Malutkie dziecko wymaga bardzo dużej uwagi oraz specjalnej troski ze strony swoich rodziców.
Pierwszym krokiem w tym kierunku będzie zakup niezbędnych rzeczy, które w codziennej trosce o dziecko będą często wykorzystywane. Chodzi przede wszystkim o przybory do pielęgnacji. To, co będzie wam potrzebne, to głównie: gaziki, waciki, chusteczki, ręczniki, alkohol izopropylowy, specjalne kosmetyki dla malca (mydło, oliwka, krem, puder, szampon), miękka szczoteczka do włosów, nożyczki do obcinania paznokci, gumowa gruszka. Trzeba zwrócić szczególna uwagę, by wszystkie kupowane dla dziecka rzeczy posiadały odpowiednie atesty.
Przewijanie dziecka – pupa pod specjalnym nadzorem
Zanim wasz malec zacznie korzystać z nocnika, przewiniecie go około 4000–6000 razy. Przez ten czas nabędziecie odpowiedniej wprawy, a czynność ta przestanie wam sprawiać jakiekolwiek trudności. W dzisiejszych czasach przewijanie jest znacznie wygodniejsze niż kilkanaście lat temu. Zaczęto produkować różnorodne pieluchy jednorazowe i pieluchomajtki, które pozwalają zrezygnować z dawnej tetry i nie martwić się dodatkowym praniem. Jednorazowe pieluchy są we wszystkich rozmiarach, a po przewinięciu lądują prosto w koszu na śmieci. Poza tym nie przeciekają i są przyjemne dla skóry.
Przewijając maleństwo należy pamiętać o kilku ważnych sprawach, ponieważ niewłaściwa pielęgnacja dziecka może doprowadzić do pieluszkowego zapalenia skóry – najczęstszego dermatologicznego schorzenia okresu niemowlęctwa. Nie leczone, może prowadzić do groźnych powikłań wywołujących bolesne zmiany. Malutkie dzieci mają bardzo wrażliwą, skłonna do podrażnień skórę. Wymaga ona nieustannej pielęgnacji i zachowania higieny.
Przede wszystkim należy pamiętać o częstym zmienianiu pieluch, w pierwszych tygodniach życia oznacza to przewijanie około 8–12 razy na dobę. Po każdorazowym zdjęciu pieluszki należy pupę dziecka dokładnie umyć (letnią woda lub gotową nawilżoną chusteczką) i dokładnie osuszyć, wycierając ją zawsze od przodu do tyłu (jest to ważne szczególnie u dziewczynek, by bakterie z kału nie dostały się do pochwy i cewki moczowej). Następnie należy użyć ochronnego kremu bądź oliwki przeznaczonej dla dzieci i niemowląt.
Ważne przy przewijaniu, żeby pieluszka gładko przylegała do skóry. Zagięcia mogą drażnić i wywoływać bolesne odgniecenia. Pielucha nie może być jednak zbyt ciasna. Na brzuszku malca powinna pozostać przerwa szerokości palca dorosłej osoby. Najlepiej jest przewijać dziecko przy każdym posiłku. Czy przed, czy po – to zależy od sytuacji i naszych upodobań.
Kąpiel – radość i przyjemność
Kąpiel powinna być dla dziecka radością i nie wywoływać żadnych przykrych odczuć. Jeśli wasz malec boi się wody, skróćcie czas przebywania w niej. Pamiętajcie również, żeby chronić jego oczy podczas mycia główki, gdyż ta czynność zwykle kojarzy się dzieciom jednoznacznie źle.
Pielęgnacja ciała niemowlęcia ogranicza się prawie wyłącznie do użycia ciepłej wody. Można także dodać odrobinę płynu natłuszczającego lub mydła dla małych dzieci. Woda w wanience powinna mieć temperaturę ok. 37˚C, trzeba ją sprawdzić specjalnym termometrem kąpielowym. Cała przyjemność powinna się zamykać w czasie 10 minut.
Codzienna kąpiel nie jest konieczna, gdyż za dużo wody lub mydła mogłoby uszkodzić naturalną warstwę ochronną skóry malca (nie jest ona jeszcze w pełni rozwinięta). Najlepiej dwa razy w tygodniu pozwolić dziecku na pluskanie się w wodzie. To będzie dla niego ogromna frajdą. Podczas kąpieli należy dokładnie trzymać niemowlę, jego bezpieczeństwo jest najważniejsze.
Po tak przyjemnej czynności trzeba miękkim ręcznikiem wysuszyć skórę – szczególnie we wszystkich zgięciach – oraz szybciutko ubrać malca. Teraz na pewno dużo łatwiej i przyjemniej będzie mu zasnąć!
Pielęgnacja skóry i włosów
Poza łagodnym myciem czysta wodą zdrowa skóra dziecka nie wymaga wyjątkowej pielęgnacji. Jedynie w czasie mrozu trzeba zabezpieczyć twarz malca ochronnym kremem lub substancją zawierająca tłuszcz (np. wazeliną). Do delikatnej skóry odpowiednia jest również oliwka, ale tylko w niewielkich ilościach.
W pierwszych 8 tygodniach życia radzi się zrezygnować z mycia główki dziecka, gdyż jest ona teraz niezmiernie wrażliwa na zimno. Warto z tą czynnością troszkę poczekać. Później wystarczy czysta woda (łagodny szampon dla niemowląt stosuje się dopiero pod koniec pierwszego roku życia), a gdy pojawi się więcej włosków – delikatne czesanie specjalną szczotka z miękkiego włosia.
