Zaśniad groniasty – zmora przyszłej matki

Czym jest zaśniad groniasty i dlaczego jest tak niebezpieczny dla matki? Czy da się go leczyć?

kobieta w ciąży płacząca przez zaśniad groniasty


Podziel się na


Spis treści
1. 
Piąty miesiąc jest kluczowy
2. 
Leczenie
3. 
Rak kosmówki
4. 
Zaśniad groniasty całkowity
5. 
Zaśniad groniasty częściowy
6. 
Zaśniad inwazyjny
7. 
Zaśniad i przyszłe ciąże

Zaśniad groniasty (Mola hydatidosa) – to niezłośliwa postać ciążowej choroby trofoblastycznej, która charakteryzuje się nieprawidłowym i nadmiernym rozrostem kosmków łożyskowych.  Powstaje w pierwszych miesiącach ciąży w wyniku nieprawidłowego zapłodnienia komórki jajowej. Wyróżniamy dwie jej formy – zaśniad groniasty całkowity i częściowy.

Piąty miesiąc jest kluczowy

Częstotliwość występowania zaśniadu to około 1 na 1000 ciąż w Europie, choć na przykład w zachodniej Afryce proporcje te są zdecydowanie bardziej niekorzystne: 1 na 100 ciąż. Ujawnia się on do piątego miesiąca ciąży, kiedy to dochodzi do krwotoku i wydalania groniastych mas. Rozpoznanie opiera się na wywiadzie, badaniu ginekologicznym i badaniach dodatkowych. W badaniu ginekologicznym stwierdza się powiększenie macicy – większe niż by na to wskazywał czas trwania ciąży. Nie stwierdza się niestety oznak życia płodu, takich jak chociażby ruchy dziecka czy bicie jego serca.

W badaniu USG w jamie macicy widoczne są torbielowate masy, a bardzo charakterystyczny jest wysoki poziom beta hCG (powyżej 500 tys.). Często też pierwszym objawem jest krwawienie z dróg rodnych. Dlatego właśnie ich obserwacja, jak i badania beta hCG oraz USG stanowią podstawowe narzędzia pomocne w diagnozie zaśniadu.

Leczenie

Zaśniad usuwa się chirurgicznie przez dokładne opróżnienie, łyżeczkowanie, jamy i kanału szyjki macicy, co daje sporą szansę (około 80%) na wyleczenie w przypadku zaśniadu całkowitego i niemal pewność (95%) w przypadku częściowego. Kobietom, które nie planują więcej ciąż do rozważenia pozostaje także zabieg histerektomii (chirurgicznego usunięcia macicy).

kobieta w ciąży płacząca przez zaśniad groniasty

Rak kosmówki

Należy być świadomym, że niestety od 2,5% do 4% zaśniadów ulega transformacji złośliwej do postaci kosmówczaka. Nowotwór kosmówki to złośliwa postać choroby trofoblastycznej, mająca tendencje do tworzenia przerzutów (do płuc, wątroby, nerek). Najczęściej rozwija się on na bazie pozostałości po zaśniadzie groniastym, rzadziej po poronieniu czy prawidłowo przebiegającej ciąży.

Objawy kliniczne to utrzymujące się krwawienie z dróg rodnych, powiększona macica, a także – w wypadku przerzutów – objawy z zajętych narządów. Kurację tej niebezpiecznej choroby obejmuje chemioterapia lub leczenie chirurgiczne. Dlatego też wskazane są ścisła kontrola po leczeniu i oznaczanie poziomu beta-hCG, co pomaga zapobiec zlekceważeniu rosnącego nowotworu.

Zaśniad groniasty całkowity

Powstaje on w wyniku zapłodnienia komórki jajowej przez jeden lub dwa plemniki, a cały materiał genetyczny pochodzi od ojca (matczyny zostaje usunięty). Dochodzi wówczas do nieprawidłowego rozwoju łożyska – nigdy nie stwierdza się płodu. U pacjentki występują objawy poronienia zagrażającego lub niezupełnego – pierwszym jest zwykle krwawienie z dróg rodnych około piątego miesiąca ciąży.

Także macica jest większa niż przewiduje wiek ciąży. Występują nasilone wymioty, a zaśniad przyczynia się do wczesnej gestozy (zatrucia ciążowego, które wiąże się z nudnościami i w późniejszym okresie ze stanem przedrzucawkowym). Charakterystycznymi podczas badań są obraz burzy śnieżnej w badaniu USG oraz bardzo wysoki poziom hCG.

Zaśniad groniasty częściowy

Zaśniad częściowy powstaje w wyniku zapłodnienia komórki jajowej przez dwa plemniki, materiał genetyczny pochodzi zarówno od ojca, jak i matki, przy czym powszechne są wady rozwojowe. Macica zawiera fragmenty rozrostu trofoblastycznego, wśród których może być obecny żywy płód. W odróżnieniu od zaśniadu całkowitego, ta forma daje szansę na donoszenie ciąży i urodzenie dziecka.

Ta forma zaśniadu objawia się jak poronienie niedokonane. W USG widać część prawidłowego łożyska oraz pola przypominające „burzę śnieżną”, charakterystyczne dla zaśniadu groniastego całkowitego. Zaśniad częściowy na szczęście rzadko przechodzi w przetrwałą chorobę trofoblastyczną.

kobieta w ciąży płacząca przez zaśniad groniasty

Zaśniad inwazyjny

Powstaje na bazie zaśniadu groniastego (najczęściej całkowitego) lub jest od początku procesem inwazyjnym. Inwazyjna postać zaśniadu groniastego cechuje się zwykle miejscowym naciekaniem mięśnia macicy z uszkodzeniem naczyń. Występują ogniska krwotoczne. Rozpoznawany jest w przypadku stwierdzenia inwazji trofoblastu w mięsień macicy. Może przebiegać w sposób bardzo dynamiczny z krwotokami z dróg rodnych lub do jamy otrzewnej. Jest leczony operacyjne i farmakologiczne.

Zaśniad i przyszłe ciąże

Pamiętaj, prowadząc odpowiednie leczenie przy zaśniadzie częściowym masz wielką szansę zarówno na wyleczenie z zaśniadu, jak i urodzenie dziecka. Z drugiej strony nigdy go nie lekceważ, gdyż nieleczony może zagrażać Twojemu życiu, transformując się w postać nowotworu złośliwego – kosmówczaka. Po zaśniadzie nie wolno zachodzić w ciążę przez rok, jednak nie można jednoznacznie określić, czy i jak historia choroby będzie wpływać na następną ciążę.

Zdjęcia autorstwa Polina Zimmerman z Pexels