Świeżo upieczona mama, wracając po porodzie do domu, często czuje się zagubiona i przerażona nowymi obowiązkami.
Jest pełna obaw, czy poradzi sobie w nowej roli i – przede wszystkim – czy prawidłowo zaopiekuje się swoim dzieckiem. Patronaż położnej jest doskonałym rozwiązaniem w tej sytuacji. Jak przebiegają wizyty patronażowe i jak się do nich odpowiednio przygotować?
Czego się spodziewać?
Głównym celem wizyty patronażowej jest udzielenie pomocy i wsparcia rodzinie, znajdującej się w nowej sytuacji. Spotkanie rozpoczyna się zwykle badaniem stanu dziecka i matki. Po pierwsze więc położna dogląda niemowlę – określa stopień gojenia się pępka i przemywa ranę, sprawdza ciemiączko, ale też ocenia początek rozwoju psychomotorycznego, sprawdzając odruchy neurologiczne niemowlęcia. Może poprosić, byś przystawiła dziecko do piersi, aby sprawdzić jak radzisz sobie z opieką poporodową – czy w prawidłowy sposób karmisz dziecko i nauczyć, jak je trzymać, by okres laktacji był jak najmniej bolesny. Wszystko to odnotuje w książeczce zdrowia dziecka (karcie oceny rozwoju dziecka). Po drugie, sprawdzi twój stan biologiczny: jak goi się krocze (jeśli było nacinane) lub rana po cesarskim cięciu, na jakim etapie jest proces obkurczania macicy i krwawienia połogowego, a także jak przebiegają ewentualne zmiany hormonalne. Na jednej z takich wizyt ściągane są także szwy po nacinaniu krocza bądź brzucha (cesarka). Położna ocenia też sytuację społeczną – relacje panujące w domu oraz umiejętności pedagogiczne rodziców; swoje uwagi opisuje w karcie środowiskowo-rodzinnej.
Co przygotować?
Nie musisz być specjalnie przygotowana do wizyty położnej. Jednak pamiętaj, że wizyta ma na celu nie tylko sprawdzenie stanu twojego i dziecka, ale także udzielenie ci pomocy w sytuacjach, z którymi sobie nie radzisz. Jeśli więc masz jakieś wątpliwości czy pytania, zapisz je na karteczce, by nie zapomnieć przedstawić ich położnej.
O co pytać?
Gdy zauważasz coś niepokojącego u dziecka (np. w sprawach fizjologicznych), masz problem z przewijaniem, karmieniem, kąpaniem czy ubieraniem niemowlaka, poproś położną o wskazówki i pokazanie, jak to robić. Warto też zapytać o najbliższe badania i szczepienia, a także o wskazówki, jak radzić sobie z kolkami, pierwszymi ząbkami czy jak i kiedy rozszerzyć dietę dziecka. Doświadczona położna udzieli ci fachowej pomocy także w sprawach dotyczących twojego powrotu do kondycji sprzed ciąży – udzieli informacji na temat diety, ćwiczeń, które pomogą ci wrócić do dawnej sylwetki, ale także antykoncepcji czy planowania kolejnych dzieci.
O czym pamiętać?
Możesz też wybrać prywatną położną, której częstotliwość i przebieg wizyt zależeć będzie od umowy między wami. Wizyta patronażowa jest dobrowolna. Położna przychodzi doglądać ciebie i dziecka na twoje życzenie.
- Chęć przyjęcia wizyt położnej należy zgłosić do (niekoniecznie najbliższej) przychodni jeszcze w okresie ciąży. Możesz skorzystać z pomocy położnej, pracującej z twoim lekarzem rodzinnym, ale masz prawo poprosić też o konkretną pielęgniarkę, np. osobę polecaną ci przez znajome.
- Zgodnie z prawem położna wizytuje rodzinę cztery razy, ale w praktyce spotkań jest często więcej – nawet sześć lub siedem (wszystko zależy od indywidualnych potrzeb matki i dziecka).
- Każda wizyta, nawet dodatkowa, jest bezpłatna (refundowana przez NFZ).
- Położna opiekuje się dzieckiem do drugiego miesiąca życia, później (do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia) opiekę sprawuje pielęgniarka środowiskowa (rodzinna).
- Możesz w każdej sytuacji – po wcześniejszym ustaleniu dogodnych form – skontaktować się z położną, skonsultować problem czy poprosić o pomoc.
- Warto już w okresie ciąży konsultować się z zaufaną położną. Dzięki temu wasz kontakt będzie bardziej bezpośredni.
W przypadku wykrycia zaniedbań położna ma obowiązek skonsultować się z lekarzem pediatrą lub odpowiednią instytucją (np. Ośrodkiem Pomocy Społecznej).