Czy „chrzanić”? Tak, ale niedużo i przez cały rok! Artykuł ekspertów z NutriCenter.
O chrzanie przypominamy sobie najczęściej na Wielkanoc, a szkoda bo jego właściwości są imponujące i należy stosować go z umiarem przez cały rok. O tym naturalnym antybiotyku piszą specjaliści NutriCenter.
Chrzan – naturalny antybiotyk
Chrzan zaliczany jest do warzyw kapustnych, które należą do rodziny krzyżowych i posiadają wiele właściwości zdrowotnych. Chrzan można określić naturalnym antybiotykiem, gdyż doskonale radzi sobie z bakteriami, łagodzi kaszel i stany zapalne zatok, przeczyszcza nos oraz wzmacnia układ odpornościowy dzięki zawartości, nadającemu mu specyficzny zapach, związku siarki o nazwie silgin.
Chrzan charakteryzuje wysoka zawartość flawanoidów, glukozynolanów i produktów ich przemian metabolicznych – izotiocyjanian, które mają duże znaczenie w profilaktyce chorób nowotworowych. W 100 g surowego chrzanu znajduje się od 12 do 160 mg glukozynolanów. Szczególnie izotiocyjaniany pomagają organizmowi w szybki sposób usunąć z organizmu substancje rakotwórcze.
Badania wykazały, że spożywanie dużej ilości warzyw z rodziny krzyżowych zmniejsza ryzyko zachorowań na nowotwory płuc, żołądka, okrężnicy, odbytu a także prostaty. Dodatkowo izotiocyjaniany posiadają właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz hamują wzrost bakterii z rodzaju Streptococcus, powodujących próchnicę zębów.
Chrzan – źródło witaminy C
Warto również wspomnieć o tym, że chrzan charakteryzuje się wysoką zawartością witaminy C (w warzywach kapustnych jej poziom wynosi 48-94mg w 100g). Kwas askorbinowy dodatkowo wspomaga funkcję przeciwnowotworową chrzanu gdyż posiada zdolność do inaktywowania wolnych rodników tlenowych. Ponadto witamina C stymuluje wytwarzanie kolagenu, bierze udział w syntezie hormonów, zwiększa przyswajalność żelaza, wzmacnia odporność organizmu oraz ma działanie profilaktyczne w chorobie niedokrwiennej serca. Chrzan ma ogromne znaczenie w profilaktyce starzenia się organizmu.
Jak przyrządzić chrzan?
Najlepiej zetrzeć korzeń chrzanu na tarce i wykorzystać go do przygotowania sosów lub jako dodatek do dań z mięsa lub jaj. Osoba wykonująca w domu to trudne zadanie będzie mieć oczyszczone nie tylko nos i oskrzela, ale również kanaliki łzowe.
autor: Justyna Siwek, NutriCenter, Koło Naukowe Przy Zakładzie Żywienia Człowieka IZP UJCM
Piśmiennictwo:
- Gawęcki J.; Żywienie człowieka tom 1. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2010. s. 271-275
- Jarosz M.; Normy żywienia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. s. 193-194
- Kwiatkowska E.; Izotiocyjany wasabi. Postępy Fitoterapii. 1,2007. 7-11
- Majewski G.; Lubecka-Pietruszewska K., Kaufman-Szymczyk A., Fabianowska-Majewska K.; Przeciwnowotworowe właściwości wybranych roślinnych polifenoli z grupy flawonoidów i stilbenów. Zdr Publ 2012;122(4); s. 434-439