Urodzenie martwego dziecka lub śmierć noworodka to dramatyczne, traumatyczne momenty i najgorszy koszmar każdego rodzica.
Odkładając na bok kwestie emocjonalne, warto wiedzieć jednak, jakie są w takiej sytuacji prawa rodzica. Ta wiedza może się przydać w tym trudnym okresie.
Prawa po urodzeniu martwego dziecka
Po urodzeniu martwego dziecka ciężko nawet realistycznie myśleć i funkcjonować, a co dopiero interesować się procedurami. Jednak istnieje kilka ważnych spraw, o których dobrze jest wiedzieć i świadczeń, o jakich trzeba pamiętać.
1. Martwe urodzenie a poronienie
Martwe urodzenie klasyfikuje się jako takie, gdy utrata dziecka nastąpiła po 22. tygodniu ciąży. Do tego czasu jest to poronienie.
2. Urlop macierzyński
Po urodzeniu martwego dziecka kobiecie przysługuje urlop macierzyński w wymiarze maksymalnie 8 tygodni pod warunkiem, że otrzyma ona od szpitala dokument, tzw. kartę martwego urodzenia. Zawiera ona m.in. informacje o płci dziecka, jego wielkości, czasie zgonu, rodzicach. Z tym dokumentem należy udać się do Urzędu Stanu Cywilnego. Na jego podstawie wydawany jest akt urodzenia informujący o martwym urodzeniu. Z nim można u pracodawcy złożyć wniosek o urlop macierzyński. Podczas urlopu przysługuje zasiłek macierzyński.
3. Urlop okolicznościowy
Zarówno mama jak i ojciec mają prawo, po martwym urodzeniu, do urlopu okolicznościowego w wymiarze 4 dni. Składają się na to dwa dni przysługujące z racji urodzenia dziecka (nie ma znaczenia, że jest to martwe urodzenie) oraz kolejne dwa dni związane z jego śmiercią.
4. Pochówek oraz zasiłek pogrzebowy
Wspomniana wyżej karta martwego urodzenia jest ważna także w kontekście pochówku dziecka. Wykonuje się go na jej podstawie. Innym wyjściem jest także karta zgonu. Z tytułu pochówku po urodzeniu martwego dziecka rodzicom przysługuje prawo do zasiłku pogrzebowego ZUS. Jest to kwota 4 tys. zł.
Jak można uzyskać taką pomoc? Należy udać się do ZUS właściwego dla miejsca zamieszkania i złożyć takie dokumenty, jak: skrócony odpis aktu urodzenia, zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniu rentowemu, dokumenty zaświadczające stopień powinowactwa oraz oryginały rachunków dotyczących kosztów pogrzebu.
Śmierć noworodka
Przepisy precyzują sytuację, w której dziecko umiera do 8. tygodni po porodzie. Jakie prawa mają wtedy rodzice?
- w kwestii urlopu macierzyńskiego zasady pozostają te same, jak w przypadku martwego urodzenia, a więc kobieta ma do dyspozycji 8. tygodni;
- podobnie też rodzicom przysługuje urlop okolicznościowy w wymiarze 4 dni (dwa z tytułu urodzenia i dwa w związku z pogrzebem);
- po śmierci noworodka rodzice mają również prawo do zasiłku pogrzebowego w wymiarze 4 tys. zł;
- partner (lub też inna osoba z grona najbliższych) może ubiegać się z kolei o zwolnienie lekarskie z tytułu opieki nad kobietą. Wymiar takiego zwolnienia może wynosić nawet 14 dni.
Jak dojść przyczyny straty?
Po martwym urodzeniu, którego przyczyna nie jest ewidentna, lekarz może skierować parę na dodatkowe badania mające na celu ustalenie przyczyny. Mogą to być m.in. badania dotyczące cytomegalii, toksoplazmozy, wymaz z pochwy. Bardzo istotne w kontekście ustalenia przyczyny są badania łożyska, ponieważ to zaburzenia jego funkcjonowania są często przyczyną martwych urodzeń, a także wyniki sekcji dziecka. Lekarz może także zlecić badania genetyczne.