Zjednoczonych. To właśnie ONZ w 1959 uchwaliła jeden z najważniejszych dokumentów dotyczących ochrony dzieci. 20 listopada tegoż roku podpisano Deklarację Praw Dziecka zawierającą 10 zasad. Wśród nich były m.in. prawo do nazwiska i obywatelstwa w chwili urodzin, obowiązek szczególnej troski wobec dzieci upośledzonych fizycznie lub umysłowo i pierwszeństwo dziecka do ochrony i pomocy. Także ONZ, w roku 1954, w Rezolucji nr 838(IX) zaleciła wszystkim państwom organizowanie Powszechnego Dnia Dziecka w dniu przez siebie wybranym.
Dokładnie 30 lat po uchwaleniu deklaracji (20 listopada 1989 roku) ONZ przyjęła kolejny dokument chroniący dzieci – Konwencję o Prawach Dziecka. Swoim zasięgiem obejmuje ona prawie wszystkie kraje świata (oprócz m.in. USA). W tworzeniu tego dokumentu czynny udział brała Polska, która zainicjowała jego stworzenie. W konwencji opisano wszystkie prawa, jakie przysługują dzieciom.
Obchody Dnia Dziecka na świecie
Dzień Dziecka w Japonii to dwa święta – Dzień Chłopca i Dzień Dziewczynki
Japonia
W tym kraju dzień dziecka świętuje się dwukrotnie. Wynika to z faktu, iż w Japonii osobno świętowany jest dzień chłopca i dziewczynki. Pierwszy przypada na 5 maja, który traktowany jest od roku 1948 jako oficjalny Dzień Dziecka. Podczas obchodów wywieszane są przed domem różnokolorowe, papierowe lub materiałowe latawce – karpie. Każdy kolor ma swoje znaczenie. Czarny karp symbolizuje tatę, mamę czerwony, a niebieskie karpie oznaczają synów (jeden karp to jedno dziecko). Karpie mają swoje znaczenie w japońskiej tradycji. Symbolizują siłę, odwagę i determinacje, bo potrafią płynąć pod prąd rzek. Karp dąży do przemiany w smoka – symbolu dobroci. Maszty z karpiami stawiane przez rodziców to życzenie im pomyślności i odważnego chodzenia przez życie. 3 marca przypada zaś dzień dziewczynek i lalek. W tym dniu małe kobietki przygotowują bowiem wystawy swoich lalek (i figurek przedstawiających bohaterów kraju). Jest to także dzień modlitwy za zdrowie i szczęście dziewczynek. Rodzice układają wtedy papierowe lalki, przebrane w tradycyjne stroje japońskie.
Francja i Włochy
We Francji nie ma typowego Dnia Dziecka, ale jego odpowiednikiem jest Święto Rodziny. Obchodzone jest ono 6 stycznia, jako nawiązanie do Święta Trzech Króli i złożenia w stajence podarunków Jezusowi. W tym dniu rodzice wręczają swoim pociechom ciastka z wróżbami pieczone przez rodziców oraz królewskie korony (króla bądź królowej).
Paragwaj
Święto przypada na 16 stycznia. Data ta nawiązuje do bitwy o Acosta Nu w roku 1869 (w czasie wojny paragwajskiej), podczas której zginęło wiele dzieci.
Turcja
Dzień Dziecka obchodzony jest dokładnie jako Narodowy Dzień Suwerenności i Dzień Dziecka 23 kwietnia. Święto maluchów jest więc połączone ze Świętem Niepodległości upamiętniając tym samym walkę Turcji o niepodległość w 1920 roku i utworzenie Republiki Tureckiej. Twórca republiki, Mustafa Kemal Atatürk, zadedykował ten dzień dzieciom. Podkreślił, że to one są przyszłością narodu. Tradycją jest, że w tym dniu dzieci przebierają się w stroje narodowe. Tańcząc i śpiewając puszczają kolorowe latawce. Tego dnia także dzieci, podobnie jak w Polsce, zasiadają w parlamencie.
W większości krajów Dzień Dziecka obchodzony jest 20 listopada jako upamiętnienie uchwalenia ONZ-owskich konwencji. Należy też pamiętać, że są jeszcze święta pokrewne – Międzynarodowy Dzień Dzieci-Żołnierzy (12 lutego), Międzynarodowy Dzień Dzieci Ulicy (12 kwietnia), Międzynarodowy Dzień Dziecka Zaginionego (25 maja), Dzień Dzieci Będących Ofiarami Agresji (4 czerwca), Światowy Dzień Sprzeciwu wobec Pracy Dzieci (12 czerwca), Dzień Dziecka Afrykańskiego (16 czerwca), Dzień Pamięci Dzieci Nienarodzonych i Zmarłych (15 października) oraz Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Przemocy Wobec Dzieci (19 listopada).
Nie ważne jednak jak i kiedy – liczy się sam fakt dbania o prawa maluchów i upamiętnianie ich święta.