Pielęgnacja pępka
Od 10 do 14 dni trwa odpadanie pozostałości sznura pępowiny i całkowite gojenie się pępka. W tym czasie należy szczególnie chronić tę część ciała przed zakażeniem, utrzymując ją w suchości i często wietrząc. 1–2 razy dziennie pierścień wokół pępowiny trzeba przemywać spirytusem 70%. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko zakażenia oraz przyspiesza wysuszanie kikuta.
Dobrze, gdy przy zmianie pieluszki maluch może poleżeć sobie przez kilka minut z odkrytym pępkiem. Powietrze sprzyja gojeniu. Następnie najlepiej nałożyć ochronny jałowy gazik, by nie dostały się w to miejsce żadne zanieczyszczenia. Jeśli okolice pępka są zaczerwienione, lekko puchną, pojawia się ropny bądź surowiczy wyciek, który brzydko pachnie – udaj się z maluszkiem do lekarza, ponieważ mogło dojść do infekcji. W takich przypadkach konieczne bywa podanie antybiotyku.
Pielęgnacja paznokci
Dużo dzieci rodzi się już z długimi paznokciami. Trzeba je obciąć, by zapobiec nieumyślnemu podrapaniu i skaleczeniu. Do tego celu należy stosować obcinacz lub nożyczki przeznaczone wyłącznie dla niemowląt – które wcześniej zostaną zdezynfekowane. Obcinanie paznokci na pewno nie będzie należało do ulubionych czynności twojego malucha, dlatego warto robić to podczas jego snu. Obcinać trzeba na prosto, nie na półokrągło, by nie uszkodzić wału paznokciowego i nie spowodować infekcji.
Pielęgnacja uszu
Uszy dziecka trzeba czyścic codziennie. Zwilżonym patyczkiem higienicznym z wacikiem należy delikatnie przetrzeć małżowinę uszną. W żadnym razie nie można wkładać patyczka do ucha dziecka, ponieważ grozi to uszkodzeniem przewodu słuchowego, a także wepchnięciem zalegającej wydzieliny w głąb uszka. Jeżeli natomiast malec ma dużo woskowiny, którą trudno usunąć, można wlać do jego uszu 2–3 krople preparatu A-cerumen (dostępny w aptece), który rozpuści zalegająca wydzielinę.
Pielęgnacja oczu
Oczy dziecka są bardzo wrażliwe, dlatego należy chronić je przed światłem, zwłaszcza ostrym słońcem. Dodatkowo – przemywać je gazikiem nasączonym woda lub solą fizjologiczną (w aptece dostępne są jednorazowe saszetki z jałową solą fizjologiczną), zawsze od skroni w kierunku nosa. Do mycia drugiego oczka trzeba użyć nowego gazika. Jeśli zauważysz, że malec ma bardzo czerwone oczy, pociera je rączką – lub gdy przy brzegach pojawiła się ropna wydzielina, natychmiast udaj się do lekarza. Stosowanie na własna rękę kropli bądź innych środków jest dla dziecka niebezpieczne.
Pielęgnacja nosa
Do noska dziecka nie należy wkładać żadnych przedmiotów. Jeśli ma ono katar, wydzielinę trzeba odessać specjalną gruszką, zakupiona w aptece. Można również do każdej dziurki wlać po jednej kropelce soli fizjologicznej i położyć malca na brzuszku, wówczas nosek sam się oczyści.
Higiena jamy ustnej
Około 6–7 miesiąca życia u dziecka zaczynają wyżynać się ząbki. Przy tym procesie na ogół swędzą i obrzmiewają dziąsła, a dziecko obficie się ślini, jest niespokojne i płaczliwe. Należy wtedy masować dziąsła malca palcem lub zastosować dostępne w aptece żele. W tym czasie dzieci chętnie używają gryzaczków, wkładają przedmioty do buzi, dlatego trzeba zwrócić szczególną uwagę, by były one czyste i bezpieczne. Od 7. miesiąca życia można już podawać dzieciom preparaty zawierające fluor, które zapobiegają próchnicy. Dla niemowląt występują one w formie kropli. O prawidłowy stan jamy ustnej dziecka należy dbać od pierwszych miesięcy jego życia (na początku można pocierać dziąsła dziecka zwilżonym wacikiem).
Wbrew powstałym po przeczytaniu powyższego artykułu odczuciom, pielęgnacja dziecka wcale nie pochłania całego dnia. Dobre zorganizowanie w tej kwestii pozostawi wam czas dla siebie, a waszemu maleństwu zapewni prawidłowy, zdrowy rozwój.
Dbanie o higienę malucha jest bardzo ważne – przede wszystkim dlatego, że zapobiega wielu chorobom i niepotrzebnym infekcjom. Należy jednak wiedzieć, w jaki sposób postępować odpowiedzialnie, jakie kroki podejmować, by czegoś nie przeoczyć i tym samym nie narazić dziecka na niebezpieczeństwo.
O pielęgnacji można poczytać w odpowiednich książkach, w Internecie, a także – można zasięgnąć rady u położnej lub lekarza. Wiedza z tego zakresu na pewno się przyda, być może okaże się pomocna, gdy po raz kolejny zdecydujecie się na dziecko!